Wszyscy myśleli, iż to stal. Prawda o przebiciu tunelu na S19 zaskakuje

Zdjęcie: tunel s19 rzeszów babica

S19 Rzeszów – Babica. Tunel

Maszyna TBM (Tunnel Boring Machine) przebiła pierwszą nawę tunelu na drodze ekspresowej S19 Rzeszów Południe – Babica. Wydarzenie to wzbudziło ogromne zainteresowanie nie tylko wśród inżynierów, ale także obserwatorów śledzących relacje z budowy.

Szczególną uwagę przykuło widoczne w materiale zbrojenie ściany portalu. W komentarzach pojawiały się żartobliwe hasła w stylu „premia dla zbrojarzy”. Tymczasem prawda jest znacznie bardziej zaskakująca – to nie była stal, ale nowoczesny kompozyt GFRP.

Budowa tuneli – precyzja kluczem do bezpieczeństwa

Realizacja tuneli drogowych to jedno z najbardziej wymagających zadań współczesnej inżynierii lądowej. Każdy element – od geologii, przez obudowę tunelu, po moment przebicia – ma najważniejsze znaczenie dla bezpieczeństwa ludzi i sprzętu.

Jednym z najbardziej newralgicznych etapów jest przebicie się maszyny TBM przez ścianę portalu tunelu. Aby proces ten przebiegł płynnie i bezpiecznie, stosuje się specjalne rozwiązania konstrukcyjne, które eliminują ryzyko uszkodzenia głowicy drążącej.

Czym jest „soft eye” w tunelu TBM?

„Soft eye” to precyzyjnie zaprojektowany fragment żelbetowej ściany portalu tunelu, którego średnica dokładnie odpowiada średnicy tarczy TBM.

Jego zadaniem jest stworzenie kontrolowanego, osłabionego obszaru, umożliwiającego płynne przejście maszyny:

• z miękkiego gruntu do konstrukcji betonowej (przy przebiciu),

• lub odwrotnie – na portalu startowym.

Dzięki zastosowaniu „soft eye” minimalizuje się ryzyko:

• uszkodzenia tarczy TBM,

• niekontrolowanego pękania betonu,

• zagrożenia dla stabilności konstrukcji w kluczowym momencie robót.

Dlaczego w „soft eye” nie stosuje się stali?

Standardowe stalowe pręty zbrojeniowe są zbyt twarde i sprężyste dla narzędzi skrawających TBM. Ich przecinanie mogłoby:

• uszkodzić frezy i dyski tnące,

• wymagać manualnego usuwania zbrojenia,

• stwarzać zagrożenie dla pracowników w strefie przebicia.

Dlatego w konstrukcji „soft eye” stal zastępuje się prętami kompozytowymi GFRP (Glass Fibre Reinforced Polymer) – tworzywem sztucznym wzmacnianym włóknem szklanym.

Pręty GFRP – nowoczesny kompozyt w tunelach

Zbrojenie kompozytowe GFRP łączy w sobie cechy, które idealnie sprawdzają się w tunelach drążonych metodą TBM:

• zapewnia wymaganą nośność konstrukcji do momentu przebicia,

• jest wystarczająco kruche, aby TBM mogła je przeciąć bez problemu,

• nie wymaga dodatkowych, ręcznych ingerencji,

• znacząco zwiększa bezpieczeństwo pracowników,

• chroni drogi i kosztowny sprzęt tunelowy.

To właśnie ten materiał widoczny był podczas przebicia pierwszej nawy tunelu na odcinku S19 Rzeszów Południe – Babica.

Korzyści zastosowania „soft eye” z GFRP na S19

Wykorzystanie prętów kompozytowych w konstrukcji „soft eye” przynosi wymierne korzyści dla całej inwestycji:

• krótszy czas realizacji – brak konieczności manualnego usuwania stali,

• wyższy poziom bezpieczeństwa – eliminacja ryzykownych prac przy portalu,

• ochrona maszyny TBM – mniejsze ryzyko uszkodzeń tarczy,

• kontrolowane przebicie – zachowanie stabilności konstrukcji tunelu.

Nowoczesna inżynieria w praktyce

Rozwiązania takie jak „soft eye” z wykorzystaniem prętów GFRP są dziś standardem w najnowocześniejszych projektach tunelowych na świecie. Inwestycja na drodze ekspresowej S19 pokazuje, iż również w Polsce stosuje się technologie z najwyższej półki, łączące inżynierię materiałową z zaawansowaną technologią drążenia tuneli.

To kolejny dowód na to, iż Podkarpacie staje się ważnym miejscem realizacji skomplikowanych i innowacyjnych projektów infrastrukturalnych.