Dziewczyna pije puszkę napoju energetycznego. PACO PUENTES
– Intensywne lub przewlekłe spożywanie tych napojów bezalkoholowych, zwłaszcza wśród dzieci i młodzieży, może powodować uszkodzenia układu krążenia i zdrowia psychicznego.
Na półkach supermarketu rząd puszek kolorów i egzotycznych smaków inauguruje strefę napojów energetycznych. Wewnątrz opakowań, które reklamują smak brzoskwini, mango, kokosa czy arbuza, płyn o dużej zawartości cukru i hojne dawki kofeiny, tauryny czy żeń-szenia, znanych jako stymulatory organizmu, obiecują pobudzenie pobudzają i rozbudzają konsumenta, poprawiają jego koncentrację, zwalczają zmęczenie czy zwiększają czujność. I prawdopodobnie im się to udaje: jeżeli filiżanka kawy zawiera około 100 miligramów kofeiny, półlitrowa puszka tego rodzaju napoju bezalkoholowego sięga 160. Jednak zachowanie czujności ma swoją cenę i środowisko medyczne już zaczęło ostrzegać przed tym spożyciem. te napoje bezalkoholowe mogą mieć wpływ na Twoje zdrowie .
Spożywanie napojów energetyzujących jest coraz powszechniejsze – szczególnie wśród młodzieży – a naukowcy budzą obawy dotyczące potencjalnego wpływu intensywnego lub długotrwałego spożycia napojów energetycznych na układ krążenia i zdrowie psychiczne. W literaturze naukowej donoszono o bezsenności, kołataniu serca, stanach lękowych czy zaburzeniach żołądkowo-jelitowych związanych z piciem tego typu napojów bezalkoholowych. W zależności od dawki spożytej substancji pobudzającej i predyspozycji, straty mogą być jeszcze większe: zgłoszono również pewne konkretne przypadki zatrzymania krążenia i śmierci związane z nadużywaniem tych napojów.
Według opublikowanego w tym roku badania , globalne rozpowszechnienie spożycia tego alkoholu szacuje się na około 32% w ostatnim miesiącu. Oznacza to, iż jedna trzecia osób spożywała tego typu napój w ciągu ostatnich 30 dni. Jednak eksperci, z którymi się konsultowano, są szczególnie zaniepokojeni młodymi ludźmi i wpływem tych napojów bezalkoholowych na organizm, który wciąż dojrzewa. „To interesujące zjawisko społeczne. Powinniśmy się martwić, ale nie panikować, ponieważ nie jest to aż tak szkodliwa substancja. Istnieją jednak podgrupy populacji o większym ryzyku, które mogą powodować więcej problemów ze zdrowiem psychicznym, które mogą utrzymywać się przez dłuższy czas, ponieważ wystąpiły w okresie dojrzewania mózgów” – podsumowuje Chema González Echevarri, neurolog na oddziale zaburzeń neurokognitywnych szpitala Joan. XXIII w Tarragonie. Jak wynika z badania Ministerstwa Zdrowia ESTUDES, przeprowadzonego wśród uczniów w wieku 14–18 lat, w 2023 r. prawie połowa (47,7%) piła napoje energetyzujące w ciągu ostatnich 30 dni.
Na izbie przyjęć zwykle nie dochodzi do ostrych zatruć spowodowanych tymi napojami – wyjaśnia również Lidia Martínez, pediatra pogotowia ratunkowego w szpitalu dziecięcym Sant Joan de Déu w Barcelonie, ale to nie umniejsza wagi tego zjawiska. „To niepokojące, ponieważ na rynku pojawia się produkt, który mogą spożywać nastolatki i który powoduje uzależnienie, ponieważ kofeina powoduje uzależnienie, a społeczeństwo nie ma takiego postrzegania ryzyka” – mówi specjalista, który jest także jednym z koordynatorów grupy Hiszpańskiego Towarzystwa Nagłych Przypadków Dziecięcych. Na puszkach widnieje ostrzeżenie, iż nie zaleca się ich spożywania dzieciom i kobietom w ciąży.
W dobie wyczerpania produkty te sprzedawane są jako „paliwo” dla organizmu, zwiększające odporność fizyczną czy dające poczucie dobrego samopoczucia. Jednak w swoim raporcie Health wskazuje, iż „mają one ważne konsekwencje na poziomie mózgu i metabolizmu”. „Niektóre niekorzystne skutki napojów energetycznych to stymulacja centralnego układu nerwowego i układu krążenia oraz ich związek z nadwagą i otyłością. Regularne spożywanie napojów energetycznych wiąże się z przedawkowaniem kofeiny, nadciśnieniem, utratą masy kostnej i osteoporozą. Wśród skutków ubocznych wynikających z regularnego spożywania wyróżniają się kołatanie serca, bezsenność, nudności, wymioty i częste oddawanie moczu” – podsumowują.
W przeglądzie naukowym dotyczącym skutków ostrego lub przewlekłego spożycia tych napojów bezalkoholowych zidentyfikowano 86 przypadków, w których wystąpiły działania niepożądane. Były to głównie uszkodzenia serca, takie jak zaburzenia rytmu, ale zgłoszono także dziewięć przypadków zatrzymania krążenia (w tym trzy zakończone śmiercią). Zgłaszano także skutki neurologiczne w ośrodkowym układzie nerwowym (napady padaczkowe lub waskulopatia mózgowa) oraz zaburzenia żołądkowo-jelitowe, takie jak zapalenie wątroby i zapalenie trzustki.
Cukier i kofeina w centrum uwagi
Lekarze szczególnie niepokoją się o dwa składniki napojów energetycznych: cukier i kofeinę (lub inne stymulanty). W odniesieniu do tego ostatniego González Echevarri, będący również członkiem Hiszpańskiego Towarzystwa Neurologicznego, opisuje wpływ na mózg: „Używki, takie jak tauryna i kofeina, modulują neuroprzekaźnik, który zwiększa koncentrację, ale może również powodować problemy z bezsennością lub „Tolerujesz większy niepokój, ze wszystkimi jego skutkami, takimi jak tachykardia, drżenie i drażliwość.
Badanie przypomina, iż kofeina oprócz uzależnienia wiąże się z problemami żołądkowo-jelitowymi i psychologicznymi; Żeń-szeń powiązano również z ryzykiem wystąpienia niektórych nowotworów, a miłorząb dwuklapowy, inny składnik stosowany również w napojach energetycznych, powiązano z ryzykiem samoistnego krwawienia, w tym krwotoków wewnątrzczaszkowych. Odnosząc się do prawdopodobieństwa udaru lub krwotoku mózgowego, neurolog wskazuje, iż zdarza się to „niezwykle rzadko”: „Młody organizm może wiele znieść, ponieważ ma dobre zdolności naprawcze i wszystko działa dobrze”.
Jednak u osób z pewną podatnością na problemy sercowo-naczyniowe, problemy psychiczne lub objawy lękowe spożywanie napojów energetycznych może zaostrzyć niektóre objawy, González Echevarri dodaje: „Masz więcej możliwości, aby te stymulanty zdekompensowały coś, co już było. Osoby cierpiące na depresję lękową lub bezsenność są bardzo wrażliwe na używki i ich objawy nasilają się. Na poziomie układu sercowo-naczyniowego często odczuwa się tachykardię, która czasami powoduje arytmię, ale musi się tak zdarzyć, ponieważ jesteśmy bardziej podatni lub bierzemy duże ilości”.
Lidia Martínez, pediatra na oddziale ratunkowym szpitala dziecięcego Sant Joan de Déu w Barcelonie
Miguel Caínzos, kardiolog w Hospital del Mar w Barcelonie zwraca uwagę, iż „potrzebne są dalsze badania, ponieważ jest bardzo mało danych na temat wpływu kofeiny i tauryny na zdrowie układu krążenia”, ale przyznaje, iż mogą one powodować „kołatanie serca i uczucie tachykardii.” W tym samym duchu Luis Rodríguez Padial, prezes Hiszpańskiego Towarzystwa Kardiologicznego, przypomina, iż chociaż przypadki trafiające na konsultacje kardiologiczne są „punktualne”, istnieje „pewien stopień zaniepokojenia” tym zjawiskiem i pamięta, iż „ „ jeżeli nastąpi przedawkowanie kofeiny, może to prowadzić do arytmii.
Jeśli chodzi o cukier, Caínzos jest bez ogródek: „Niepokojące jest częste i ciągłe spożywanie tych napojów ze względu na zawartość cukru, ponieważ może to powodować insulinooporność, otyłość i cukrzycę”, czyli wszystkie stany patologiczne, które są bramą do innych chorób układu krążenia . „Przewlekłe spożywanie takich ilości cukru stanowi problem” – mówi. Marki wprowadziły na rynek także opcje niskosłodzone.
Niebezpieczna mieszanina z alkoholem
Spożycie napojów energetyzujących zwykle nie prowadzi pacjentów na izbę przyjęć, ale istnieje poważna sytuacja, w której te napoje mogą wystąpić: zatrucie alkoholem, mówi Martínez. „To jest problem, ponieważ te napoje bezalkoholowe kompensują działanie alkoholu i nie ma tak dużej świadomości wpływu [tej toksyny] na organizm, zakłada się większe ryzyko, a gdy efekt stymulujący przestanie działać, poziom środka depresyjnego spowodowane wzrostem spożycia alkoholu” – wyjaśnia pediatra, który jest także odpowiedzialny za klinikę toksykologii dziecięcej w Sant Joan de Déu.
Napoje te maskują depresyjne działanie alkoholu i mogą powodować spożycie większej ilości trucizny. Według badania ESTUDES prawie co piąty uczeń w wieku 14–18 lat mieszał napoje energetyczne z alkoholem w ciągu ostatnich 30 dni.
Pediatra prosi, aby nie minimalizować wpływu tych napojów na zdrowie i przyznaje, iż na konsultacjach nie zawsze pyta się o spożycie kofeiny, gdy np. pacjent zgłasza się z objawami lękowymi. „Gdybyśmy zapytali młodzież o spożycie kofeiny, być może bylibyśmy zaskoczeni i odkrylibyśmy związek z bólami głowy lub objawami lękowymi” – mówi.
Martínez, która rozpoczyna wieloośrodkowe badanie, aby dowiedzieć się, w jakim stopniu spożywają kofeinę dzieci zgłaszające się na pogotowie, nalega, aby „włączyć” to pytanie do diagnostyki różnicowej. „Ostre zatrucie nie ma takich skutków. Jednak ciągła konsumpcja pozostaje bardziej niezauważona i ma wyraźny wpływ na zdrowie fizyczne i emocjonalne” – mówi. I upiera się, iż napój energetyczny nie przypomina tradycyjnej coli: „Ilość kofeiny jest bardzo różna [pół litra coli może zawierać 56 miligramów] i oprócz kofeiny napoje energetyczne zawierają inne substancje i wszystkie są środkami psychostymulującymi i kardiostymulanty. „Mózg nastolatka musi być wolny od toksyn, aby mógł się rozwijać tak dobrze, jak to możliwe”.
Eksperci, z którymi się konsultowano, ostrzegają, iż chociaż istnieją dowody na ostre konsekwencje spożycia, długoterminowe skutki przewlekłego spożycia nie są znane. González Echevarri ostrzega jednak, iż „w dojrzewającym mózgu wszystko, co moduluje neurotransmisję, może wywołać zmianę”. Caínzos ze swojej strony podkreśla potrzebę podawania większej ilości informacji „o ryzyku wypicia trzech puszek”: „Nie mogą bagatelizować ilości, jaką spożywają w krótkim czasie”.
Ta strona została zaimportowana z El Popular
