Czytelnicy pytają – adwokat Wojciech Lipka odpowiada
Wraz z żoną otrzymaliśmy 8 lat temu od teścia darowiznę w postaci mieszkania. Czy z powodu tej darowizny możemy być zobowiązani do zapłaty zachowku (teść zmarł 3 miesiące temu)?
W pierwszej kolejności należy wskazać, iż co do zasady darowizny uczynione przez spadkodawcę podlegają doliczeniu do substratu zachowku, tj. do sumy, od której zachowek jest obliczany. Nie dolicza się darowizn zwyczajowo w danych stosunkach przyjętych ani dokonanych przed więcej niż dziesięciu laty, licząc wstecz od otwarcia spadku, na rzecz osób niebędących spadkobiercami albo uprawnionymi do zachowku.
W związku z powyższym, w przedstawionym stanie faktycznym darowizna uczyniona na Państwa rzecz będzie uwzględniana przy obliczaniu zachowku — w wartości według stanu mieszkania z chwili jej dokonania, a cen z chwili ustalania zachowku.
Należy podkreślić, iż osoba, która otrzymała darowiznę doliczoną do substratu zachowku, może zostać zobowiązana do zapłaty na rzecz uprawnionego sumy pieniężnej potrzebnej do uzupełnienia zachowku, o ile uprawniony nie może tej kwoty otrzymać od spadkobiercy lub osoby, na której rzecz został uczyniony zapis windykacyjny. Obdarowany obowiązany jest do zapłaty zachowku tylko w granicach wzbogacenia będącego skutkiem darowizny i może zwolnić się z tego obowiązku, wydając uprawnionemu przedmiot otrzymanej darowizny.
Jeżeli jest kilku obdarowanych, to w pierwszej kolejności za zapłatę zachowku odpowiadają obdarowani najpóźniej, a obdarowani wcześniej – w następnej kolejności. W przypadku gdy obdarowany jest jednocześnie spadkobiercą uprawnionym do zachowku, granicą jego odpowiedzialności za zapłatę zachowku jest wysokość jego własnego zachowku.
Reasumując, odpowiedzialność Pana za zapłatę zachowku może sięgać wartości przypadającego Panu udziału w prawie własności mieszkania, natomiast odpowiedzialność żony – jako iż jest ona córką spadkodawcy, a więc również osobą uprawnioną do zachowku – może ograniczyć się do nadwyżki ponad przysługujący jej własny zachowek.
Adwokat Wojciech Lipka specjalizuje się w sprawach rodzinnych, spadkowych, odszkodowawczych, dotyczących nieruchomości w roszczeniach z „umów frankowych”.
Lokalny Portal Informacyjny w Warszawie
gazeta Mieszkaniec
prawnik radzi