Ilustrowany Kurier Codzienny IKC
Stowarzyszenie Gmin i Powiatów Małopolski apeluje do Ministra Infrastruktury o zapewnienie finansowania pilnej budowy około 700-metrowej łącznicy kolejowej na Żabińcu oraz 4 km nowych torów z Krakowa Głównego do Batowic. Te inwestycje oraz zakup 25 wieloczłonowych pociągów dla Kolei Małopolskich mają zapewnić pełne wykorzystanie Szybkiej Kolei Aglomeracyjnej (SKA).
– Mamy dwie obwodnice kolejowe o długości 120 kilometrów. Do ich dopełnienia brakuje 4 kilometrów do Batowic. Do tego te dwie obwodnice na Żabińcu dzieli zaledwie 700 metrów. To byłby grzech śmiertelny, gdyby nie zostały połączone – mówił Kazimierz Barczyk, przewodniczący Stowarzyszenia Gmin i Powiatów Małopolski otwierając X Małopolską Konferencję Samorządową – Rozwój Szybkiej Kolei Aglomeracyjnej dla 3 milionów mieszkańców Krakowa i Małopolski, Która odbyła się 7 kwietnia 2025 roku w sali obrad Urzędu Miasta Krakowa.
W trakcie tej konferencji Lucyna Gajda, dyrektor generalna Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego, zadeklarowała współpracę urzędników wojewody przy wydawaniu pozwolenia na budowę dla tych inwestycji kolejowych. – Dobrze, kiedy w sprawach komunikacji panuje zgoda. To, iż mieszkańcy Swoszowic czy Opatkowic mogą dotrzeć do centrum miasta w 12 minut, a mieszkańcy Wieliczki podróżują do centrum Krakowa kilka dłużej, jest namacalnym dowodem na to, jak transport kolejowy potrafi być skuteczny – mówił wiceprezydent Krakowa Stanisław Kracik. I podkreślał, iż każdy pasażer pociągów SKA nie wjeżdża do miasta samochodem, nie powoduje więc zanieczyszczeń, zmniejsza korki i nie blokuje miejsc parkingowych.
Apel SGiPM skierowany jest także do Władysława Kosiniak-Kamysza – Wicepremiera i Posła na Sejm RP z Małopolski, by dalej wspierał rozbudowę infrastruktury kolejowej dla pełnego wykorzystania strategicznie ważnej dla mieszkańców Krakowa i Małopolski Szybkiej Kolei Aglomeracyjnej, kolei w regionie i połączeń międzynarodowych aż na Bałkany. Stowarzyszenie zwraca się także do małopolskich samorządów terytorialnych, by te budowały infrastrukturę towarzyszącą – parkingi Park&Ride z miejscami postojowymi dla pasażerów dojeżdżających
samochodem i rowerem do kolei aglomeracyjnej przy każdej stacji SKA. Samorządy powinny także dbać o zintegrowanie rozkładów z lokalnym transportem zbiorowym.
„Tylko wspólne planowanie, finansowanie i zarządzanie infrastrukturą pozwoli na optymalne wykorzystanie nowych torów, łącznic i przystanków w ramach systemu SKA, która ma szansę stać się najnowocześniejszą koleją aglomeracyjną w kraju. niedługo w Metropolii Krakowskiej Kolej Aglomeracyjna powinna być równorzędnym, kompatybilnym środkiem transportu zbiorowego z tramwajami i autobusami, a w przyszłości także z metrem” – czytamy w stanowisku Stowarzyszenia Gmin i Powiatów Małopolski, które został przyjęte podczas IX Małopolskiej Konferencji Samorządowej – Rozwój Szybkiej Kolei Aglomeracyjnej dla 3 milionów mieszkańców Krakowa i Małopolski, zorganizowanej przez SGiPM 7 kwietnia 2025 roku.
Priorytetem łącznica na Żabińcu
Jak podkreśla SGiPM, priorytetem dla pełnego wykorzystania aż 120 km torów kolejowych w Krakowie (Kraków dysponuje podobna długością torów tramwajowych) oraz utworzenia 3 kolejnych linii SKA jest pilna budowa łącznicy kolejowej na Żabińcu. Ten liczący około 700 metrów odcinek torów umożliwi – niewielkim kosztem ok. 150 mln zł – połączenie dwóch istniejących obwodnic kolejowych wokół starej części Krakowa i Nowej Huty. To najważniejsze połączenie pozwoli na sprawne kursowanie pociągów SKA wokół miasta oraz wyjazd do linii SKA w subregionach Małopolski, odciąży układ drogowy, a także zwiększy dostępność kolei dla mieszkańców wielu dzielnic Krakowa.
„Dziękujemy Radzie Miasta Krakowa za uchwalenie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego zabezpieczającego teren pod tę absolutnie konieczną inwestycję. Realizacja projektu wymaga dalszej determinacji władz samorządowych i centralnych. Uchwale Rady Miasta sprzeciwia się deweloper, który chce zabudować pas tego terenu, grożąc w mediach Prezydentowi i Radzie Miasta Krakowa dochodzeniem w sądzie odszkodowania w wysokości choćby 250 mln zł” – czytamy w stanowisku SGiPM.
Mateusz Wanat, dyrektor Regionu Południowego Centrum Realizacji Inwestycji PKP Polskie Linie Kolejowe, przekonywał podczas środowej konferencji, iż rezerwa terenu pod łącznicę na Żabińcu jest niezbędna, a sama inwestycja jest w tej chwili na etapie analizy kosztów.
Dodatkowe tory i więcej pociągów
Kolejnym niezbędnym uzupełnieniem systemu Szybkiej Kolei Aglomeracyjnej jest budowa dodatkowej pary torów o długości około 4 km – z Krakowa Głównego do Batowic. Ta inwestycja pozwoli na oddzielenie ruchu aglomeracyjnego od dalekobieżnego, zwiększając przepustowość i częstotliwość kursowania pociągów. To warunek konieczny, aby SKA mogła funkcjonować z częstotliwością co 15 minut i objąć swym zasięgiem kolejne subregiony Małopolski. – I Batowice, i Żabiniec, to inwestycje, za którymi PKL i samorządy powinny optować – przekonywał podczas konferencji rektor Politechniki Krakowskiej prof. Andrzej Szarata. Jego zdaniem już teraz SKA pełni role metra, bo. np. z Bronowic do centrum miasta można dojechać pociągiem w 8 minut.
Kolejnym etapem i wyzwaniem na najbliższą dekadę jest zwielokrotnienie liczby pasażerów SKA. Temu ma służyć zakup 25 wieloczłonowych pociągów dla Kolei Małopolskich za 1,3 mld zł z Funduszy UE. SGiPM apeluje w tej sprawie do samorządu województwa małopolskiego.
Samorządy powiatowe i gminne powinny budować parkingi przy każdej stacji kolejowej, by tam mieszkańcy mogli zostawić swoje samochody i rowery, z których przesiądą się na pociągi SKA.
W swoim apelu SGiPM podkreśla znaczenie realizowanych już inwestycji kolejowych w Małopolsce. Ta najważniejsza to budowa ok. 50 km nowych linii kolejowych m.in. na trasie Podłęże-Piekiełko, dzięki czemu prawie skróci się przejazd pociągiem z Krakowa do Nowego Sącza do 1 godziny, a do Zakopanego – do 1,5 godziny. Ważne dla rozwoju regionu jest również przywrócenie nowym szlakiem połączenia kolejowego z Krakowa do Niepołomic – miasta z wielką strefą ekonomiczną, a następnie podjęcie prac nad projektem zupełnie nowej linii kolejowej z Krakowa do Myślenic – miasta pozbawionego dostępu do kolei.
SGiPM walczy o SKA od kilkunastu lat
Stowarzyszenie Gmin i Powiatów Małopolski od kilkunastu lat aktywnie wspiera powstanie i rozwój Szybkiej Kolei Aglomeracyjnej w Krakowie i Małopolsce jako strategicznego projektu transportowego dla regionu. Organizując od 2010 r. dziewięć konferencji poświęconych rozwojowi kolei i budowie SKA, angażując przedstawicieli rządu, samorządów, Politechniki Krakowskiej, Akademii Górniczo-Hutniczej oraz PKP PLK. Stowarzyszenie Gmin i Powiatów Małopolski konsekwentnie promuje rozbudowę nowoczesnej, ekologicznej i sprawnie funkcjonującej kolei, która dzięki swojej niskoemisyjności stanowi realną alternatywę dla transportu samochodowego, przyczynia się do poprawy jakości powietrza i jest skutecznym sposobem na pokonanie narastających korków w Aglomeracji Krakowskiej. Jest to także najbardziej efektywne ekonomicznie – najtańsze i najprostsze technicznie rozwiązanie skokowego zwiększenia transportu zbiorowego dla ponadmilionowego Krakowa.
Dzięki wybudowaniu z inicjatywy SGiPM dodatkowej pary torów o długości 16 km od Dworca Głównego przez Płaszów, Bieżanów, Rudzice za ponad 1 miliard złotych możliwe było uruchomienie pierwszych trzech linii SKA – mieszkańcy Krakowa i regionu po raz pierwszy zyskali szybki, punktualny i komfortowy środek transportu kolejowego. SKA umożliwia sprawne codzienne dojazdy do pracy, szkoły i uczelni, a także poprawiła skomunikowanie miast oraz dzielnic z centrum Krakowa. kooperacja samorządów z instytucjami publicznymi i PKP PLK znacząco podniosła mobilność, komfort życia mieszkańców oraz rozwój Krakowa i Małopolski.
(AI GEG)