Starowiślna będzie jednokierunkowa. Przebudowa ruszy za rok. Co z konsultacjami?

Jedna z najważniejszych ulic śródmieścia Krakowa – ul. Starowiślna – zostanie w pełni przebudowana. Zmieni się układ torowo-drogowy, nawierzchnia, oświetlenie, pojawi się nowa zieleń, a także nowa organizacja ruchu. Samochody będą mogły poruszać się tylko w jednym kierunku – w stronę Wisły. Prace mają ruszyć w 2026 roku i potrwają około półtora roku.

Ulica Starowiślna zmieni się nie do poznania. Ruch samochodowy tylko w stronę Wisły, nowa zieleń, przebudowane torowisko, ścieżka rowerowa i więcej miejsca dla pieszych – tak w uproszczeniu można opisać projekt, nad którym Zarząd Dróg Miasta Krakowa pracuje od kilku lat. Szczegóły są znane, harmonogram gotowy, decyzja środowiskowa już dawno wydana. Ale pojawił się jeden szczegół, który może wszystko opóźnić – pomysł na konsultacje społeczne. Rada Miasta zajmie się nim 4 czerwca.

Starowiślna to jedna z tych ulic, których nie da się ominąć – łączy Stare Miasto z Kazimierzem, prowadzi do mostu i dalej na Podgórze. Tędy jeżdżą tramwaje, tędy próbują się przeciskać samochody, piesi kluczą między zaparkowanymi autami, a rowerzyści… cóż, radzą sobie jak mogą. Nic dziwnego, iż miasto postanowiło ją przebudować – gruntownie, od podstaw.

Zakres planowanych prac jest szeroki. Remont obejmie odcinek od ul. Dietla do mostu Powstańców Śląskich. Zostanie wymienione torowisko tramwajowe, zmodernizowana sieć trakcyjna (już bez kotew w elewacjach zabytkowych kamienic), pojawi się nowa, równa nawierzchnia jezdni, poszerzone chodniki, a wzdłuż ulicy zasadzona zostanie zieleń – drzewa, krzewy i rośliny ozdobne. Do tego nowoczesne oświetlenie, uporządkowane miejsca parkingowe w zatokach i ścieżka rowerowa – poprowadzona w przeciwnym kierunku do jednokierunkowego ruchu samochodowego. Takie rozwiązanie znamy już z ulic Podwale i Basztowej, a niedługo także z ul. Straszewskiego.

W okolicach ul. Dajwór zaplanowano przebudowę torowiska, jezdni i chodników na długości ok. 120 metrów. Będą zatoki parkingowe, w tym miejsca dla osób z niepełnosprawnościami. Z kolei przy skrzyżowaniu ul. Podgórskiej, Halickiej i św. Wawrzyńca powstanie rondo, a przystanek „św. Wawrzyńca” zostanie przesunięty i wyposażony w nowe wiaty. Na tym odcinku nie będzie już pasów rowerowych wzdłuż torów – rowerzyści pojadą nową drogą rowerową za przystankiem, w stronę centrum. Przebudowany zostanie także sam most Powstańców Śląskich.

Miasto podkreśla, iż to nie tylko inwestycja drogowa, ale pełna modernizacja infrastruktury – od energetycznej i kanalizacyjnej po teletechniczną. Wymienione zostaną wszystkie podziemne instalacje, pojawi się odwodnienie, a przystanki zyskają nowe wiaty i będą – jak „Miodowa” – przystankami wiedeńskimi, czyli z wyniesioną nawierzchnią. Wszystko po to, by podnieść komfort i bezpieczeństwo. Całość ma kosztować ponad 100 miliony złotych, z czego znaczną część – tak zakłada ZDMK – pokryje unijne dofinansowanie z programu FENIKS.

ZDMK planuje zakończenie dokumentacji do końca 2025 roku. Roboty miałyby się rozpocząć w czerwcu 2026 i zakończyć jesienią 2027. To harmonogram, który – jak wszystko na tym etapie – może się jeszcze zmienić. Choćby z powodu jednej uchwały.

Rada Dzielnicy I Stare Miasto uznała, iż mieszkańcy nie mieli okazji należycie wypowiedzieć się w sprawie zmian na Starowiślnej. Powód? Poprzednie konsultacje odbyły się w 2020 roku, w czasie pandemii. W uzasadnieniu projektu uchwały (druk nr 686) dzielnica pisze, iż „uczestnictwo mieszkańców było znikome, bo ludzie żyli w strachu o zdrowie swoje i bliskich”. Dlatego dzielnica proponuje nowe konsultacje, które miałyby potrwać minimum 30 dni i zakończyć się najpóźniej 15 września 2025 roku. Zdaniem radnych, lepiej zapytać mieszkańców jeszcze raz niż przekonywać ich później, iż wszystko było ustalone.

Zaproponowane przez dzielnicę konsultacje nie uzyskały poparcia ze strony miejskich urzędników. W opinii przygotowanej przez urząd, przypomniano, iż podobny proces już się odbył – w 2020 roku. Wówczas mieszkańcom przedstawiono trzy warianty przebudowy, a najwięcej głosów (68 proc.) zdobyła wersja zakładająca ruch jednokierunkowy dla samochodów i dwukierunkowy dla tramwajów. Jak napisano w uzasadnieniu: „przeprowadzenie ponownych konsultacji w tej sprawie jest bezzasadne. Uruchamianie procesu konsultacyjnego w tej samej sprawie spowoduje także niezrozumienie i niezadowolenie osób, które pomimo niesprzyjających okoliczności, wyraziły już swoje zdanie w tym temacie”.

W dokumencie wskazano również, iż wszelkie zmiany w dokumentacji projektowej na tym etapie mogłyby zagrozić finansowaniu inwestycji. „Zmiana zakresu projektu spowoduje, iż złożona we wniosku aplikacyjnym do programu FENIKS dokumentacja stanie się nieaktualna, a z uwagi na to, iż nabór na tego typu projekty jest już zamknięty, możliwość pozyskania dofinansowania na realizację przedmiotowej inwestycji zostałaby utracona”.

Negatywną opinię wobec projektu uchwały wydała także Komisja Dialogu Obywatelskiego Rady Miasta Krakowa. Podczas głosowania trzy osoby opowiedziały się za opinią negatywną, jedna była przeciw, a jedna wstrzymała się od głosu.

Zamiast powtórnych konsultacji, miasto zapowiedziało organizację spotkań informacyjno-konsultacyjnych dla mieszkańców i przedsiębiorców z obszaru objętego inwestycją. Jak zapowiada Zarząd Dróg Miasta Krakowa, działania te mają na bieżąco informować o postępach prac i umożliwić zgłaszanie uwag. We współpracy z Wydziałem ds. Przedsiębiorczości i Innowacji ma zostać przygotowany specjalny pakiet informacyjny, który ma pomóc firmom funkcjonować podczas przebudowy.

Ostateczna decyzja należy do Rady Miasta Krakowa. Głosowanie w sprawie przeprowadzenia konsultacji społecznych zaplanowano na 4 czerwca. jeżeli radni poprą projekt uchwały, nowy proces konsultacyjny będzie musiał zostać przeprowadzony jeszcze przed zakończeniem prac projektowych. jeżeli uchwała zostanie odrzucona, przygotowania do przebudowy będą kontynuowane zgodnie z obecnym harmonogramem.

Jarek Strzeboński