Staszów wspomina Hugo Kołłątaja w przededniu święta

Zdjęcie: 27.04.2023. Wiśniowa. Konferencja w Pałacu Kołłątajów w Wiśniowej. Na zdjęciu Leszek Kopeć burmistrz miasta i gminy Staszów / Fot. Daniel Czwartosz - Radio Kielce

Staszów w czasie przyjmowania Konstytucji 3 Maja i postaci: Ignacego Potockiego i Hugona Kołłątaja, współtwórców pierwszej w Europie konstytucji, to główne tematy konferencji, która odbyła się w Pałacu Kołłątajów w Wiśniowej.

Historia tej miejscowości jest nierozerwalnie związana z dziejami rodziny, która mieszkała tam przez 70 lat. W pałacu mieści się izba pamięci Hugo Kołłątaja, a placówka ma w swoich zasobach liczne dokumenty i starodruki, związane z jego osobą i twórczością. Serce Kołłątaja wmurowane jest pod pamiątkową tablicą w tamtejszym kościele p.w. Przemienienia Pańskiego i Ducha Świętego.

Trzeba pamiętać, iż zarówno królowi Stanisławowi Augustowi Poniatowskiemu, jak i całemu gronu współtwórców konstytucji 3 maja, ówcześni przeciwnicy polityczni zarzucali prowadzenie polityki prorosyjskiej, czemu przeczy zamach stanu, w wyniku którego konstytucja została uchwalona- przypomina Jerzy Pająk, profesor UJK w Kielcach.

– Kołłątaj, jak i cały obóz zwolenników reform zrobili oni ogromy krok do przodu, w kwestii ustroju państwa, zostawiając nam niejako symbol końca Rzeczypospolitej i pokazując, iż w obliczu trudnych czasów dla ojczyzny podejmowano działania, aby tę sytuację zmienić- dodaje.

Dzisiejsze spotkanie związane było także z 498. rocznicą nadania praw miejskich dla Staszowa i przygotowywaną monografią, dotyczącą historii tego miasta- informuje Leszek Kopeć, burmistrz miasta i gminy.

– Takie dzieło do tej pory nigdy nie powstało. Chcemy w nim przedstawić całą historię Staszowa, zarówno dawną, jak i współczesną. Będzie to wydawnictwo naukowe, dlatego do pomocy przy jego powstawaniu zaprosiliśmy wybitnych naukowców głównie z Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach- wyjaśnia.

Monografia w pięciu tomach ma zostać przygotowana w ciągu dwóch lat, a jej premiera planowana jest na obchody 500. rocznicy nadania praw miejskich dla Staszowa.

Uchwalona przez Sejm Czteroletni (1788-1792) Konstytucja 3 Maja była próbą ratowania Rzeczypospolitej Obojga Narodów po I rozbiorze (1772 r.). Zmieniała ustrój państwa na monarchię dziedziczną, ograniczyła znacząco demokrację szlachecką odbierając prawo głosu oraz decyzji w sprawach państwa szlachcie nieposiadającej ziemi, wprowadziła częściowe zrównanie praw osobistych mieszczan i szlachty oraz stawiała chłopów pod ochroną państwa, łagodząc w ten sposób nadużycia pańszczyzny i znosiła liberum veto.