Spacer po Małej Polsce

New Britain to miasto położone w centralnej części stanu Connecticut, znane ze swojej przemysłowej przeszłości i bogatego dziedzictwa imigracyjnego. Założone pod koniec XVIII wieku rozwinęło się jako ośrodek produkcyjny w epoce rewolucji przemysłowej. Przez dekady miasto było domem dla tysięcy robotników fabrycznych – wśród nich dużą grupę stanowili Polacy, którzy zaczęli osiedlać się tu licznie już na początku XX wieku.

Odwiedzający Małą Polskę w New Britain mogą się dowiedzieć więcej o historii dzielnicy z kilku tablic informacyjnych. Fot. facebook.com/littlepolandnewbritain

Bardzo polskie miasto

Według danych z ostatniego spisu ludności, New Britain liczy około 74,000 mieszkańców, z czego szacuje się, iż choćby 25-30% stanowią osoby polskiego pochodzenia. To czyni miasto jednym z największych skupisk Polonii w całym stanie Connecticut, a także jednym z najbardziej „polskich” miast w USA pod względem procentowego udziału Polonii w populacji.

Wraz z napływem polskich imigrantów w pierwszej połowie XX wieku wschodnia część New Britain zaczęła przekształcać się w dzielnicę, którą dziś znamy jako Mała Polska (Little Poland). Centrum tej społeczności koncentruje się wokół Broad Street, która gwałtownie stała się sercem życia polonijnego – pełnym sklepów, piekarni, restauracji i organizacji oraz jednej z dwóch polskich parafii w tym mieście.

W latach 80. i 90. XX wieku dzielnica zaczęła podupadać, podobnie jak wiele innych dzielnic przemysłowych miast amerykańskich. Jednak dzięki wspólnym wysiłkom lokalnej społeczności i władz miejskich, Mała Polska przeszła rewitalizację i dziś, mimo zmieniających się realiów, przez cały czas stanowi centrum polonijnego życia.

Wjeżdżających do Małej Polski wita duży napis „Welcome to Little Poland” („Witamy w Małej Polsce”). Fot. facebook.com/littlepolandnewbritain

Dziś odwiedziny w tej polskiej dzielnicy mogą wywołać przypływ nostalgii u osób, które przybyły do USA kilka dekad temu, a dla polonijnej młodzieży mogą niewątpliwie stanowić interesujące doświadczenie umożliwiające poznanie polskiej kultury i kuchni.

Można tu zjeść świeże pierogi, kupić polskie książki, gazety czy produkty spożywcze prosto z Polski. W kilku restauracjach i sklepach, które mają w ofercie także produkty garmażeryjne, jest szeroki wybór tradycyjnych polskich potraw oraz wypieków. W sklepach można też nabyć pamiątki i gadżety z polskim akcentem – od breloczków czy naklejek, po koszulki z polskimi napisami i grafikami, czapki z daszkiem, kubki, szaliki polskich klubów sportowych czy zabawki. Przy Broad Street i w najbliższej okolicy znajdują się też polonijne punkty usługowe, takie jak agencje, w których można kupić bilet lotniczy, nadać do Polski pieniądze lub paczkę albo poświadczyć dokumenty, kancelarie prawne oraz banki, w tym oddział Polsko-Słowiańskiej Federalnej Unii Kredytowej oraz biuro unii Polam.

W mieście działa wiele polonijnych biznesów i organizacji. Na zdj. weterani z Pl. #111 im. gen. Józefa Hallera w New Britain. Fot. facebook.com/littlepolandnewbritain

Mała Polska zaprasza!

Dzielnica jest też miejscem ważnych wydarzeń kulturalnych. Największym z nich jest Festiwal Małej Polski, który z niewielkiej inicjatywy ewoluował w ciągu nieco ponad 10 lat w wydarzenie na ogromną skalę, będące największą polonijną imprezą w Nowej Anglii. Festiwal co roku gromadzi tysiące uczestników – nie tylko z Connecticut, ale też z sąsiednich stanów – którzy przyjeżdżają, by posmakować polskiej kuchni, posłuchać muzyki i doświadczyć prawdziwie polskiej atmosfery. W festiwalu z roku na rok bierze udział też coraz więcej Amerykanów czy turystów, dla których jest to okazja, by poznać polską kulturę i po prostu dobrze się bawić.

Sezon letni w New Britain kończą zwykle organizowane we wrześniu dożynki, będące unikatową celebracją polskich tradycji. Wydarzenie to ma bogatą, ponad 40-letnią historię. Data tegorocznych dożynek na dzień oddania do druku nie została jeszcze oficjalnie ogłoszona, ale osoby lubiące i ceniące takie imprezy na pewno powinny mieć je na uwadze.

Oczywiście w kalendarzu polonijnych wydarzeń w New Britain znajduje się wiele więcej imprez oprócz tych dwóch festiwali. Zabawy taneczne, występy teatralne, akademie w wykonaniu uczniów Szkoły Języka Polskiego im. św. Jana Pawła II, uroczyste obchody ważnych dla Polski i Polonii rocznic, odprawiane w języku polskim msze święte – to tylko przykłady polonijnej aktywności w New Britain, która dowodzi, iż miasto wciąż stanowi żywy symbol polskiej tożsamości w Ameryce.

Na festiwal, na dożynki, na co dzień – Mała Polska zaprasza!

WEM