Wielkie wyłączanie sieci w całej Polsce. Dziesiątki tysięcy telefonów przestanie działać

Bez powiadomień z messengera, bez mapy, bez banku w kieszeni. Tak może wyglądać codzienność tysięcy Polaków, którzy mają starsze modele telefonów komórkowych. Jeszcze działają, jeszcze pokazują zasięg, jeszcze da się zadzwonić — ale internet? Ten niebawem zniknie. Dlaczego? Bo wielkie sieci komórkowe rozpoczęły właśnie operację pożegnania z 3G.

Fot. Pixabay / Warszawa w Pigułce

Sieć, która nie nadąża za teraźniejszością

Przez lata była symbolem nowoczesności — pozwalała wysłać maila z autobusu, włączyć mapę, sprawdzić pogodę. Ale dziś 3G to już zabytek techniczny. Działa wolniej, zabiera przestrzeń w eterze, a utrzymanie jej kosztuje więcej, niż przynosi pożytku. Dlatego operatorzy stawiają na nowoczesne technologie.

T-Mobile wyłączył 3G już pod koniec 2023 roku i był pierwszy na polskim rynku. Orange realizuje plan etapami — w wielu regionach kraju po sygnale 3G nie ma już śladu. Warszawa i Trójmiasto straciły dostęp do tej technologii w październiku tego roku, a ostatnie obszary na południu Polski — w województwach dolnośląskim, śląskim, małopolskim i podkarpackim — pożegnają się z 3G do końca grudnia. Play rozpoczął wygaszanie wiosną 2025 roku i zamierza zakończyć proces do końca 2027 roku. Plus także celuje w rok 2027, choć jego harmonogram nie jest tak szczegółowo komunikowany.

Operatorzy tłumaczą, iż zwolnione po 3G pasmo częstotliwości 900 MHz zostanie wykorzystane na potrzeby sieci 4G LTE i 5G. To przyniesie lepszy zasięg, wyższe prędkości transmisji danych i stabilniejsze połączenia. W praktyce oznacza to lepszy internet dla tych, którzy mają odpowiedni sprzęt. Gorzej dla właścicieli starszych telefonów.

Stare telefony tracą grunt pod nogami

Kto ma telefon sprzed 2012 roku — pierwszy telefon z Androidem, dawnego iPhone’a 4 czy klasyczną komórkę z klapką — ten może już szykować się na odcięcie od mobilnego internetu. Nawigacja GPS w trasie? Nie ruszy bez połączenia z siecią. Messenger do kontaktu z rodziną? Nie połączy się. Bank w aplikacji? Przestanie działać poza zasięgiem WiFi.

Problem dotyczy także niektórych urządzeń wypuszczonych choćby w 2015 roku, które mimo stosunkowo niedawnego roku produkcji nie obsługują technologii LTE. Formalnie dalej będzie można dzwonić i wysyłać wiadomości tekstowe — te funkcje działają w sieci 2G, która na razie pozostaje aktywna. Ale o wygodnym korzystaniu z internetu mobilnego trzeba zapomnieć.

Według danych z raportu Smart Barometr większość Polaków korzysta dziś ze telefonów wartych ponad 1000 złotych, a średni wiek używanego urządzenia to mniej niż półtora roku. Jednak aż 16 procent użytkowników ma telefony starsze niż trzy lata. W grupie osób po 65. roku życia odsetek korzystających ze starszych, tradycyjnych telefonów komórkowych sięga 36 procent. To właśnie ci ludzie mogą najboleśniej odczuć skutki wyłączenia 3G.

Nowy telefon albo cisza w sieci

Rozwiązanie jest tylko jedno: wymiana sprzętu. Najtańszy telefon obsługujący sieć 4G LTE to dziś wydatek rzędu 400 do 500 złotych za zupełnie nowe urządzenie. Używane modele można znaleźć taniej, ale trzeba uważać na stan techniczny i sprawdzić, czy rzeczywiście obsługują odpowiednie standardy. jeżeli ktoś chce być naprawdę na czasie i mieć dostęp do najszybszej sieci 5G, musi przygotować około 800 do 1000 złotych, a modele z wyższej półki kosztują choćby półtora tysiąca złotych lub więcej.

I tu przykra wiadomość — operatorzy nie planują żadnych dopłat ani rekompensat za konieczność wymiany urządzenia. Kto nie chce wypaść z cyfrowego obiegu, musi zapłacić z własnej kieszeni. W najlepszym wypadku można liczyć na symboliczny rabat przy zakupie nowego telefonu w ramach abonamentu, ale to żadna rewolucja w domowym budżecie.

Warto też pamiętać o wymianie karty SIM. Starsze karty mogą nie obsługiwać technologii VoLTE, która pozwala na prowadzenie rozmów głosowych przez sieć 4G. Bez niej połączenia będą spadać do starszej sieci 2G, co może oznaczać gorszą jakość dźwięku. Na szczęście wymiana karty SIM u operatorów jest bezpłatna — wystarczy udać się do salonu.

Jak sprawdzić, czy twój telefon przetrwa

Zanim pożegnasz się z internetem mobilnym, możesz sprawdzić, czy twoje urządzenie w ogóle wymaga wymiany. W telefonach z systemem Android wystarczy wejść w ustawienia, znaleźć zakładkę Sieć komórkowa lub O telefonie, a następnie sprawdzić obsługiwane standardy łączności. Użytkownicy iPhone’ów mogą to zrobić w sekcji Ustawienia, następnie Sieć, gdzie system pokaże informacje o urządzeniu.

Orange oferuje też prostą usługę weryfikacji — wystarczy wysłać bezpłatnego SMS-a o treści KARTA na numer 80233. W odpowiedzi operator poinformuje, czy karta SIM i telefon będą działać prawidłowo po całkowitym wyłączeniu sieci 3G. To szczególnie przydatne rozwiązanie dla osób starszych lub mniej obeznanych z technologią, które nie chcą samodzielnie grzebać w ustawieniach systemowych.

Alternatywnie można po prostu wpisać model swojego telefonu w wyszukiwarkę internetowej i sprawdzić specyfikację techniczną. Kluczowa informacja to obsługa standardu 4G LTE lub wyższego. jeżeli w specyfikacji pojawia się tylko 2G i 3G, to znak, iż telefon niedługo straci dostęp do internetu mobilnego.

Co to oznacza dla ciebie

Jeśli masz telefon kupiony w ciągu ostatnich pięciu lat, najprawdopodobniej nic ci nie grozi. Zdecydowana większość telefonów sprzedawanych od 2018 roku obsługuje standardowo sieć 4G LTE, a nowsze modele także 5G. Problem dotyczy głównie osób, które świadomie korzystają ze starszych urządzeń — seniorów zadowolonych z prostych telefonów, użytkowników zapasowych komórek oraz tych, którzy z różnych powodów nie wymieniali sprzętu od dawna.

Warto sprawdzić, czy rodzice lub dziadkowie nie mają przypadkiem starego telefonu. Wystarczy wspomniany wcześniej SMS do Orange lub szybkie spojrzenie w ustawienia. jeżeli okaże się, iż telefon nie obsługuje 4G, najlepiej zadziałać wcześniej i nie czekać, aż nagle przestanie działać internet. Wymiana karty SIM to zwykle kilkanaście minut w salonie operatora, a jeżeli trzeba kupić nowy telefon, można spokojnie porównać oferty i wybrać coś dopasowanego do potrzeb.

Operatorzy informują swoich klientów o zmianach przez wiadomości SMS, ale część osób może takie powiadomienia przeoczyć lub nie zrozumieć, co dokładnie oznaczają. Dlatego warto samodzielnie sprawdzić, czy przypadkiem nie jesteś w grupie użytkowników, którzy zostaną dotknięci wyłączeniem 3G. Zwłaszcza jeżeli twój telefon ma więcej niż siedem lat, a ty przez cały czas korzystasz z internetu mobilnego. Lepiej działać z wyprzedzeniem, niż pewnego dnia odkryć, iż aplikacje przestały się łączyć z siecią.