Wątroba w przeciwieństwie do innych narządów nie boli. Nie poczujesz, iż dzieje się z nią coś niepokojącego. Zwłaszcza, jeżeli dotknie Cię choroba tego organu. Najgroźniejsze są wirusowe zapalenia wątroby typu B i C. Jak można im zapobiec?
Istnieje 5 głównych szczepów wirusa zapalenia wątroby (WZW), potocznie nazywanego żółtaczką. Najgroźniejsze są wirusowe zapalenia wątroby typu B i C. Prowadzą do marskości wątroby, a choćby zgonu.
W Polsce najczęściej występują zakażenia wirusami HBV i HCV. Szacuje się, iż przewlekle zakażonych HBV jest 350-450 tys. Polaków.
Według najnowszych danych Polskiej Grupy Ekspertów HCV szacuje się, iż wirusem HCV zakażonych jest około 150 tys. dorosłych osób. Niestety tylko 20% z nich wie o swojej chorobie.
90% Polaków nigdy nie wykonało badań diagnostycznych w kierunku Wirusowego Zapalenia Wątroby. W celu wykrycia zakażenia wirusem HCV można wykonać test kasetkowy anty-HCV (wynik w 15 minut) lub standardowe badanie krwi na obecność przeciwciał anty-HCV. Badanie to może zlecić lekarz POZ.
Co należy wiedzieć o WZW?
WZW to choroba wywołana przez wirusy zapalenia wątroby. Najczęściej wywołana jest wirusami typu A, B i C. Wirus HAV przenoszony jest drogą pokarmową i powoduje zwykle ostre zapalenie wątroby. W Polsce, spośród wirusów uszkadzających wątrobę najczęściej występują zakażenia wirusami HBV i HCV
Wirusy HBV i HCV mogą przenosić się poprzez:
- kontakty seksualne, w których może dojść do kontaktu z krwią;
- skażony sprzęt medyczny;
- korzystanie z przedmiotów, na których może znajdować się krew, np. wspólne szczoteczki do zębów, maszynki do golenia;
- robienie tatuażu lub w trakcie zabiegów kosmetycznych;
- zakażonego członka rodziny w jednym gospodarstwie domowym oraz z matki na dziecko w trakcie porodu;
- używanie zanieczyszczonych igieł i strzykawek przez osoby zażywające narkotyki.
Profilaktyka WZW B
Wirusowe zapalenie wątroby typu B jest groźną chorobą zakaźną. Schorzenie jest niewyleczalne i latami potrafi nie dawać żadnych objawów.
Do zakażenia dochodzi głównie przez krew, każde naruszenie ciągłości skóry lub błon śluzowych stanowi ryzyko. Wirus HBV wnika do organizmu 10 razy łatwiej niż wirus HCV i aż 100 razy łatwiej niż HIV, wystarczy jedynie 0,00001 ml zakażonej krwi. U około 5-10% chorych przechodzi w stan przewlekły i może prowadzić do marskości lub nowotworu wątroby.
Profilaktyka WZW-B polega na stosowaniu szczepienia ochronnego i przecięciu dróg szerzenia się wirusa.
Najskuteczniejszą profilaktyką są szczepienia.
Wirusowe zapalenie wątroby typu C
U 78-85% osób zakażonych HCV (wirus zapalenia wątroby typu C) dochodzi do przewlekłej infekcji, z tego u ok. 20% pacjentów rozwija się marskość wątroby, a następnie rak wątrobowokomórkowy.
U około 80 proc. osób zakażenie przebiega bezobjawowo. Mogą jednak pojawiać się takie objawy jak:
- zmęczenie,
- utrata apetytu,
- odbarwione stolce,
- zażółcenie białek oczu.
Okres wylęgania choroby wynosi do 6 miesięcy.
Na WZW typu C nie ma szczepień, ale leki dają 98-100% skuteczność wyleczenia!
Lekarz POZ może już zlecić badanie w kierunku przeciwciał antyHCV.
Pilotażowy program profilaktyki nowotworów wątroby
Wirusowe zapalenia wątroby typu B i C zwiększają ryzyko rozwoju raka wątrobowokomórkowego. Przez wiele lat mogą przebiegać bezobjawowo lub skąpoobjawowo, co utrudnia ich rozpoznanie – tymczasem wirusy stopniowo uszkadzają wątrobę.
Wczesne rozpoznanie zakażenia wirusami zapalenia wątroby typu B (HBV) i C (HCV) oraz wdrożenie leczenia prowadzi do zahamowania postępu włóknienia wątroby oraz redukuje ryzyko wystąpienia raka wątrobowokomórkowego. Poprawia jakość życia osób zakażonych. Redukuje zakaźność, czyli możliwość zakażenia innych osób. W przypadku HCV możliwe jest całkowite usunięcie wirusa z organizmu.
Więcej o programie dowiesz się TUTAJ.
W materiale filmowym poniżej znajdziesz odpowiedzi na najważniejsze pytania:
- jak sprawdzić, czy jest się zakażonym,
- jakie wykonać badania,
- jak postępować aby się nie zarazić.
Na pytania odpowiada lek. med. Wiesława Błudzin konsultant wojewódzki w dziedzinie chorób zakaźnych.