23 godzin temu
Po drogach krajowych transportowane są różne, ponadgabarytowe ładunki. Zespoły pojazdów przewożą np. elementy konstrukcji stalowych, zbiorniki, filtry przemysłowe czy elementy maszyn do wiercenia tuneli wraz z tarczami, których szerokość na pojeździe sięga do 9 m. W ubiegłym roku GDDKiA wydał 780 zezwoleń na przejazdy nienormatywne. Były to decyzje zarówno dla transportów na jednokrotne, jak i wielokrotne przejazdy po wyznaczonych trasach. Porównując rok do roku, zauważyć można tendencję wzrostową w ilości wydawanych tego typu zezwoleń.
Przejazd nienormatywny, czyli jaki
Jakie pojazdy lub zespoły pojazdów mogą poruszać się po polskich drogach bez specjalnych zezwoleń? Wszystkie dopuszczalne wymiary, masy i naciski osi pojazdu określa rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 31 grudnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia. W dużym skrócie wymiary nie mogą przekroczyć:
• 16,5 m długości w przypadku ciągnika z naczepą,
• 18,75 m długości dla pojazdu silnikowego i przyczepy,
• 2,5 m szerokości pojazdu,
• 4 m wysokości pojazdu,
• 40 t masy całkowitej,
• 11,5 t nacisku pojedynczej osi napędowej.
Jeśli pojazd lub zespół pojazdów przekracza dopuszczalny nacisk osi dla danej drogi, jego wymiary lub rzeczywista masa całkowita z ładunkiem lub bez niego są większe od dopuszczalnych, mamy do czynienia z przejazdem nienormatywnym.
Przejazd tylko z zezwoleniem
Ruch pojazdu nienormatywnego jest możliwy pod warunkiem uzyskania zezwolenia na przejazd odpowiedniej kategorii - od I do V. Zasady wydawania zezwoleń określa ustawa Prawo o ruchu drogowym oraz rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 21 stycznia 2021 r. w sprawie zezwoleń na przejazd pojazdów nienormatywnych.
W zależności od parametrów pojazdu nienormatywnego, a także dróg, po których będzie się poruszał, zezwolenia wydaje starosta (kat. I), starosta i naczelnik urzędu celno-skarbowego (kat. II), Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad i naczelnik urzędu celno-skarbowego (kat. III) oraz Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad (kat. IV i V). Zezwolenie kat. V może wydać również prezydent miasta na prawach powiatu, o ile trasa przejazdu znajduje się w granicach administracyjnych tego miasta i nie przebiega autostradą lub drogą ekspresową.
Wszelkie informacje i formularze potrzebne do rozpoczęcia procedury administracyjnej związanej z uzyskaniem zezwolenia na przejazd nienormatywny znaleźć można na stronie GDDKiA: https://www.gov.pl/web/gddkia/przejazdy-nienormatywne3
Zezwolenia na przejazd podkarpackimi drogami
W 2024 r. rzeszowski oddział GDDKiA wydał 780 zezwoleń na przejazd nienormatywny. Porównując rok do roku, zauważyć można tendencję wzrostową w liczbie wydawanych zezwoleń.
Liczba wydanych decyzji na terenie Podkarpacia:
2019 r. - 342 decyzje 2020 r. – 508 decyzji 2021 r. – 688 decyzji 2022 r. – 744 decyzji 2023 r. – 720 decyzji 2024 r. – 780 decyzji
Bieżący rok zapowiada się rekordowe, gdyż na koniec marca mamy już prawie 400 wydanych zezwoleń.
W ostatnich latach, jednym z najbardziej spektakularnych transportów nienormatywnych na terenie naszego województwa transportem nienormatywnym był transport maszyny TBM na plac budowy odcinka drogi ekspresowej S19 Rzeszów Południe - Babica (od 11 listopada 2022 r. do 31 stycznia 2023 r.). Transport miał długość 74 m, szerokość 9 m i masę całkowitą ok. 500 ton (największe zestawy: 499 ton i 489 ton). Więcej pisaliśmy o tym tutaj: https://www.gov.pl/web/gddkia/transport-jakiego-jeszcze-nie-bylo
Priorytetem jest bezpieczeństwo
Aby usprawnić takie transporty, często na naszych drogach budujemy ronda, które umożliwiają przejazd po wyspie środkowej. Rozwiązania te pozwalają na łatwiejsze, bezkolizyjne, a zarazem bezpieczne korzystanie z sieci dróg pojazdom nienormatywnym. Te praktyczne rozwiązania ułatwiające przemieszczanie się transportom nienormatywnym mamy m.in. na DK28, DK77 czy też DK94.
Przy ustalaniu trasy przejazdu nienormatywnego bierze się pod uwagę stan techniczny dróg i obiektów mostowych oraz zapewnienie bezpieczeństwa ruchu drogowego. Przewożony ładunek nie może być cięższy niż pozwalają na to warunki techniczne danego obiektu. Istotne są również aktualnie panujące warunki na trasie, jak roboty drogowe lub inne utrudnienia uniemożliwiające przejazd.
Po dokonaniu wszystkich czynności związanych z uzgodnieniami trasy, wydawane jest zezwolenie w drodze decyzji administracyjnej. Niewyrażenie zgody na przejazd zwykle spowodowane jest brakiem zgody zarządcy drogi adekwatnego dla trasy przejazdu. Najczęstszą przyczyną odmowy wydania zezwolenia jest zły stan techniczny oraz ograniczona nośność obiektów mostowych.
Jeżeli podczas trasy przejazdu powstanie istotne utrudnienie w ruchu drogowym lub zagrożenie jego bezpieczeństwa, to pilot transportu nienormatywnego zobowiązany jest niezwłocznie powiadomić Policję oraz zarządcę drogi.
Transport głównie nocą
W zezwoleniu na transport nienormatywny zwykle wpisywany jest warunek przejazdu w godz. 22:00 – 6:00 z uwagi na mniejsze natężenie ruchu w nocy. W szczególnych przypadkach (np. bardzo wysokich zestawach) może zdarzyć się określenie terminu przejazdu w ciągu dnia, kiedy jest widno, co pozwoli na wykonanie precyzyjnego przejazdu.
Przewoźnik musi dostosować prędkość przejazdu do warunków panujących na drodze. W przypadku pojazdów o masie całkowitej większej od dopuszczalnej, przez drogowe obiekty inżynierskie należy przejeżdżać stałą prędkością do 10 km/h bez hamowania i przyspieszania w osi jezdni, przy wstrzymanym ruchu dla innych pojazdów.
Z uwagi na oznakowanie pionowe trzeba zachować ostrożność przy skrętach oraz w czasie przejazdu obok azyli dla pieszych i wysp spowalniających ruch. Pod obiektami inżynierskimi i innymi elementami ograniczającymi skrajnię pionową w razie potrzeby należy obniżyć zestaw transportowy.
W przypadku szczególnie niekorzystnych warunków atmosferycznych, pojazd należy sprowadzić z drogi i kontynuować jazdę po ustąpieniu utrudnień.
Materiały nadesłane
GDDKiA
