Zgodnie z najnowszym raportem banku RBC, Kanada stoi w obliczu nadchodzącej fali przejść na emeryturę, określanej jako „srebrne tsunami”, ponieważ do 2030 roku całe pokolenie wyżu demograficznego osiągnie wiek emerytalny. Zjawisko to będzie miało szeroki wpływ na krajowy rynek pracy i kondycję gospodarczą.
Raport RBC pojawił się tuż po publikacji danych Statistics Canada, które w środę pokazały, iż w 2024 roku Kanada osiągnęła najniższy w historii wskaźnik urodzeń.
Masowe odchodzenie na emeryturę osób urodzonych w latach wyżu demograficznego rozpoczęło się w 2011 roku, kiedy najstarsi z nich skończyli 65 lat. Według RBC, zjawisko to osiągnie swoje apogeum pod koniec obecnej dekady.
Do końca 2024 roku wiek emerytalny osiągnęło już około 66% tej grupy.
„Reszta przedstawicieli tego pokolenia ukończy 65 lat do roku 2030, co spowoduje największą jak dotąd falę odejść z rynku pracy” – napisała Cynthia Leach, ekonomistka RBC, w opublikowanym raporcie.
Choć w najbliższym czasie Kanada boryka się z rosnącym bezrobociem spowodowanym napięciami handlowymi z USA, RBC przewiduje, iż sytuacja ta może się niedługo unormować.
„Utrzymujące się ograniczenia podaży pracy będą miały bardziej trwały wpływ na gospodarkę. Oznacza to, iż pomimo obecnych trudności na rynku pracy, należy przygotować się na jego przyszłe kurczenie się” – zaznaczyła Leach.
Wysoki napływ imigrantów, jaki miał miejsce w ostatnich latach, nie wystarczy, by pokryć niedobory zatrudnienia – czytamy dalej w analizie. To efekt zmian w rządowej polityce imigracyjnej.
„W latach 2026–2027 przewidywany jest niemal zerowy wzrost liczby ludności, co ma związek z nowymi, znacznie niższymi limitami. Średni roczny przyrost ludności w latach 2020–2027 ma być tylko nieco wyższy niż w latach 2010–2019” – podano.
Według RBC w latach 2024–2030 wskaźnik aktywności zawodowej zmniejszy się o około 2%. To więcej niż spadek zanotowany w ostatnich 14 latach, co oznacza, iż Kanada stanie w obliczu największego wpływu wyżu demograficznego na zatrudnienie.
Raport ostrzega, iż po zakończeniu obecnego okresu podwyższonego bezrobocia krajowy rynek pracy może znaleźć się pod dużą presją, jeżeli chodzi o dostępność siły roboczej.
„Nawet przy przekroczeniu założonych przez rząd celów imigracyjnych, udział osób aktywnych zawodowo może przez cały czas spadać” – przewiduje RBC.
Z raportu wynika także, iż choć osoby po 55. roku życia stanowią 21% całkowitej siły roboczej w Kanadzie, niektóre gałęzie gospodarki zostaną dotknięte odejściem emerytów znacznie mocniej.
Jak podano, w kilku sektorach już teraz zauważalny jest niemal podwojony lub większy wzrost liczby przejść na emeryturę rok do roku.
„Dotyczy to m.in. firm usługowych, budownictwa, handlu hurtowego, przemysłu spożywczego i rolnictwa” – powiedziała Leach.
Prowincje takie jak Quebec, Kolumbia Brytyjska czy regiony atlantyckie, gdzie społeczeństwo jest starsze, mogą szczególnie silnie odczuć skutki nadchodzącego kryzysu demograficznego.
Poza samym odejściem pracowników z kluczowych sektorów, silnie obciążone zostaną także usługi zdrowotne i opiekuńcze, na które zapotrzebowanie wzrośnie w wyniku starzenia się społeczeństwa.
Jednocześnie Kanada mierzy się z coraz niższą dzietnością. Z danych Statistics Canada wynika, iż w 2024 roku wskaźnik urodzeń wyniósł zaledwie 1,25 dziecka na kobietę – najniżej w historii.
Już w 2023 roku kraj ten trafił na listę państw z „ultraniską dzietnością” (poniżej 1,30). W tym samym gronie znalazły się m.in. Szwajcaria (1,29), Luksemburg (1,25), Finlandia (1,25), Włochy (1,18), Japonia (1,15), Singapur (0,97) i Korea Południowa (0,75).
Najniższy wskaźnik urodzeń w Kanadzie miała Kolumbia Brytyjska, gdzie w 2024 roku wyniósł on 1,02 dziecka na kobietę. W 2023 roku był on nieco powyżej jednego dziecka. Najwyższy wskaźnik zanotowano w Nunavut – 2,34.
Na końcu listy znalazły się także Nowa Szkocja (1,08), Wyspa Księcia Edwarda (1,10) i Ontario (1,21). Nieco wyższe wartości odnotowano w Quebecu (1,34), Terytoriach Północno-Zachodnich (1,39), Albercie (1,41), Manitobie (1,50) i Saskatchewan (1,58).
Średni wiek matek rodzących dzieci w Kanadzie również wzrósł. W 2024 roku osiągnął rekordowe 31,8 lat, podczas gdy w 1976 roku było to zaledwie 26,7 lat.