Świętokrzyska gwara zanika

Zdjęcie: 15.02.2025. Wilków. Dyktando gwarowe / Fot. Wiktor Taszłow - Radio Kielce

Ponad 30 osób wzięło udział w VIII Dyktandzie Gwarowym, które odbyło się w sobotę (15 lutego) w świetlicy wiejskiej w Wilkowie.

Wydarzenie było podzielone na dwie części. W pierwszej uczestnicy zmierzyli się z tekstem z „Przedwiośnia” Stefana Żeromskiego (w związku z Rokiem Stefana Żeromskiego), a do drugiej tekst przygotowała Zofia Szafraniec, mieszkanka Sieradowic w gminie Bodzentyn.

Wojciech Kózka, pomysłodawca wydarzenia przypomina, iż ma ono celu pielęgnowanie piękna mowy ojczystej. Dodaje, iż w tej chwili gwarą najczęściej posługują się dzieci, a przez dorosłych jest ona coraz mniej używana.

– Moje pokolenie straciło bezpowrotnie możliwość nauki gwary i posługiwania się nią. Stało się tak za sprawą tego, iż nauczyciele zwracali nam uwagę na to, aby jej nie używać i posługiwać się językiem literackim. Właśnie z tego powodu obecne pokolenie w średnim wieku praktycznie nie zna gwary. Paradoksalnie, to dzieci i młodzież lepiej znają gwarę niż ich dziadkowie czy rodzice – tłumaczy.

Zwyciężczynią kategorii VIP została Łucja Wiśniewska z gminy Pawłów, która na co dzień działa w zespole folklorystycznym oraz kole gospodyń wiejskich. Przyznała, iż zwycięstwo było dla niej dużym zaskoczeniem.

– Znalazłam w internecie ogłoszenie o tym, iż takie dyktando będzie organizowane i spontanicznie podjęłam decyzję o tym, żeby wziąć w nim udział. Można więc powiedzieć, iż trafiłam tutaj całkiem przypadkowo. Lubię posługiwać się gwarą i na co dzień często posługuję się nią w rozmowach z moją mamą. Moja praca nie była bezbłędna, popełniłam cztery błędy, ale jak się okazało, najmniej ze wszystkich piszących. jeżeli miałabym ocenić poziom, to tekst w kategorii, w której zwyciężyłam był dużo łatwiejszy niż w drugiej – podsumowuje.

Organizator zapowiada, iż w przyszłym roku dyktando będzie podzielone na dwa etapy. Zarówno eliminacje jak i finał odbędą się w jednej z miejscowości położonej w Górach Świętokrzyskich.

---