Sandomierski zamek czeka największa modernizacja w swojej historii

17 godzin temu
Zdjęcie: 06.05.2025. Sandomierz. Rozmowa Dnia. Dr hab Mikołaj Getka-Kenig - dyrektor Muzeum Zamkowego w Sandomierzu / Fot. Grażyna Szlęzak - Radio Kielce


Zamek Królewski w Sandomierzu czeka największa modernizacja w swojej historii. Muzeum Zamkowe otrzymało ponad 80 mln zł na rewitalizację i rozbudowę swojej działalności, w tym na adaptację nowej siedziby w dawnych budynkach piekarni przy ulicy 15 Sierpnia. Blisko 50 mln pochodzi z unijnego funduszu Feniks, a prawie 30 milionów to środki z budżetu województwa świętokrzyskiego i Ministerstwa Kultury.

– Pieniądze pozwolą na nową aranżację zbiorów i konserwację licznych obiektów w Zamku Królewskim – powiedział w „Rozmowie Dnia” na antenie Radia Kielce Mikołaj Getka-Kenig, dyrektor Muzeum Zamkowego w Sandomierzu.

– Czeka nas rewolucyjna zmiana. Cały projekt, pod nazwą „Zamek otwarty”, zakłada kompleksową renowację i adaptację budynków Muzeum Zamkowego. Planujemy go zrealizować do 2029 roku. Rok później będziemy zapraszać wszystkich na huczne otwarcie. To są pieniądze, których adekwatnie nigdy w historii muzeum nie było. Mają one przede wszystkim na celu wprowadzić muzeum prawdziwie w XXI wiek. Mimo iż mamy już trzecią dekadę XXI wieku, muzeum zatrzymało się – zwłaszcza na poziomie wystaw stałych. One nie były zmieniane od przełomu lat 90. – zaznaczył.

Zmiany będą o tyle istotne, iż w Zamku Królewskim pojawią się zupełnie nowe wystawy, a część z nich zostanie unowocześniona.

– Na przykład nasza galeria obrazów, która powstała zaledwie trzy lata temu. Będziemy mogli udostępnić zupełnie nowe przestrzenie dla turystów – chociażby zachowane w znacznej mierze dawne cele więzienne w Parku Piwnic, gdzie w tej chwili znajdują się magazyny. To są zarówno magazyny zbiorów, jak i magazyny techniczne. Nie ma tam dostępu dla osób postronnych, a właśnie one zostaną przeznaczone na dużą ekspozycję historii Sandomierza, związaną także z historią zamku. To dla nas bardzo istotne, bo takiej ekspozycji historycznej u nas dotąd nie było – podkreślił.

W planach znajduje się także gabinet numizmatyczny, jako iż sandomierskie zbiory należą do największych w tej części Polski. To właśnie od nich zaczęła się historia muzeum, sięgająca lat 20. XX wieku.

– Dotychczas nie mogły być one eksponowane ze względu na brak miejsca. Gabinet numizmatyczny ma być dobrą okazją do rozwoju chociażby w zakresie edukacji ekonomicznej i gospodarczej. W tym celu Muzeum Zamkowe otrzyma w przyszłości wsparcie ze strony Narodowego Banku Polskiego – mówi dyrektor.

Getka-Kenig zwrócił też uwagę na unikalny charakter Zamku Królewskiego jako zabytku wysokiej klasy, wpisanego do rejestru pomników historii.

– To powoduje, iż nie jesteśmy w stanie go aż tak udostępnić pod względem architektonicznym, jak byśmy chcieli. Natomiast temu właśnie służy drugi budynek, zakupiony dwa lata temu przy ulicy 15 Sierpnia. Znajduje się on na północy Sandomierza, przy drodze wyjazdowej na Opatów. Nie jest obiektem zabytkowym, choćby nie znajduje się w strefie ochrony konserwatorskiej. Będzie w jak najwyższym stopniu przystosowany do potrzeb osób z różnymi niepełnosprawnościami, a także dzieci i osób starszych. Ma służyć jako przestrzeń dla magazynów i biur. To będą specjalne magazyny studyjne, które również udostępnimy dla zwiedzających – wyjaśnia.

Jedną z nowych stałych ekspozycji ma być wystawa sreber.

– Nasza kolekcja jest jedną z cenniejszych wśród zbiorów polskich muzeów. Od lat 80. skupialiśmy się na złotnictwie europejskim, więc będzie to naprawdę duża atrakcja. To obiekty robiące duże wrażenie wizualne. Mamy nadzieję, iż tym bardziej będziemy się właśnie z tym kolekcjonerstwem złotnictwa w Polsce kojarzyć. Konserwacji w ramach projektu poddanych zostanie około 800 obiektów – tłumaczy.

W ramach inwestycji zakonserwowane zostaną również najbardziej zagrożone obiekty, z których część trafi na stałe wystawy.

– Warto wspomnieć o bardzo ciekawym siedemnastowiecznym fragmencie – nagrobku z jednego z nieistniejących już kościołów na terenie Sandomierza. To piękny przykład późnorenesansowej rzeźby. Będzie on prezentowany w przestrzeni zamku na ekspozycji stałej. Jest niezwykle silnie związany z dziedzictwem artystycznym Sandomierza. Przeszło 100 lat temu znajdował się na świeżym powietrzu niedaleko Bramy Opatowskiej, a ostatecznie trafił do naszego muzeum i w tej chwili znajduje się w magazynie. On faktycznie musi przejść gruntowną renowację i konserwację, żeby mógł zachwycać – opowiada.

Gość Radia Kielce zapowiedział również powstanie nowej wystawy archeologicznej oraz rozwój współpracy międzynarodowej, m.in. z Litwą. W związku z rozbudową infrastruktury muzeum planuje również zwiększenie zatrudnienia.


Idź do oryginalnego materiału