3 godzin temu
„Mamy sierpień za nami, a najważniejsze wydarzenie – trzydniowe Dni Gminy – już załoga i ja traktujemy jako szkołę przetrwania. Teraz otwieramy kolejne filie i wprowadzamy stałe zajęcia w każdej miejscowości” – mówi Katarzyna Gargała.
Kultura jako inwestycja, nie koszt
Gargała, od blisko dwóch dekad związana z kulturą, podkreśla, iż rola GCK wykracza daleko poza organizację imprez. To narzędzie budowania rozpoznawalności gminy i aktywizacji mieszkańców.
„Znaczenie kultury jest ogromne i nie da się go przeliczyć na złotówki. Droga czy oświetlenie służą mieszkańcom, ale to wydarzenia kulturalne promują gminę, nasze zespoły i cały teren” – zaznacza.
Zwraca uwagę, iż finansowanie kultury realnie pracuje na wizerunek – pozwala zespołom pokazywać się na przeglądach i konkursach, a instytucji rozwijać ofertę dla różnych grup. W Trzebownisku ten rozwój ma mieć teraz wymiar sieciowy: stałe zajęcia obejmą wszystkie 10 miejscowości, także tam, gdzie nie ma domów kultury.
„W każdej miejscowości są domy ludowe. Będziemy je angażować, żeby jak najczęściej spotykać się z mieszkańcami” – zapowiada.
Od ceramiki po street art: 13 warsztatów i nowości na jesień
Miniony sezon (wrzesień–czerwiec) to około 13 cykli warsztatowych. Na liście są m.in. ceramika dla dzieci i dorosłych, rzeźba ceramiczna, malarstwo w trzech grupach wiekowych, street art, rysunek i grafika. Kluczowa – jak podkreśla dyrektor – jest kadra instruktorska, która przyciąga uczestników i podnosi poziom zajęć.
Nabory do nowego sezonu ruszają na początku września, a zajęcia startują w październiku – „jak u studentów”. Nowością będą formaty, o które dopytują młodzi: animacja poklatkowa, praca z kamerą i krótkie formy wideo wykorzystywane w szkołach i konkursach.
„Chcemy, by młodzi zobaczyli coś z innej perspektywy. Krótkie filmy są dziś naturalnym językiem – pomożemy im w tym, także we współpracy ze specjalistami” – mówi Gargała.
Seniorzy mają swoje miejsce. Czas mocniej otworzyć drzwi młodym
Gmina ma bogate życie seniorskie – koła gospodyń, kluby, zespoły śpiewacze i wydarzenia dedykowane. Dyrektor Gargała nie zamierza tego zmieniać, ale wyraźnie wzmacnia ofertę dla młodzieży. kooperacja z radą młodzieży ma być mostem między instytucją a nastoletnimi mieszkańcami.
„Nie zawsze dotrzemy do wszystkich, ale są osoby, które już przychodzą, rozmawiają, podpowiadają. To dla nas ważne. Zajęcia będziemy profilować pod ich potrzeby” – podkreśla.
W praktyce oznacza to łączenie tradycji z nowoczesnością. Nie ma też wyraźnych podziałów pokoleniowych w odbiorze – Gargała jako przykład przywołuje Kapelę Nikodem z Wólki Podleśnej.
„Młodzi bawią się przy muzyce ludowej tak samo dobrze, jak na rockowym koncercie. Dobrze zaaranżowana tradycja przyciąga – pod sceną są tłumy, bez względu na pogodę” – opowiada.
Nowoczesność w zabytkowych murach
Siedziba GCK to zabytkowy budynek pod opieką konserwatora, ale wewnątrz kryje nowoczesne zaplecze: profesjonalne oświetlenie, salę widowiskową, studio nagraniowe i rzadko spotykany bezszwowy ekran. To infrastruktura, która pozwala przygotowywać ambitne wydarzenia, wspierać lokalne zespoły i podnosić standard produkcji.
„To w dużej mierze zasługa poprzedniej dyrekcji, która dbała o technologiczne nowinki. My kontynuujemy i wykorzystujemy te możliwości” – mówi Gargała.
Dożynki po dawnemu: korowód, msza, wieńce, przyśpiewki
Tegoroczne dożynki w Jasionce mają odczarować „piknikową” formę i przywrócić pełną obrzędowość. Plan przewiduje:
- od 12:00 przejazd bryczkami po miejscowości z gospodarzami i kapelą zapraszającą muzyką,
- o 14:00 mszę w kościele,
- przejście z orkiestrą dętą na stadion i uroczyste powitanie,
- tradycyjną pieśń „Plon niesiemy plon”, przekazanie chleba oraz artystyczne prezentacje wieńców.
Zgłoszono 17 wieńców – niemal po dwa z każdej z 10 miejscowości. Wśród nich będzie wieniec jubileuszowy z okazji 20-lecia jednego z kół gospodyń. Do prezentacji włączą się także koła Caritas, a większe miejscowości – mające po dwa koła – wystawią więcej kompozycji.
„Najważniejsze jest piękno wieńców i ludzie, którzy je tworzą. Rolników jest coraz mniej, wsie są mniej rolnicze niż dawniej – tym bardziej chcemy ocalić obrzędowość i sens świętowania po żniwach” – tłumaczy dyrektor.
Na scenie zobaczymy Zespół Pieśni i Tańca Żytnioki z programem „od ziarna do bochna” – symboliczną podróżą przez siew, zbiory i wypiek chleba. Każda miejscowość zaprezentuje swój wieniec w wybranej formie: pieśnią, tańcem lub krótkim przedstawieniem. Wrócą też przyśpiewki – czasem z przymrużeniem oka, czasem uszczypliwe, ale zawsze w duchu wspólnoty.
Nie zabraknie też konkursów sołeckich. Jedna z konkurencji? Dojenie krowy. Reszta pozostaje niespodzianką. Stawką będzie tytuł „sołtysa roku” i miano najlepszego sołectwa. Ma być sportowo, wesoło i… zgodnie z duchem dożynek.
Programowanie kultury na cały rok
Zespół GCK wykorzystuje doświadczenia z trzydniowych Dni Gminy, które – jak przyznaje dyrektor – były ogromnym przedsięwzięciem i logistycznym testem. Układanie programu „festiwalowo”, według gatunków i środowisk, sprawdziło się – zespoły czuły się bezpiecznie w swoim repertuarze, a publiczność mogła dopasować dzień do gustu. To doświadczenie ma przenikać do planowania kolejnych wydarzeń.
„IMPREZALia to była duża dawka stresu, ale i nauki. Chcemy, by każdy wiedział, gdzie jest jego miejsce w programie – i żeby każdy odbiorca znalazł coś dla siebie” – mówi Gargała.
Czy warto obejrzeć cały wywiad?
W rozmowie z Halo Rzeszów dyrektor Gargała prowadzi słuchacza od strategicznej wizji po bardzo konkretne szczegóły: liczby, terminy, nowości programowe i kulisy organizacji dużych imprez. Są też smakowite anegdoty – o powrocie do kosy przy nagraniach filmowych czy o tym, jak młodzież „na deszczu” bawi się przy folkowych aranżacjach. To materiał, który pozwala zajrzeć za kulisy instytucji – i zrozumieć, jak kultura realnie zmienia życie gminy.
Chcesz zobaczyć, jak wygląda plan „kultura w każdej miejscowości”, poznać szczegóły nowych warsztatów wideo i sprawdzić, dlaczego tegoroczne dożynki będą inne niż zwykle? Obejrzyj cały wywiad z Katarzyną Gargałą – warto.
