Walończycy w Karkonoszach: mit, który przetrwał dłużej niż fakty

Historyczne opowieści o tajemniczych „Walończykach” wędrujących po Karkonoszach od lat karmią wyobraźnię turystów dodając lokalnego kolorytu. Problem w tym, iż cała konstrukcja – choć nośna i atrakcyjna – stoi raczej na mieszance fragmentów kronik, domniemanych przekazów, niedopowiedzeń i późniejszych legend, niż na twardych źródłach. W gruncie rzeczy mamy do czynienia z mitem, który przywarł do regionu tak mocno, iż zaczęto go traktować jak pewnik. Polska nazwa „Walończycy” brzmi pięknie, ale jest zwyczajnie myląca. Narzuca skojarzenie z Walonami, romańską ludnością południowej Belgii. Tymczasem żadna poważna analiza źródeł nie wskazuje, by etniczni Walonowie kiedykolwiek penetrowali Karkonosze w celach górniczych. Nie dlatego, iż nie potrafili – po prostu nie oni byli bohaterami tych wędrówek. Nazwa zawdzięcza swoje istnienie nie pochodzeniu etnicznemu, ale zatarciu pierwotnego znaczenia kilku niemieckich terminów: Wale , Wallen , Wahl , Walle , Walen . Wszystkie one opisują nie lud z konkretnego regionu, ale szeroką kategorię „obcych przybyszy” posługujących się językami romańskimi. Germanie tak nazywali Włochów, Francuzów, Hiszpanów, Portugalczyków i Rumunów.

[foto:7785396]

W kontekście górnictwa środkowoeuropejskiego termin ten najczęściej odnosił się do górników i płukarzy pochodzenia włoskiego, – ludzi obytych z poszukiwan