Warszawa dołączyła do grona kilkudziesięciu miast, regionów i państw, setki noblistów, tysięcy naukowców i kilkuset organizacji sprzeciwiających się dalszemu rozwojowi produkcji paliw kopalnych. Decyzją stołecznych radnych stolica jako pierwsze miasto w Polsce wsparło Układ o Nierozprzestrzenianiu Paliw Kopalnych.
Warszawa dołączyła do traktatu przeciwko paliwom kopalnym
13 stycznia na głosowaniu Rady Warszawa jako pierwsze miasto w Polsce wsparło tzw. Fossil Fuel Non-Proliferation Treaty (FFNPT), czyli Układu o Nierozprzestrzenianiu Paliw Kopalnych. To sukces dwóch pokoleń aktywistek i aktywistów z młodzieżowych ruchów Wschód i Fridays For Future oraz Rodzice dla Klimatu, którzy zabiegali o to, by władze Warszawy dołączyły do tej globalnej inicjatywy.
Zobacz film, który członkowie ruchu Rodzice dla Klimatu opublikowali w dniu globalnego strajku klimatycznego.
Po miesiącach spotkań, setkach petycji i akcjach Warszawa staje się częścią tej globalnej inicjatywy i dołącza do grona miast, wśród których są już Londyn, Barcelona, Paryż, Buenos Aires, Kalkuta czy Sydney.
– Skoro stolica “Węglandii”, czy też “Coalland”, jak w środowisku międzynarodowym określa się Polskę, dołącza do ruchu sprzeciwu wobec paliw kopalnych, możemy mówić o przełomie w jego popularyzacji w Europie. Warszawa podnosi poprzeczkę, teraz pora na kolejne miasta np. Gdańsk, Poznań czy Wrocław oraz na zmianę kursu polityki realizowanej na szczeblu krajowym. Czas skończyć z uzależnieniem Polski od paliw kopalnych – mówi Kamila Kadzidłowska z ruchu Rodzice dla Klimatu.
- Czytaj także: Warszawa chce odzyskiwać ciepło ze ścieków dla mieszkańców miasta
Czym jest Układ o Nierozprzestrzenianiu Paliw Kopalnych?
Układ o Nierozprzestrzenianiu Paliw Kopalnych to globalna inicjatywa osób i organizacji działających dla klimatu, której celem jest przyśpieszenie odchodzenia od paliw kopalnych. To konieczność jeżeli chcemy powstrzymać katastrofę klimatyczną.
W tej chwili spalanie paliw kopalnych: ropy, węgla i gazu, stanowi 86% światowych emisji CO2 powodujących zmianę klimatu. Pomimo konsensusu naukowego co do konieczności jak najszybszego przejścia na niskoemisyjne źródła energii dotacje do eksploatacji tych paliw stanowią przez cały czas 7% globalnego PKB.
Traktat opiera się na trzech głównych postulatach:
- Zaprzestanie poszukiwań nowych złóż węgla, ropy i gazu oraz eksploatacji obecnych, zgodzie z najlepszą dostępną wiedzą naukową wskazaną przez Międzyrządowy Zespół do spraw Zmian Klimatu (IPCC) oraz Program Narodów Zjednoczonych ds. Środowiska (UNEP)
- Zakończenie bieżącej produkcji paliw kopalnych w sposób pokojowy i sprawiedliwy, oraz uwzględniający zależność niektórych państw od paliw kopalnych i ich dostępne środki do przeprowadzenia transformacji;
- Sprawiedliwa transformacja, która da ludziom pełen dostęp do odnawialnej energii, pomoże gospodarkom w uniezależnieniu się od paliw kopalnych oraz pozwoli na zrównoważony rozwój wszystkim osobom i społecznościom, zwłaszcza Globalnemu Południu.
Inicjatywę FFNPT popierają środowiska naukowe i kilkaset międzynarodowych organizacji działających na rzecz klimatu, w tym Światowa Organizacja Zdrowia (WHO), jak również ponad setka laureatów Nagrody Nobla i Parlament Europejski. Jak dotąd jedynie dwa państwa zdecydowały się przystąpić do układu. Cieszy się on jednak coraz większym poparciem wśród władz miast i regionów, z których już niemal 100 zadeklarowała, iż chce końca ery paliw kopalnych.
Rola miast w dochodzeniu do neutralności klimatycznej
Przyłączenie się do inicjatywy pierwszego miasta z Polski i Europy Środkowej daje nadzieję, iż w jej ślady pójdą kolejne, wywierając presję na europejskie rządy, aby wsparły ją na poziomie państwowym. W Polsce ten krok jest istotny również w kontekście zbliżających się wyborów parlamentarnych. Rośnie szansa na to, iż transformacja energetyczna stanie się jednym z głównych tematów kampanii wyborczej.
Decyzja Rady Miasta wygląda interesująco w kontekście przygotowywanej od 2020 roku Zielonej Wizji Warszawy. W odróżnieniu od FFNPT, który na obecnym etapie jest ogólną deklaracją, przygotowywany przez miasto dokument to zestaw konkretnych zielonych zmian, jakie Warszawa zamierza wdrożyć do 2050 roku. Jedną z nich ma być montaż paneli fotowoltaicznych na budynkach należących do Urzędu Miasta Warszawy i miejskich jednostek.
Jesienią projekt trafił do konsultacji społecznych, a niedługo ma zostać przyjęta jego ostateczna wersja. Ostatni wynik głosowania może wskazywać, iż Warszawa przyjmie ambitne zobowiązania klimatyczne.
– Rola miast w dochodzeniu do neutralności klimatycznej jest kluczowa. Poparcie rady Warszawy dla inicjatywy układu o nierozprzestrzenianiu paliw kopalnych to istotny sygnał, iż mamy w mieście zgodę co do kierunku działań. Nie możemy jednak pozostać przy deklaracjach. Warszawa dalej nie ma sformalizowanego w miejskim dokumencie, oficjalnego celu redukcji emisji gazów cieplarnianych, a tego nieoficjanego – redukcji emisji o 40% do 2030 roku – nie zrealizujemy przy aktualnym trendzie spadku emisji – mówi Marek Szolc, Radny Warszawy.
Co dalej?
– Czeka nas długa droga, ale mam nadzieję iż już niedługo Warszawa stanie się pierwszym niezależnym od paliw kopalnych miastem w Polsce. Musimy przyśpieszyć rozwój odnawialnych źródeł energii i przestaw nasze gazownictwo, transport, elektrykę i wszystkie te systemy na zielone tory. I musimy przekonać inne miasta poza Warszawą do dołączenia – mówi aktywistka Dominika Lassota.
Ten sukces to wyraźny sygnał, iż oddolne akcje i zaangażowanie aktywistów mają sens i przynoszą realne rezultaty.
źródło: fossilfueltreaty.org, rodzicedlaklimatu.org, informacja prasowa Rodzice dla Klimatu