Od 1 czerwca 2024 roku obowiązują nowe przepisy dotyczące ochrony danych osobowych, które wprowadziły możliwość zastrzegania numeru PESEL poprzez aplikację mObywatel. Chociaż rozwiązanie to ma chronić przed oszustami, może również przysporzyć nieoczekiwanych problemów w codziennych operacjach bankowych. Na to trzeba zwrócić szczególną uwagę.
![](https://static.warszawawpigulce.pl/wp-content/uploads/2024/04/uwagapieniadze-2.jpg)
Fot. Obraz zaprojektowany przez Warszawa w Pigułce wygenerowany w DALL·E 3.
Jak działa zastrzeganie PESEL?
System zabezpieczeń wymaga od banków i innych instytucji finansowych dokładnej weryfikacji tożsamości klienta przed udzieleniem kredytu lub pożyczki. W przypadku zastrzeżonego numeru PESEL, próba nieautoryzowanego wykorzystania danych zostanie automatycznie zablokowana, a właściciel otrzyma powiadomienie SMS-em oraz w aplikacji mObywatel z informacją o tym, kto próbował sprawdzić jego dane.
Nieoczekiwane konsekwencje
Mimo korzyści płynących z nowego zabezpieczenia, system może znacząco utrudnić niektóre operacje bankowe. Szczególnie problematyczne mogą okazać się wypłaty gotówki w oddziale banku przekraczające trzykrotność minimalnego wynagrodzenia (13 998 złotych w 2025 roku). W takim przypadku bank jest zobowiązany zablokować transakcję na 12 godzin, choćby jeżeli właściciel natychmiast cofnie zastrzeżenie PESEL. Zablokowane będą też większe wypłaty z bankomatu. Wypłata będzie możliwa dopiero po upływie 12 godzin od odstrzeżenia numeru.
Co ważne, ograniczenia nie dotyczą standardowych operacji bankowych. Przelewy, płatności kartą oraz wypłaty z bankomatów będą realizowane bez przeszkód.
Jak zarządzać zastrzeżeniem PESEL?
Zastrzeżenie numeru PESEL można aktywować na dwa sposoby:
- osobiście w urzędzie gminy
- online przez serwis mObywatel.gov.pl lub aplikację mobilną mObywatel
W przypadku konieczności zdjęcia blokady, można to zrobić w każdej chwili poprzez aplikację. Należy jednak pamiętać, iż ponowne zastrzeżenie będzie możliwe dopiero po 30 minutach od zdjęcia blokady.
Jak uniknąć problemów?
Aby uniknąć komplikacji przy większych transakcjach gotówkowych, należy pamiętać o odpowiednim planowaniu. W przypadku wypłaty znaczącej kwoty w oddziale banku, zastrzeżenie PESEL należy zdjąć z 12-godzinnym wyprzedzeniem. Przy innych operacjach, takich jak otwarcie konta, zaciągnięcie kredytu czy sprzedaż nieruchomości, wystarczy cofnąć zastrzeżenie około pół godziny przed planowaną transakcją. Co ważne, numer można odstrzec i zaplanować automatyczną późniejszą blokadę. W tym czasie zdążycie już wypłacić środki.
Nowy system, choć skutecznie chroni przed oszustami, wymaga od użytkowników większej świadomości i planowania finansowych operacji z wyprzedzeniem.