Rewolucyjna zmiana w podatkach od 1 stycznia. Powyżej tej kwoty fiskus Wam nie daruje

Od 1 stycznia 2026 zmienia się sposób liczenia limitu przychodów dla działalności nierejestrowanej. Zamiast miesięcznego progu wprowadzony zostanie kwartalny limit wynoszący 225% minimalnego wynagrodzenia. W praktyce oznacza to możliwość zarobienia 10 813,50 złotych w ciągu kwartału bez konieczności rejestracji firmy i płacenia składek ZUS. Zmiana szczególnie pomoże osobom zarabiającym sezonowo, freelancerom i osobom, które dopiero rozkręcają działalność.

Zdjęcie poglądowe. Fot. Warszawa w Pigułce

Prezydent Karol Nawrocki podpisał 21 lipca 2025 ustawę o zmianie niektórych ustaw w celu uproszczenia procedur administracyjnych oraz wsparcia przedsiębiorczości. Przepisy weszły w życie i od nowego roku zmieniają zasady prowadzenia działalności nierejestrowanej. To dobra wiadomość dla osób dorabiających do etatu lub testujących pomysł na biznes.

Działalność nierejestrowana to forma drobnej działalności zarobkowej, którą można prowadzić bez wpisu do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. Nie wymaga rejestracji firmy, opłacania składek ZUS ani prowadzenia pełnej księgowości. Według danych Ministerstwa Finansów w 2023 taką działalność prowadziło 79 tysięcy podatników, a ich przychody wyniosły 536 milionów złotych.

Obecne limity w 2025 i nowe zasady od 2026

W 2025 nie trzeba rejestrować działalności, jeżeli miesięcznie osiąga się z niej przychody niższe niż 75% płacy minimalnej. Kwota wynagrodzenia minimalnego w tym roku wynosi 4666 złotych, co oznacza iż miesięczny przychód nie może być wyższy niż 3499,50 złotych. W konsekwencji w 2025 można zarobić maksymalnie 41 994 złote bez rejestrowania działalności.

Piotr Juszczyk, główny doradca podatkowy w firmie inFakt, wyjaśnia iż działalność nierejestrowana jest korzystna dla podatnika, ponieważ cechuje się minimalną ilością formalności oraz brakiem konieczności opłacania składek ZUS. Co do zasady, bo jednak przy usługach należy je odprowadzać. Działalność taka podlega opodatkowaniu i rozliczeniu w zeznaniu rocznym według skali podatkowej.

Wyznaczonego miesięcznego limitu nie można przekroczyć. Pamiętać przy tym należy, iż przychody miesięczne nie mogą przekroczyć wyznaczonego limitu. W przypadku gdy podatnik osiąga dochód tylko z działalności nierejestrowanej, to w 2025 maksymalnie zapłaci podatek w kwocie 1449 złotych przy dochodach 41 994 złote.

Od 1 stycznia 2026 limit przychodów z działalności nierejestrowanej nie będzie mógł przekroczyć 225% kwoty minimalnego wynagrodzenia w żadnym kwartale. Ponieważ już wiadomo iż najniższa ustawowa pensja wyniesie 4806 złotych, działalność nierejestrowaną będzie można prowadzić do osiągnięcia przychodu 10 813,50 złotych na kwartał.

Elastyczność w rozdzielaniu przychodów między miesiące

Dla prowadzących działalność nierejestrowaną oznacza to znacznie większą dowolność. Wyższy będzie nie tylko sam limit – swobodnie będzie można też rozdzielać kwotę pomiędzy 3 miesiące w kwartale. Tym samym w jednym miesiącu będzie można zarobić więcej, w kolejnych zaś mniej. Ważne jedynie, aby suma z całego kwartału nie przekroczyła ustawowo określonego limitu.

Przykładowo: osoba sprzedająca znicze na 1 listopada może teraz zarobić całą kwotę w październiku i listopadzie, nie martwiąc się o miesięczny limit. W dotychczasowym systemie limit przychodu 3499,50 złotych miesięcznie zmuszałby do założenia działalności gospodarczej. Dlatego kwartalny limit w kontekście sezonowości to dobre i oczekiwane rozwiązanie.

Anna Pilarska, doradca podatkowy w Rödl & Partner, ocenia iż planowana zmiana stanowi realne ułatwienie dla osób wykonujących pracę sezonową lub takich, które poza stałym źródłem dochodów w wolnym czasie wykonują dodatkową działalność.

Przejście z miesięcznego na kwartalny sposób rozliczania otwiera drzwi przed osobami, których zarobki z natury są nieregularne, sezonowe lub zależne od pojedynczych większych projektów. Osoby sprzedające sezonowo to główni beneficjenci zmiany – sprzedawcy choinek, sezonowych produktów czy usług turystycznych.

Kto skorzysta na nowych zasadach najbardziej

Freelancerzy – graficy, copywriterzy, tłumacze – często otrzymują zlecenia o różnej wartości i w nieregularnych odstępach czasu. Dotychczas jeden duży projekt w miesiącu często wymuszał rejestrację działalności. Od 2026 będą mogli przyjąć większe zlecenie bez obaw o przekroczenie miesięcznego limitu.

Osoby dorabiające na etacie również skorzystają. Działalność nierejestrowana jest idealnym rozwiązaniem dla pracujących na etacie, którzy chcą dorobić w wolnym czasie. Kwartalny limit daje większą elastyczność – można zarobić więcej w jednym miesiącu kiedy jest więcej zleceń, a mniej w pozostałych.

Rzemieślnicy i wytwórcy produktów handmade często pracują nad produktem przez dłuższy czas, a następnie sprzedają go jednorazowo. Twórca biżuterii może spędzić 2 miesiące na produkcji, a w trzecim sprzedać całą kolekcję. Przy miesięcznym limicie byłby zmuszony do rejestracji, kwartalny daje mu swobodę.

Okres karencji pozostaje bez zmian

Działalność nierejestrowana może być prowadzona wyłącznie przez osobę fizyczną, która nie wykonywała działalności gospodarczej w okresie ostatnich 60 miesięcy. Warto zaznaczyć iż czas zawieszenia działalności gospodarczej uznaje się za okres jej niewykonywania.

Oznacza to iż o ile ktoś ma zarejestrowaną działalność gospodarczą, ale faktycznie jej nie prowadził, ponieważ w ciągu ostatnich 60 miesięcy była zawieszona, wówczas może prowadzić działalność nierejestrowaną. Okres karencji w 2026 nie zmieni się – nie został ani skrócony, ani wydłużony.

To ważna informacja dla osób, które kiedyś prowadziły działalność gospodarczą i chciałyby teraz spróbować w formie nierejestrowanej. jeżeli od zakończenia działalności minęło mniej niż 60 miesięcy, nie będą mogły skorzystać z tej formy.

Obowiązki i formalności przy działalności nierejestrowanej

Prowadzący działalność nierejestrowaną nie muszą się rejestrować w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. Są też zwolnieni z obowiązku zgłaszania działalności w GUS i Urzędzie Skarbowym oraz z obowiązku prowadzenia księgi dochodów i rozchodów. Nie odprowadzają zaliczek na podatek dochodowy i nie płacą podatku VAT.

To wielkie ułatwienie w sytuacji, kiedy na konto wpływają niewysokie i nieregularne przychody. Brak składek ZUS oznacza realne oszczędności – minimalna składka dla przedsiębiorcy w 2025 wynosi około 1600 złotych miesięcznie. Przy działalności nierejestrowanej te pieniądze zostają w kieszeni.

Jednak prowadzenie nierejestrowanej działalności gospodarczej wiąże się z koniecznością wypełniania określonych warunków. Trzeba mieć kasę fiskalną w przypadku sprzedaży towarów i usług objętych tym obowiązkiem. Jest też konieczność prowadzenia ewidencji sprzedaży i wystawiania faktur na życzenie klienta.

Najważniejszy obowiązek to rozliczanie podatku dochodowego w ramach rocznej deklaracji PIT-36. Przychody z działalności nierejestrowanej trzeba wykazać w zeznaniu rocznym i rozliczyć według skali podatkowej. Można jednak odliczyć koszty uzyskania przychodów.

Osiągając maksymalny przychód miesięczny i na przykład koszty rzędu 1000 złotych, de facto dochód będzie w kwocie wolnej od podatku, a więc 30 tysięcy złotych. A tym samym nie zapłaci się podatku. W ocenie ekspertów jest to dobry sposób na drobny zarobek, na przykład przy etacie lub na wypróbowanie działalności.

Składki ZUS przy umowach cywilnoprawnych

Warto pamiętać iż nowe limity kwartalne nie wprowadzają żadnych zmian w zakresie ZUS. Generalnie osoby prowadzące działalność nierejestrowaną nie płacą składek na ubezpieczenia społeczne. Pamiętać jednak należy iż nic nie zmienia się również w zakresie wyjątków od tej reguły.

Działanie na podstawie umów cywilnoprawnych w ramach działalności nierejestrowanej może wiązać się z obowiązkiem oskładkowania. jeżeli zawierasz umowę zlecenia lub umowę o dzieło w ramach działalności nierejestrowanej, może powstać obowiązek opłacania składek ZUS według ogólnych zasad dla tych umów.

Składka zdrowotna w przypadku działalności nierejestrowanej nie jest obowiązkowa. Brak oskładkowania oznacza także brak obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego w NFZ z tytułu tej działalności. jeżeli działalność nierejestrowana jest jedynym źródłem dochodu i nie ma się żadnego innego tytułu do ubezpieczenia zdrowotnego, można zgłosić się do dobrowolnego ubezpieczenia zdrowotnego w NFZ.

Przekroczenie limitu wymaga rejestracji w 7 dni

Co w przypadku przekroczenia wyznaczonego zarobkowego limitu? Wówczas w ciągu 7 dni należy zarejestrować swoją działalność w CEIDG. Przykład: jeżeli w 2 kwartale 2026 (kwiecień-czerwiec) przychody wynoszą łącznie 11 000 złotych, co oznacza przekroczenie limitu o 186,50 złotych, od tego dnia działalność jest już działalnością gospodarczą.

Termin 7 dni liczy się od dnia, w którym nastąpiło przekroczenie limitu. W powyższym przykładzie oznacza to iż wniosek CEIDG-1 należy złożyć najpóźniej w ciągu tygodnia od przekroczenia progu. Po rejestracji działalności gospodarczej zaczynają obowiązywać wszystkie zasady adekwatne dla przedsiębiorców, w tym konieczność zgłoszenia do ubezpieczeń ZUS i opłacania składek.

Jeśli nie zarejestrujesz działalności mimo przekroczenia limitu, narażasz się na konsekwencje. Urząd skarbowy może uznać iż prowadziłeś działalność gospodarczą bez rejestracji i naliczyć zaległe składki ZUS oraz podatki z odsetkami. Dodatkowo mogą zostać nałożone kary administracyjne.

Co to oznacza dla czytelnika

Jeśli planujesz dorabiać do etatu lub testować pomysł na biznes, działalność nierejestrowana od 2026 będzie znacznie bardziej elastyczna. Kwartalny limit 10 813,50 złotych daje większą swobodę niż obecny miesięczny próg 3499,50 złotych. Możesz zarobić więcej w jednym miesiącu, a mniej w pozostałych dwóch.

Jeśli zarabiasz sezonowo – sprzedajesz produkty świąteczne, usługi turystyczne lub pracujesz tylko w wybranych miesiącach – nowe przepisy są dla ciebie. Nie będziesz już musiał rejestrować działalności tylko dlatego, iż cały przychód koncentruje się w 1-2 miesiącach roku.

Jeśli jesteś freelancerem przyjmującym nieregularne zlecenia, kwartalny limit daje bezpieczeństwo. Możesz przyjąć większy projekt wart 8000 złotych w jednym miesiącu i nie martwić się o rejestrację, jeżeli w pozostałych 2 miesiącach kwartału zarobisz mniej.

Sprawdź czy nie prowadziłeś działalności gospodarczej w ostatnich 60 miesiącach. jeżeli tak, nie możesz skorzystać z działalności nierejestrowanej. Okres zawieszenia działalności liczy się jako okres niewykonywania, więc zawieszona firma przez 5 lat nie blokuje możliwości.

Pamiętaj o prowadzeniu ewidencji sprzedaży. Chociaż nie musisz prowadzić księgi przychodów i rozchodów, uproszczona ewidencja jest obowiązkowa. Musi zawierać datę sprzedaży, nazwę towaru lub usługi oraz kwotę przychodu. Przechowuj ją przez 5 lat.

Wystawiaj faktury lub rachunki na życzenie klienta. jeżeli klient zażąda dokumentu potwierdzającego zakup, musisz go wystawić. choćby w działalności nierejestrowanej obowiązują cię prawa konsumenta, w tym prawo do odstąpienia od umowy w ciągu 14 dni przy sprzedaży na odległość.

Rozlicz przychody w zeznaniu rocznym PIT-36. Do końca kwietnia następnego roku musisz złożyć deklarację podatkową wykazującą wszystkie przychody z działalności nierejestrowanej. Możesz odliczyć koszty uzyskania przychodów – zachowaj dokumenty potwierdzające wydatki.

Jeśli przekroczysz limit kwartalny, zarejestruj działalność w ciągu 7 dni. Nie zwlekaj z tym – urząd skarbowy może naliczyć zaległe składki ZUS i podatki z odsetkami za cały okres prowadzenia niezarejestrowanej działalności powyżej limitu.

Sprawdź czy twoja branża wymaga kasy fiskalnej. Niektóre rodzaje działalności objęte są obowiązkiem fiskalizacji już od pierwszej sprzedaży. Dotyczy to między innymi usług fryzjerskich, kosmetycznych, gastronomicznych. Lista jest dostępna na stronie Ministerstwa Finansów.

Od 1 stycznia 2026 limit przychodów dla działalności nierejestrowanej wyniesie 10 813,50 złotych na kwartał zamiast 3499,50 złotych miesięcznie. Prezydent Karol Nawrocki podpisał 21 lipca 2025 ustawę wprowadzającą zmianę z miesięcznego na kwartalny sposób liczenia limitu. Zmiana pomoże osobom zarabiającym sezonowo, freelancerom i dorabiającym na etacie. Okres karencji 60 miesięcy bez działalności gospodarczej pozostaje bez zmian. Prowadzący działalność nierejestrowaną nie płacą składek ZUS, nie prowadzą księgi przychodów i rozchodów, ale muszą rozliczyć się w zeznaniu rocznym PIT-36.