Jesienne zabiegi herbicydowe w zbożach cieszą się dużą popularnością, ponieważ mogą gwałtownie wyeliminować chwasty z plantacji. Nie konkurują one wtedy z rośliną uprawną o wodę i inne zasoby środowiska, dzięki czemu zboża mogą rozwijać się w sposób niezakłócony. W przypadku terminowo sianych ozimin warunki pogodowe sprzyjają wykonaniu zabiegu. Natomiast dla późno zakładanych plantacji przebieg temperatury może być czynnikiem ograniczającym możliwość wykonania zabiegu. W takiej sytuacji ważne jest poznanie minimalnej temperatury działania dla substancji czynnej.

​Przebieg pogody a skuteczność działania herbicydów

Jednym z czynników warunkujących szybkość działania i skuteczność polową środków chwastobójczych są warunki pogodowe. Można przyjąć, iż skuteczność herbicydu rośnie wraz z wilgotnością powietrza, ale opady deszczu bezpośrednio po zabiegu wpływają negatywnie na jakość działania. Informacja o minimalnym interwale pomiędzy aplikacją środka chwastobójczego, a opadami atmosferycznymi podawana jest coraz częściej w etykiecie produktu.

​Progi temperaturowe substancji czynnych

Temperatura działania dla znacznej większości herbicydów mieści się w przedziale 5-25°C. Przedstawiony przedział jest bardzo szeroki i należy przed wykonaniem zabiegu zapoznać się z adekwatnościami substancji czynnej. Ważnym parametrem, na który warto zwrócić uwagę, są:

• minimalna temperatura działania — poniżej tego progu skuteczność substancji czynnej znacznie spada, a choćby może dojść do jej dezaktywacji,
• optymalna temperatura działania — z reguły zakres temperatur, w którym związek wykazuje najwyższą szybkość działania i skuteczność chwastobójczą,
• maksymalna temperatura działania — próg temperaturowy, powyżej którego skuteczność produktu zmniejsza się lub może wystąpić jej brak.

​Jesień to raczej problem niskich temperatur powietrza

W przypadku zabiegów jesiennych, zwłaszcza wykonywanych relatywnie późno, ryzyko przekroczenia przez temperaturę powietrza wartości maksymalnej jest małoprawdopodobne. Natomiast może dość do spadku temperatury poniżej progu minimalnego dla działania substancji czynnej.

​Temperatura a bezpieczeństwo rośliny uprawnej

Zabieg środkami ochrony roślin jest akceptowalną formą stresu abiotycznego dla rośliny uprawnej. Nałożenie natomiast kilku czynników stresowych może spowodować obniżenie wigoru roślin lub choćby wystąpienie nieprzemijających objawów fitotoksyczności zabiegu. Połączeniem, które może negatywnie płynąć na rośliny uprawne, jest aplikacja herbicydów i wystąpienie niskich temperatur powietrza. Może być to gwałtowne ochłodzenie — znaczny spadek temperatur powietrza, ale też duża amplituda temperatury pomiędzy dniem a nocą. o ile spodziewane jest wystąpienie takich zjawisk, trzeba rozważyć rezygnację z zabiegu środkami ochrony roślin.

​W jakiej minimalnej temperaturze powietrza działają herbicydy?

Problem wpływu niskich temperatur powietrza na skuteczność zabiegu dotyczy raczej zabiegów wykonywanych w zbożach ozimych. Dlatego w dalszej części materiału zostaną przedstawione progi dla wybranych substancji czynnych wykorzystywanych do odchwaszczania tej grupy upraw.

​

Aplikacja kilku substancji czynnych w jednym zabiegu

W praktyce rolniczej stosowanie herbicydów zawierających tylko jedną substancję czynną jest rzadkością. Z reguły do kompleksowego zwalczania chwastów jedno i dwuliściennych wykorzystywane jest połączenie kilku związków o wzajemnie uzupełniającym się sposobie działania i zazębiającym się spektrum zwalczanych chwastów.

W takiej sytuacji dla mieszaniny minimalna temperatura stosowania jest na poziomie najwyższej wartości dla konkretnej substancji czynnej. Na przykład dla łącznego stosowania mieszaniny flufenacet, diflufenikan oraz florasulam minimalna temperatura aplikacji będzie wyznaczona na podstawie pierwszej z wymienionych substancji czynnych i wynosi 10°C.

Szczegółową ofertę herbicydów dostosowanych do różnych upraw i warunków pogodowych znajdziesz tutaj: https://osadkowski.pl/srodki-ochrony-roslin/herbicydy–c-001013.

​Czy wykonywać zabieg chwastobójczy?

Niewątpliwie czynnikiem ograniczającym możliwość wykonania zabiegu jest temperatura powietrza przed, w trakcie i po zabiegu. o ile jest ryzyko spadku temperatur poniżej temperatury minimalnej, to niesie to za sobą ryzyko obniżenia skuteczności działania. Przy zabiegu w niskich temperaturach powietrza poniżej 5 °C może dojść dodatkowo do uszkodzenia roślin uprawnych. W takiej sytuacji należy rozważyć przeniesienie terminu zabiegu na późniejszy termin, włącznie z rezygnacją z zabiegu jesiennego.

Minimalna temperatura działania ma charakter informacyjny. Decyzję o wykonaniu zabiegu należy podjąć na podstawie obserwacji plantacji oraz krótkoterminowych prognoz pogody. Wykonując aplikację środków w zakresie temperatury powietrza zbliżonej do minimalnej, należy liczyć się z wolniej występującymi widocznymi efektami działania zastosowanych rozwiązań lub choćby niższą ich finalną skutecznością.

​Minimalna temperatura działania jesiennych herbicydów

Jesienne odchwaszczanie zbóż pozwala gwałtownie wyeliminować chwasty, ale skuteczność herbicydów silnie zależy od temperatury powietrza. Większość substancji czynnych działa optymalnie w zakresie 5–25°C, przy czym minimalna temperatura stosowania waha się od -3°C (chlorotoluron) do 10°C (flufenacet, metrybuzyna). W przypadku mieszanin herbicydowych minimalny próg wyznacza substancja o najwyższej wymaganej temperaturze. Zabiegi poniżej 5°C niosą ryzyko obniżonej skuteczności oraz fitotoksyczności, dlatego przy prognozie gwałtownych ochłodzeń lub dużych amplitud temperatury warto przełożyć oprysk na późniejszy termin lub zrezygnować z jesiennej aplikacji.