Tragiczne informacje. Sytuacja seniorów robi się dramatyczna

Zadłużenie seniorów w Polsce osiągnęło najwyższy poziom w historii. Według najnowszych danych zaległe zobowiązania osób powyżej 65. roku życia przekroczyły 12 miliardów złotych. To kolejny rok dynamicznego wzrostu, a sytuacja wielu starszych osób staje się coraz trudniejsza. Rosnąca inflacja, wysokie koszty życia oraz niskie świadczenia emerytalne sprawiają, iż seniorzy coraz częściej popadają w problemy finansowe.

Fot. Shutterstock / Warszawa w Pigułce

Coraz mniej dłużników, ale rośnie średnia kwota zobowiązań

Choć liczba zadłużonych seniorów zmniejszyła się o 25 tysięcy osób, to łączna kwota zadłużenia wzrosła o miliard złotych w porównaniu do ubiegłego roku. Średni dług osoby powyżej 65. roku życia wynosi już 32 247 zł – to wzrost o 2854 złote na osobę. Eksperci wskazują, iż może to oznaczać coraz większe trudności w wychodzeniu ze spirali zadłużenia. Osoby, które już mają zaległości, mają coraz większy problem z ich spłatą.

„To niepokojący trend, który pokazuje, iż emeryci coraz trudniej radzą sobie ze swoimi zobowiązaniami. Wzrost kosztów życia sprawia, iż niektórzy muszą zaciągać kolejne pożyczki, by pokryć bieżące wydatki” – komentuje dr hab. Waldemar Rogowski, główny analityk BIG InfoMonitor.

Które regiony są najbardziej zadłużone?

Zadłużenie seniorów nie rozkłada się równomiernie w całym kraju. Najwięcej dłużników na 1000 emerytów mieszka w:

• województwie kujawsko-pomorskim (65 na 1000 osób),
• województwie zachodniopomorskim (64 na 1000 osób).

Najlepsza sytuacja panuje na wschodzie kraju:

• województwo podkarpackie – 28 zadłużonych seniorów na 1000 osób,
• województwo podlaskie – 32 zadłużonych na 1000 osób.

Pod względem całkowitej kwoty zadłużenia przoduje:

1. Mazowsze – 2,5 miliarda złotych,
2. Śląsk – 1,5 miliarda złotych,
3. Dolny Śląsk – 1 miliard złotych.

Seniorzy nie widzą nadziei na poprawę

Optymizmu wśród seniorów nie widać. Z badań wynika, że:

• 39% emerytów przewiduje, iż ich sytuacja finansowa pozostanie bez zmian,
• 22% spodziewa się pogorszenia,
• co szósty senior obawia się znaczącego pogorszenia,
• tylko 8% liczy na poprawę sytuacji.

Brak perspektyw na zwiększenie dochodów sprawia, iż większość osób starszych stara się oszczędzać na wszelkie możliwe sposoby.

Jak seniorzy radzą sobie z kryzysem finansowym?

W obliczu rosnących kosztów życia, emeryci szukają sposobów na przetrwanie. Większość deklaruje:

• rezygnację z niepotrzebnych wydatków – 49%,
• szukanie promocji i tańszych produktów – 36%,
• odkładanie pieniędzy na czarną godzinę – 20%.

Problemem jest jednak to, iż aż 79% seniorów nie widzi możliwości zwiększenia swoich dochodów. Dodatkowe zatrudnienie dla wielu z nich nie jest możliwe ze względu na wiek i stan zdrowia.

Co składa się na długi seniorów?

Zadłużenie emerytów wynika przede wszystkim z:

• Niespłaconych kredytów i pożyczek – 7 miliardów złotych,
• Zaległych rachunków za media, czynsz i usługi telekomunikacyjne – 4,88 miliarda złotych.

Koszty codziennego życia – prąd, gaz, woda i mieszkanie – są głównym powodem długów, zwłaszcza wśród osób samotnych. Rosnące oprocentowanie kredytów i inflacja sprawiają, iż coraz więcej osób starszych nie jest w stanie spłacać swoich zobowiązań na czas.

Starzejące się społeczeństwo i przyszłość zadłużenia

Sytuacja staje się jeszcze bardziej alarmująca w kontekście zmian demograficznych. Według GUS, liczba osób powyżej 65. roku życia w Polsce wynosi już 7,5 miliona i stanowi ponad 20% populacji. Do 2052 roku na 100 osób w wieku produkcyjnym będzie przypadać ponad 100 seniorów, co może jeszcze bardziej pogłębić problem zadłużenia.

Eksperci alarmują, iż bez systemowych rozwiązań – takich jak podniesienie kwoty wolnej od podatku dla emerytów, zwiększenie waloryzacji świadczeń czy wsparcie finansowe dla osób starszych – skala zadłużenia będzie dalej rosnąć.

Czy jest jakieś rozwiązanie?

Ekonomiści wskazują, iż konieczne jest wdrożenie programów wsparcia dla seniorów, takich jak:

• rządowe dopłaty do rachunków dla osób o niskich dochodach,
• wprowadzenie ulg podatkowych dla emerytów,
• dostosowanie systemu kredytowego, by zapobiegać nadmiernemu zadłużaniu się starszych osób,
• rozwój doradztwa finansowego dla seniorów, by lepiej zarządzali swoimi finansami.

Bez odpowiednich działań politycznych i społecznych, długi emerytów mogą w kolejnych latach osiągnąć jeszcze bardziej niepokojące wartości.