14 września 2025 r., podczas imprezy etnograficznej „Ślady. Świadomość – Pamięć – Interpretacja”, Sądecki Park Etnograficzny świętował jubileusz 50-lecia. Muzealników zaszczycili swoją obecnością dostojni goście na czele z Marszałek Iwoną Gibas z Zarządu Województwa Małopolskiego. Z gratulacjami, podarunkami i życzeniami przybyli do skansenu dyrektorzy i pracownicy instytucji kultury z województwa małopolskiego oraz polskich, słowackich i czeskich muzeów.

Deszcz, który padał od rana, pokrzyżował nieco plany organizatorom. Oficjalną część jubileuszu, która miała się odbyć w leśnym amfiteatrze, trzeba było przenieść do kościoła z Łososiny Dolnej. W obecności licznych gości byli i obecni pracownicy skansenu przyjęli podziękowania, życzenia i odznaczenia.

Za osiągnięcia w dziedzinie działalności kulturalnej i ochrony dziedzictwa narodowego Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego przyznał Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” Marii Brylak-Załuskiej. Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” odebrał Zbigniew Wolanin, a Brązowym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” uhonorowano Joannę Hołdę.

Decyzją Zarządu Województwa Małopolskiego, Srebrną Odznaką Honorową Województwa Małopolskiego – Krzyżem Małopolski, zostali odznaczeni pracownicy Sądeckiego Parku Etnograficznego: Barbara Gajdosz, Kazimierz Górka, Bogdan Łęczycki, Maria Madziar, Stanisław Pawlikowski, Mariola Skrzypiec-Pawlik, Kazimierz Skrzypiec, Bożena Słaby, Marek Świder, Jan Wielosik, Sylwia Zarotyńska

Decyzją Zarządu Województwa Małopolskiego, Złotą Odznaką Honorową Województwa Małopolskiego – Krzyżem Małopolski, zostali odznaczeni: Sławomir Czop, zastępca dyrektora Muzeum Ziemi Sądeckiej, oraz emerytowane etnografki Magdalena Kroh i Barbara Romańska.

Decyzją Marszałka Województwa Małopolskiego Łukasza Smółki i Przewodniczącego Sejmiku Województwa Małopolskiego prof. Jana Tadeusza Dudy, Muzeum Ziemi Sądeckiej zostało uhonorowane Srebrnym Medalem „Polonia Minor” z okazji jubileuszu 50-lecia istnienia Sądeckiego Parku Etnograficznego – jako wyraz uznania za wieloletnią opiekę nad regionalną kulturą materialną i niematerialną.

Uroczystości uświetniły występy regionalnych zespołów Dolina Popradu i Kowalnia.

Wszystkim, którzy w jakikolwiek sposób przyczynili się do zorganizowania jubileuszowego spotkania oraz imprezy „Ślady. Świadomość – Pamięć – Interpretacja” Muzeum Ziemi Sądeckiej serdecznie dziękuje.

———————————————————

50 lat temu pierwsi zwiedzający weszli do Sądeckiego Parku Etnograficznego. Skansen był jeszcze skromny, można było zobaczyć dwadzieścia parę obiektów. Dzisiaj jest ich cztery razy więcej – pojedyncze budynki, zagrody, mała architektura, oraz dwór i trzy świątynie utrzymane w kulcie. Skansen cieszy się dużym zainteresowaniem, turyści doceniają jakość zabytków i niepowtarzalną atmosferę tej muzealnej wioski. Decyzja o realizacji skansenu została podjęta w 1969 r. przez władze miejskie, z inicjatywy Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Krakowie — Hanny Pieńkowskiej i ówczesnego dyrektora Muzeum — Tadeusza Szczepanka. Założenia projektowe Parku opracował w części architektonicznej Wojciech Szczygieł, w części etnograficznej Tadeusz Szczepanek. Autorką koncepcji skansenu jako ekspozycji typu „muzeum – wieś” była Maria Brylak-Załuska, a pierwszym realizatorem, długoletnim kierownikiem skansenu i późniejszym opiekunem (z racji pełnienia funkcji wojewódzkiego konserwatora zabytków) – Zygmunt Lewczuk. Ideą, aktualną do dzisiaj, było kompleksowe zagospodarowanie terenu z urządzeniem ekspozycji w taki sposób, aby wszystkie elementy: architektura, wyposażenie wnętrz, zieleń, drogi, płoty pozwalały odwiedzającym przenieść się na XIX-wieczną wieś. Po sześciu latach od rozpoczęcia budowy, 27 września 1975 roku, udostępniono zwiedzającym ekspozycję Sądeckiego Parku Etnograficznego.

Zdjęcia: Piotr Droździk