Od 1 lipca 2025 roku wchodzi w życie długo oczekiwana zmiana w systemie emerytalnym, która pozwoli wdowom i wdowcom łączyć rentę rodzinną z własnym świadczeniem emerytalno-rentowym. To ważna reforma, która może znacząco poprawić sytuację finansową osób, które straciły współmałżonka.

Fot. Warszawa w Pigułce
Jakie zmiany wprowadzają nowe przepisy?
Nowa ustawa przewiduje możliwość łączenia dwóch świadczeń:
- Od 1 lipca 2025 do końca 2026 roku – drugie świadczenie będzie wypłacane w wysokości 15 proc.
- Od 1 stycznia 2027 roku – procent ten wzrośnie do 25 proc.
W praktyce oznacza to, iż senior może wybrać korzystniejszy dla siebie wariant:
- Pobierać w całości rentę rodzinną po zmarłym małżonku plus część własnej emerytury (15 proc., a później 25 proc.)
- Pobierać w całości własną emeryturę plus część renty rodzinnej (15 proc., a później 25 proc.)
Limit świadczeń – 5636,73 zł brutto
Ustawa wprowadza górny limit łącznych świadczeń wynoszący trzykrotność najniższej emerytury. Po marcowej waloryzacji w 2025 roku, która ma wynieść 5,5 proc., minimalna emerytura wzrośnie do 1878,91 zł brutto. Oznacza to, iż maksymalna kwota, jaką będzie można otrzymać w ramach połączonych świadczeń, wyniesie 5636,73 zł brutto.
Jeśli suma świadczeń przekroczy ten limit, ZUS automatycznie dokona odpowiednich pomniejszeń. Redukcje będą dokonywane w ściśle określonej kolejności, rozpoczynając od świadczeń finansowanych z budżetu państwa (np. emerytury służb mundurowych), następnie z KRUS, Funduszu Pracy i na końcu z FUS.
Kto może skorzystać z renty wdowiej?
Aby otrzymać prawo do łączenia świadczeń, należy spełnić wszystkie poniższe warunki:
- Osiągnąć wiek emerytalny (60 lat dla kobiet, 65 lat dla mężczyzn)
- Pozostawać w związku małżeńskim aż do śmierci współmałżonka
- Nabyć prawo do renty rodzinnej po zmarłym małżonku nie wcześniej niż 5 lat przed osiągnięciem wieku emerytalnego
Warto wiedzieć, iż zawarcie nowego związku małżeńskiego powoduje utratę prawa do renty wdowiej.
Co musisz zrobić, aby otrzymać świadczenie?
Aby skorzystać z nowych przepisów, trzeba będzie złożyć odpowiedni wniosek do ZUS. Wypłaty będą realizowane od miesiąca złożenia wniosku, ale nie wcześniej niż od 1 lipca 2025 roku.
Ważne: jeżeli chcesz otrzymać świadczenie już od pierwszego możliwego terminu (1 lipca 2025), musisz złożyć wniosek najpóźniej do 31 lipca 2025 roku.
Przykład praktyczny
Pani Anna pobiera emeryturę w wysokości 2500 zł brutto miesięcznie. Po śmierci męża nabyła prawo do renty rodzinnej wynoszącej 3000 zł brutto. Do tej pory musiała wybrać jedno z tych świadczeń – naturalne, iż wybrała wyższe, czyli rentę rodzinną.
Po wejściu w życie nowych przepisów, od lipca 2025 roku Pani Anna będzie mogła otrzymywać:
- 100% renty rodzinnej (3000 zł) + 15% własnej emerytury (375 zł) = 3375 zł brutto miesięcznie
- Od 2027 roku kwota ta wzrośnie do: 3000 zł + 25% z 2500 zł (625 zł) = 3625 zł brutto miesięcznie
Pani Anna mogłaby też wybrać drugą opcję: 100% własnej emerytury + część renty rodzinnej, ale pierwsza opcja jest dla niej korzystniejsza finansowo.
Skomplikowane przypadki
W bardziej złożonych sytuacjach, gdy osoba pobiera więcej niż dwa świadczenia (np. rentę rodzinną, emeryturę oraz rentę z tytułu niezdolności do pracy), możliwe są różne kombinacje. Przykładowo, będzie można otrzymywać 100% renty rodzinnej, 15% emerytury i 50% renty z tytułu niezdolności do pracy związanej z chorobą zawodową, o ile łączna suma nie przekroczy ustalonego limitu.
Wprowadzenie renty wdowiej to znaczące wsparcie dla seniorów, którzy po śmierci współmałżonka często doświadczają drastycznego spadku dochodów. Choć początkowo (15% drugiego świadczenia) zmiana może wydawać się niewielka, docelowo (25%) może istotnie poprawić sytuację finansową wielu emerytów.
Warto już teraz przeanalizować swoją sytuację, sprawdzić wysokość posiadanych świadczeń i oszacować, ile będzie można zyskać dzięki nowym przepisom. W przypadku wątpliwości najlepiej skonsultować się z pracownikiem ZUS lub doradcą emerytalnym.