7 godzin temu
Warto poznać nowy zestaw zasad, który obowiązuje na nekropoliach – by nie popełnić błędu w dniach, gdy tłumy ruszają na groby. To nie tylko kwestia etykiety, ale także prawa.
Cmentarz to miejsce publiczne. Zasady, które łatwo przeoczyć
Dwie podstawowe kwestie, o których zapomina większość odwiedzających:
Po pierwsze, cmentarz to miejsce publiczne — a więc obowiązuje tu prawo porządku, ciszy i trzeźwości.
Po drugie, obok przepisów ogólnokrajowych działają lokalne regulaminy zarządców nekropolii – i to one często decydują o szczegółach, takich jak godziny wjazdu, filmowanie, wprowadzenie psa czy prace przy grobach.
Nieznajomość tych zasad nie zwalnia z odpowiedzialności – straż miejska może wystawić mandat choćby wtedy, gdy tłumaczysz, iż „nie wiedziałeś”.
Picie alkoholu na cmentarzu. „Symboliczny kieliszek” też łamie prawo
Zwyczaj bywa silniejszy niż rozsądek, ale prawo jest jednoznaczne: picie alkoholu w miejscu publicznym, także na cmentarzu, jest wykroczeniem. Argument „to tylko łyk” nie działa i nie powinien działać. Cmentarz to nie miejsce na biesiadę, tylko przestrzeń pamięci. Zakaz wynika z art. 14 ustawy o wychowaniu w trzeźwości.
Kara: mandat od 100 zł (najczęściej) lub grzywna do 5 000 zł, jeżeli sprawa trafi do sądu.
Palenie papierosów i e-papierosów – tylko tam, gdzie regulamin pozwala
W polskim prawie nie ma ogólnokrajowego zakazu palenia na cmentarzach, ale większość zarządców wprowadza go lokalnie. jeżeli przy bramie wisi znak przekreślonego papierosa, zakaz obowiązuje, choćby jeżeli nikomu nie przeszkadzasz.
Kara: mandat porządkowy w wysokości od 50 do 200 zł, zgodnie z art. 54 Kodeksu wykroczeń.
Śmieci, znicze LED i segregacja – ekologiczna pułapka
Wyrzucenie znicza do przypadkowego kosza może skończyć się dotkliwą karą. Znicze LED-owe i solarne, baterie oraz elementy elektroniczne to sprzęt elektryczny i elektroniczny (ZSEE), który podlega specjalnym zasadom utylizacji.
Nie wolno wrzucać ich do zwykłych pojemników. Trzeba je rozdzielić: szkło do szkła, plastik do żółtego pojemnika, a LED i baterie – do czerwonego lub oddać w PSZOK-u.
Kara: grzywna do 5 000 zł na podstawie art. 95 ustawy o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym.
Zakłócanie ciszy i „live’y z cmentarza” – kosztowne błędy
W ostatnich latach coraz więcej skarg dotyczy hałasu: rozmów na trybie głośnomówiącym, muzyki z telefonu, a choćby transmisji „na żywo”. Cmentarz nie wybacza decybeli – i straż miejska ma tu pełne prawo interweniować.
Zakłócanie spokoju publicznego to wykroczenie z art. 51 Kodeksu wykroczeń.
Kara: mandat do 500 zł, grzywna do 5 000 zł, a w rażących przypadkach – areszt do 30 dni.
Pies na cmentarzu. W Warszawie, Krakowie i Poznaniu – zakaz
Nie istnieje jeden ogólnopolski zakaz wprowadzania zwierząt na cmentarze, ale większość miast – w tym Warszawa, Kraków i Poznań – wpisała go do swoich regulaminów. To nie złośliwość, ale kwestia porządku i bezpieczeństwa.
Wyjątek stanowią tylko psy przewodnicy i asystujące osobom z niepełnosprawnościami.
Kara: mandat porządkowy do 500 zł (art. 54 KW).
Wjazd samochodem na cmentarz. Grozi mandat i odholowanie
W okresie Wszystkich Świętych organizacja ruchu wokół cmentarzy bywa zmieniona, a wjazd na teren nekropolii bez przepustki jest zabroniony. Wjazd przysługuje wyłącznie służbom, osobom z niepełnosprawnościami i firmom wykonującym prace na zlecenie zarządcy.
Kara: mandat do 500 zł, a w niektórych miastach – również odholowanie pojazdu.
Samowolne prace przy grobie. Czasem kończą się nakazem rozbiórki
Chcesz postawić ławeczkę, obramować grób kostką lub posadzić drzewko? Nie rób tego bez zgody zarządcy. Samowolne prace to częsty powód wezwań i kar, a także nakazu przywrócenia stanu pierwotnego na własny koszt.
Kara: mandat porządkowy (art. 54 KW) lub decyzja o rozbiórce.
Handel, reklama i ulotki. Cmentarz to nie jarmark
Kwiaty i znicze można sprzedawać tylko w wyznaczonych strefach poza cmentarzem. Na terenie nekropolii obowiązuje regulamin – jeżeli zabrania handlu czy rozdawania ulotek, trzeba to uszanować.
Kara: mandat porządkowy, a w przypadku powtarzania – zawiadomienie policji i usunięcie z terenu.
Drony nad cmentarzem – piękne ujęcia, wysokie ryzyko
Zdjęcia z lotu ptaka nad tłumem odwiedzających mogą skończyć się postępowaniem przed Urzędem Lotnictwa Cywilnego. Loty dronem nad zgromadzeniem ludzi są zabronione w tzw. kategorii „otwartej”.
Kara: mandat administracyjny 500–1000 zł, a w przypadku wypadku – choćby odpowiedzialność karna z art. 160 Kodeksu karnego.
Znieważenie grobu lub kradzież ozdób – przestępstwo, nie wykroczenie
To najpoważniejsze naruszenia. Znieważenie miejsca spoczynku lub kradzież elementów nagrobka to przestępstwa ścigane z urzędu.
Kara:
- za znieważenie – do 2 lat więzienia,
- za ograbienie – od 6 miesięcy do 8 lat pozbawienia wolności.
Jeśli grób ma status zabytku, w grę wchodzi art. 108 ustawy o ochronie zabytków, który przewiduje do 8 lat więzienia.
Regulamin cmentarza. Przepis, o którym mało kto pamięta
Każdy cmentarz ma własny regulamin oparty na ustawie o cmentarzach i chowaniu zmarłych. Jego naruszenie – np. przebywanie po godzinach, jazda rowerem, niszczenie zieleni – może skończyć się mandatem do 500 zł (art. 54 KW).
Jak uniknąć mandatu i zachować szacunek
- Nie pij i nie pal, jeżeli regulamin zabrania.
- Nie śmieć i nie wrzucaj zniczy LED do zwykłego kosza.
- Nie hałasuj i nie nagrywaj „live’ów”.
- Nie wprowadzaj psa, jeżeli przy bramie widnieje zakaz.
- Nie wjeżdżaj autem bez przepustki.
- Nie rób prac przy grobie bez zgody zarządcy.
- Nie handluj ani nie rozdawaj ulotek.
- Nie używaj drona nad tłumem.
- Nie niszcz i nie zabieraj cudzych ozdób – to przestępstwo.
- Przestrzegaj regulaminu – ma on pierwszeństwo.
Te zasady nie mają zniechęcać do odwiedzania grobów, ale chronić spokój, bezpieczeństwo i szacunek dla tych, którzy odeszli.
