Związek Podhalan w Północnej Ameryce (ZPPA) jest organizacją, która powstała w celu promowania i zachowania na ziemi amerykańskiej kultury oraz tradycji Podhala – regionu górskiego w południowej Polsce, znanego z unikalnej kultury, muzyki, tańców i strojów ludowych. Założony przez górali, którzy licznie emigrowali do Stanów Zjednoczonych zwłaszcza na początku XX wieku, działa już niemal sto lat i, co jest warte podkreślenia, jest to działalność prężna, integrująca także dzieci i młodzież, dzięki czemu tradycje podhalańskie przekazywane są młodej generacji amerykańskiej Polonii, a idee, jakie przyświecały założycielom organizacji na początku ubiegłego stulecia, są kontynuowane przez kolejne pokolenia.
Historia Związku Podhalan w Północnej Ameryce sięga początków XX wieku, kiedy to Polacy emigrowali do Stanów Zjednoczonych i osiedlali się w różnych częściach kraju, w tym w Chicago i okolicach. Pierwsi osadnicy z Podhala, pragnąc zachować swój język, tradycje i więzi społeczne, zaczęli tworzyć organizacje i stowarzyszenia, wśród których Związek Podhalan odegrał istotną rolę. Za oficjalną datę powstania ZPPA uznaje się rok 1929. ZPPA działa jako organizacja społeczno-kulturalna, organizując różnorodne wydarzenia, spotkania, festiwale, koncerty i inne aktywności mające na celu zachowanie i promowanie dziedzictwa kulturowego Podhala. W ramach tych działań organizuje się również kursy tańca, warsztaty rzemieślnicze, wykłady na temat historii i kultury Podhala oraz inne formy edukacji i rozrywki.
Pomimo iż Związek Podhalan ma swoje główne centrum w Chicago, istnieją także inne oddziały i grupy związane z tą organizacją w różnych częściach Stanów Zjednoczonych, gdzie zamieszkują potomkowie Polaków z regionu Podhala. Te oddziały często współpracują ze sobą, organizując wspólne wydarzenia i utrzymując więzi między członkami Związku Podhalan na terenie całego kraju. Związek Podhalan ma swoje oddziały w New Jersey, Nowym Jorku, Pensylwanii, Michigan, Wisconsin, stanie Washington oraz na Florydzie.
21 kwietnia odbyły się uroczyste obchody 95-lecia Związku Podhalan w Północnej Ameryce, które rozpoczęły się uroczystą mszą św. w kościele Matki Bożej Częstochowskiej w Cicero, natomiast kontynuacją celebracji był bankiet, który odbył się w Domu Podhalan w Chicago. Wzięło w nim udział niemal 400 osób, w tym goście z Polski – przedstawiciele Związku Podhalan działającego w ojczyźnie oraz delegacja z Sejmiku Województwa Małopolskiego na czele z wiceprzewodniczącym Janem Piczurą. Podczas uroczystości konsul generalny RP w Chicago Paweł Zyzak odczytał list gratulacyjny od prezydenta RP Andrzeja Dudy, wręczono też odznaczenia zasłużonym działaczom ZPPA. Bankiet uświetniły też występy zespołów góralskich, w tym dzieci i młodzieży, które, mimo iż w większości urodzone już w USA, świetnie odnajdują się w kulturze podhalańskiej i z euforią kultywują tradycje przodków.
JLS
Fot. ZPPA