Wyższe pensje, odprawy, więcej urlopu. Gigantyczna zmiana w prawie od 1 stycznia 2026 roku

Nowelizacja Kodeksu pracy przyjęta przez Sejm wprowadza rozwiązania, które obejmą choćby 2 mln osób. Dla wielu będzie to przełom – wyższe pensje, odprawy, dodatkowe nagrody i więcej urlopu.

Fot. Warszawa w Pigułce

Dotychczas praca na zleceniu czy w ramach własnej działalności gospodarczej nie miała żadnego znaczenia przy ustalaniu stażu pracy. Nie wpływała na urlop, nagrody jubileuszowe ani długość wypowiedzenia. Od 1 stycznia 2026 roku ta zasada odejdzie do historii.

Co będzie wliczane do stażu pracy?

Lista jest długa i obejmuje nie tylko etat, ale też inne formy aktywności. Do stażu pracy zostaną zaliczone:

• prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej,
• współpraca z osobą prowadzącą działalność,
• czas wykonywania umów zlecenia, agencyjnych i o świadczenie usług,
• członkostwo w spółdzielniach produkcyjnych i kółkach rolniczych,
• praca zarobkowa za granicą, choćby jeżeli nie była etatem,
• okres zawieszenia działalności z powodu opieki nad dzieckiem.

Kluczową rolę odegra Zakład Ubezpieczeń Społecznych. To właśnie ZUS będzie wystawiał zaświadczenia potwierdzające przebieg zatrudnienia na podstawie danych zgromadzonych od 1999 roku.

Jak udokumentować starsze okresy?

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej podkreśla, iż także okresy sprzed wejścia w życie nowych przepisów będą się liczyć. Warunek jest jeden – trzeba je odpowiednio udokumentować.

Na przedstawienie dokumentów pracownik dostanie 24 miesiące od dnia wejścia ustawy w życie. jeżeli chodzi o okresy, które nie były zgłaszane do ZUS, będzie obowiązywać ogólna zasada dowodowa, czyli konieczność pokazania dodatkowych dokumentów.

Kiedy zmiany wejdą w życie?

Reforma ma dwa terminy startu.

• W sektorze publicznym zmiany wejdą 1 stycznia 2026 roku.
• W sektorze prywatnym – od pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie sześciu miesięcy od ogłoszenia ustawy.

Co ważne, nowe uprawnienia nie będą działały wstecz. Kadry będą musiały na nowo przeliczyć świadczenia, ale podwyższony wymiar urlopu czy dłuższe wypowiedzenie będą przysługiwać dopiero od daty wejścia ustawy w życie.

Na co to wpłynie w praktyce?

Nowe przepisy sprawią, iż dodatkowe lata doświadczenia zawodowego przełożą się na realne korzyści. Pracownik zyska:

• wyższy wymiar urlopu wypoczynkowego,
• większy dodatek stażowy,
• prawo do nagrody jubileuszowej lub wyższego jej poziomu,
• dostęp do ofert pracy, w których wymagany jest konkretny staż,
• dłuższy okres wypowiedzenia,
• wyższą odprawę w razie rozwiązania umowy.

Co to oznacza dla Ciebie?

Jeśli przez lata pracowałeś na zleceniach, prowadziłeś firmę albo dorabiałeś za granicą, te okresy w końcu zostaną docenione. W praktyce możesz szybciej dostać prawo do 26 dni urlopu, a przy zmianie pracy – dłuższe wypowiedzenie i większą odprawę.

Dla pracodawców oznacza to dodatkowe obowiązki, bo będą musieli przeliczyć uprawnienia zatrudnionych i uwzględnić nowe dane. Dla pracowników to ogromna szansa, by lata wysiłku wreszcie zostały wpisane do oficjalnego stażu pracy.