Francuski urząd statystyczny INSEE przeprowadził badanie analizujące różne aspekty ubóstwa, uwzględniając także podejście subiektywne, bazujące na odczuciach gospodarstw domowych dotyczących ich sytuacji finansowej pod koniec miesiąca, po pokryciu bieżących wydatków.
INSEE co roku analizuje zjawisko ubóstwa, definiowanego jako brak wystarczających środków finansowych, przyjmując uzupełniające się kryteria. Pierwsze z nich dotyczy ubóstwa pieniężnego i opiera się na analizie zasobów gospodarstw domowych i określeniu, czy ich dochody znajdują się poniżej ustalonego progu ubóstwa wynoszącego 60% mediany dochodów.
Drugie kryterium dotyczy ubóstwa materialnego i społecznego, jak trudności z ogrzaniem mieszkania, zakupem odzieży czy dostępem do podstawowych dóbr i usług czy z udziałem w życiu społecznym.
W badaniu zastosowano tym razem podejście subiektywne, opierające się na deklaracjach samych mieszkańców Francji, którzy ocenili swoją sytuację finansową pod koniec miesiąca, po pokryciu bieżących wydatków. Badanie to, bazujące na danych z lat 2022 i 2023, miało na celu zrozumienie, w jakim stopniu te trzy kryteria się pokrywają.
Trudności finansowe dotykają szerszej grupy osób niż klasyczne definicje ubóstwa, ale nie pokrywają się z nimi w pełni. Tylko 47% osób ubogich pod względem dochodu deklaruje problemy z domknięciem budżetu, podczas gdy wśród osób doświadczających ubóstwa materialnego i społecznego odsetek ten wynosi aż 74%.
Na początku 2023 roku aż 32% osób zamieszkałych w zwykłych gospodarstwach domowych doświadczało ubóstwa: pieniężnego, materialno-społecznego lub trudności finansowych na koniec miesiąca. Badanie wykazało, iż :
– 4% osób zamieszkałych w zwykłych gospodarstwach domowych doświadczyło jednocześnie wszystkich trzech form ubóstwa;
– 10% osób dotkniętych było dwiema z nich;
– 18% osób jedną z nich.
Ponadto:
- 17% bezrobotnych doświadcza wszystkich trzech form ubóstwa.
- 62% mieszkańców lokali socjalnych walczy z problemami finansowymi lub materialnymi.
- 42% dzieci i 57% osób samotnie wychowujących dzieci dotyka przynajmniej jedna z form ubóstwa.
Wyniki badań wskazują, iż 23% rolników i rzemieślników doświadcza ubóstwa pieniężnego, ale tylko 17% z nich ma trudności z codziennymi wydatkami. Natomiast wśród właścicieli nieruchomości spłacających kredyt hipoteczny, 7% żyje poniżej progu ubóstwa, podczas gdy 17% napotyka trudności finansowe pod koniec miesiąca.
Robotnicy i pracownicy biurowi częściej niż ogół społeczeństwa deklarują problemy finansowe pod koniec miesiąca oraz nieco częściej doświadczają ubóstwa materialnego i społecznego.
Trudności finansowe zgłasza 30% robotników i 26% pracowników biurowych, w porównaniu do 22% ogółu społeczeństwa.
Jeśli chodzi o ubóstwo materialne i społeczne, dotyczy ono 17% robotników i 15% pracowników biurowych, przy średniej krajowej wynoszącej 14%.
Około 9% populacji deklaruje trudności finansowe, mimo iż nie spełnia kryteriów ubóstwa dochodowego braków materialnych i społecznych. Część z nich ma dochody tuż nad progiem ubóstwa lub medianą. Inni mają relatywnie wysokie dochody (ponad 2400 € na osobę), ale np. wysokie koszty życia lub kredyty do spłaty, co ogranicza ich budżet.
Wyniki wskazują, iż choć istnieją pewne nakładające się obszary, każda z tych form ubóstwa dotyka różnych grup ludzi i nie zawsze występują one jednocześnie u tych samych osób.
(KzK)
