Ten rodzaj raka atakuje coraz więcej niepalących Polaków. Zanieczyszczenie powietrza zbiera śmiertelne żniwo

1 tydzień temu

Polska znalazła się w alarmującej sytuacji zdrowotnej, zajmując niechlubne pierwsze miejsce w Unii Europejskiej pod względem zachorowań na raka płuc. Najnowsze statystyki pokazują przerażającą rzeczywistość – w 2021 roku ta choroba odebrała życie niemal 21 tysiącom Polaków, co stanowi aż 22 procent wszystkich zgonów nowotworowych w kraju.

Fot. Pixabay

Szczególnie niepokojący jest fakt, iż współczynnik umieralności w Polsce, wynoszący 69 przypadków na 100 tysięcy mieszkańców, znacząco przewyższa średnią unijną, która utrzymuje się na poziomie 57 przypadków. Eksperci medyczni, w tym profesor Jacek Jassem, wskazują na dramatycznie niski odsetek wczesnych wykryć choroby – zaledwie 20 procent przypadków diagnozowanych jest w pierwszym i drugim stadium, gdy szanse na wyleczenie są największe.

Choroba zmienia swoje oblicze – coraz częściej dotyka osoby, które nigdy nie paliły papierosów. W Europie niepalący stanowią kilkanaście procent chorych, jednak w krajach wschodniej Azji odsetek ten sięga już choćby 50 procent. Głównym winowajcą tego zjawiska jest fatalna jakość powietrza, szczególnie w Polsce, gdzie zanieczyszczenia pochodzące z przemysłu, transportu i domowych pieców tworzą śmiertelną mieszankę.

Nowotwory płuc u osób niepalących wykazują odmienne cechy biologiczne i kliniczne. Występują zwykle w młodszym wieku, częściej dotykają kobiet i przeważnie mają postać raka gruczołowego. Paradoksalnie, ta odmienność niesie ze sobą pewną nadzieję – nowoczesne terapie celowane molekularnie okazują się w tych przypadkach szczególnie skuteczne.

Eksperci ostrzegają również przed złudnym poczuciem bezpieczeństwa związanym z e-papierosami. Szczególnie niebezpieczne jest równoczesne używanie e-papierosów i tradycyjnych wyrobów tytoniowych. Problem ten dotyka zwłaszcza młodych ludzi, którzy często traktują e-papierosy jako bezpieczną alternatywę dla tradycyjnego palenia.

Sytuację pogarsza fakt, iż Polska pozostaje daleko w tyle za innymi krajami w walce z epidemią raka płuc. Podczas gdy Wielka Brytania wprowadza radykalne rozwiązania, takie jak zakaz sprzedaży papierosów osobom urodzonym po 2009 roku, w Polsce brakuje kompleksowego systemu leczenia uzależnienia od tytoniu. W całym kraju funkcjonują zaledwie trzy poradnie antytytoniowe, co jest liczbą dramatycznie niewystarczającą wobec skali problemu.

Niepokojący jest również trend wzrostowy zachorowań wśród kobiet, mimo spadającej liczby palących mężczyzn. To zjawisko ma złożone podłoże – od agresywnych kampanii marketingowych firm tytoniowych skierowanych do kobiet, przez społeczne postrzeganie palenia jako oznaki niezależności, aż po biologiczne różnice w metabolizmie nikotyny między płciami.

System ochrony zdrowia wymaga natychmiastowych i kompleksowych zmian, szczególnie w zakresie wczesnej diagnostyki i profilaktyki. Bez radykalnych kroków w kierunku poprawy jakości powietrza i zwiększenia dostępności specjalistycznej pomocy medycznej, liczba zachorowań może dalej dramatycznie rosnąć.

Eksperci apelują o pilne wprowadzenie ogólnopolskiego programu walki z rakiem płuc, który obejmowałby zarówno działania profilaktyczne, jak i rozwój sieci poradni antytytoniowych. najważniejsze jest również zwiększenie świadomości społecznej na temat zagrożeń związanych z zanieczyszczeniem powietrza i konieczności regularnych badań profilaktycznych.

Idź do oryginalnego materiału