Uchwalona przez Sejm nowela zakłada wzrost zasiłku pogrzebowego do 7 tys. zł.
Za nowelizacją ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw głosowało 410 posłów, przeciw był jeden, wstrzymało się sześciu.
Obecna kwota jednorazowego świadczenia przysługującego w przypadku śmierci i związanej z tym konieczności pochówku wynosi 4 tys. zł i pozostaje niezmienna od 2011 r.
Świadczenie będzie podlegać waloryzacji od 1 marca w sytuacji, gdy inflacja przekroczy 5 proc. w roku poprzednim. Planowany termin wejścia w życie ustawy to 1 stycznia 2026 r.
Nowe przepisy mówią też o zasadzie rozliczania tzw. zasiłku celowego. Może on być przyznany osobie, która pokryła koszty pogrzebu, jeżeli po zmarłym nie przysługuje zasiłek, albo jeżeli osoba, która pokryła koszty pogrzebu, jest uprawniona do zasiłku pogrzebowego i poniosła w związku z pogrzebem koszty nadzwyczajne, trudne do przewidzenia i niemożliwe do pokrycia z zasiłku pogrzebowego.
Do nietypowych, trudnych do przewidzenia koszty pogrzebu zaliczono np. sprowadzenie zwłok z zagranicy, których minimalny koszt z reguły wynosi ok. 6–7 tys. zł czy dłuższe przechowywanie zwłok w chłodni.
W regulacji przewidziano, by zasiłek celowy z pomocy społecznej przysługiwał bez kryterium dochodowego i bez ograniczenia wysokości (ani do kwoty wskazanej liczbą bezwzględną, ani do kwoty kryterium dochodowego) oraz przyznawany był z zastrzeżeniem obowiązku zwrotu kwoty zasiłku przez beneficjenta zasiłku, w całości lub w części, o ile te nadzwyczajne koszty pogrzebu znajdą pokrycie w spadku lub w innych świadczeniach z tytułu śmierci (np. świadczeniach z ubezpieczenia gospodarczego).
Według danych MRPiPS w 2026 r. na podwyższenie zasiłku pogrzebowego zostanie przeznaczone 1,2 mld zł.
W uzasadnieniu nowego prawa podkreślono, iż obecna kwota zasiłku pogrzebowego (4 tys. zł) nie pokrywa choćby większości kosztów pogrzebu. Zwrócono uwagę, iż w tej chwili koszty pogrzebu wynoszą minimum 8-10 tys. zł. Kwoty te są różne w zależności od regionu organizacji pogrzebu – w większych miastach ceny są zwykle wyższe niż na wsi, czy w mniejszych miejscowościach.