Zacznie się w nowym roku. Podatnicy przerażeni, wejdzie nowy obowiązek

Od 1 stycznia w życie wchodzi nowy obowiązek. Okazuje się jednak, iż tylko 1 proc. zobowiązanych do niego podatników jest na to gotowych. Lista będzie stopniowo rozszerzana

Fot. Shutterstock / Warszawa w Pigułce

Od 1 stycznia 2025 roku największe firmy w Polsce staną przed obowiązkiem raportowania w nowym schemacie JPK-CIT. Zmiana ta, choć ma poprawić transparentność systemu podatkowego, budzi niepokój wśród przedsiębiorców. Okazuje się bowiem, iż wiele firm nie rozpoczęło jeszcze przygotowań do wdrożenia nowych wymogów.

Kto obejmie nowy obowiązek?

Na początek raportowanie JPK-CIT obejmie około 4,3 tysiąca największych podmiotów gospodarczych, w tym podatkowe grupy kapitałowe oraz firmy osiągające roczne przychody przekraczające 50 milionów euro. Zgodnie z przepisami, pierwsze raporty za rok 2025 będą musiały zostać złożone wraz z zeznaniem podatkowym CIT-8, co w praktyce oznacza termin do 31 marca 2026 roku.

Obowiązek wdrażania schematu JPK-CIT będzie realizowany stopniowo:

• Od 2026 roku obejmie duże i średnie przedsiębiorstwa, a także podatników zobowiązanych do przesyłania JPK-VAT.
• Od 2027 roku dotyczyć będzie wszystkich firm, w tym mikroprzedsiębiorstw.

Zmiana nie ogranicza się wyłącznie do raportowania JPK-CIT. Od 2025 roku największe firmy będą zobowiązane do prowadzenia ksiąg rachunkowych wyłącznie w formie elektronicznej. Będą także musiały przesyłać skarbówce ustrukturyzowane informacje z tych ksiąg, bez konieczności wcześniejszego wezwania.

Celem zmian jest usprawnienie działania organów podatkowych. Umożliwi to lepsze typowanie podmiotów do kontroli skarbowych i przyspieszenie weryfikacji danych finansowych.

Przygotowania firm: alarmujące dane

Jak wynika z badań przeprowadzonych przez Grant Thornton, aż 62 procent firm nie rozpoczęło jeszcze przygotowań do wdrożenia JPK-CIT. Tylko mniej niż 1 procent przedsiębiorstw deklaruje pełną gotowość.

Problemy związane z wdrażaniem nowych wymagań wynikają głównie z konieczności modyfikacji procesów wewnętrznych. Aż 48 procent badanych wskazuje trudności z identyfikacją obszarów, które wymagają zmian w systemach finansowo-księgowych. Dostosowanie tych systemów, szczególnie w dużych przedsiębiorstwach, wymaga czasu, zasobów i zaawansowanej koordynacji między różnymi działami.

– Nie ulega wątpliwości, iż wdrożenie i raportowanie JPK_CIT dostarczy organom podatkowym szeregu szczegółowych informacji na temat każdego działania księgowo-podatkowego firm. W konsekwencji umożliwi organom przekrojową kontrolę i wykrycie ewentualnych nieprawidłowości. Warto jednak dodać, iż to cel dalekosiężny, którego realne osiągnięcie będzie możliwe dopiero po objęciu wszystkich podmiotów koniecznością nowego raportowania. Zdecydowanie wcześniej należy się jednak uporać ze zdefiniowanymi przez nas wyzwaniami wynikającymi z wdrożenia JKP_CIT – pisze Agnieszka Michalak, Senior Menedżer z Departamentu Outsourcingu w Grant Thornton.

Koszty i wyzwania związane z nowym systemem

Dla firm nowe obowiązki oznaczają nie tylko konieczność dostosowania systemów IT, ale także dodatkowe koszty operacyjne. Elektroniczna integracja danych finansowych, magazynowych i księgowych wymaga zaangażowania specjalistów oraz zakupu odpowiedniego oprogramowania.

• Duże przedsiębiorstwa muszą dostosować złożone systemy ERP (Enterprise Resource Planning) do wymagań JPK-CIT, co może zająć wiele miesięcy.
• Mniejsze firmy, które do tej pory prowadziły księgi w formie tradycyjnej lub korzystały z prostszych rozwiązań, staną przed wyzwaniem pełnej digitalizacji swoich procesów.

Jak przedsiębiorcy powinni się przygotować?

Eksperci zalecają rozpoczęcie przygotowań jak najwcześniej, aby uniknąć problemów w przyszłości. najważniejsze kroki to:

1. Audyt wewnętrzny – analiza obecnych systemów księgowych i procesów raportowania.
2. Inwestycja w oprogramowanie – zakup narzędzi umożliwiających generowanie i przesyłanie raportów w schemacie JPK-CIT.
3. Szkolenie pracowników – przeszkolenie zespołów finansowo-księgowych w zakresie nowych wymogów.
4. Współpraca z doradcami podatkowymi – profesjonalne wsparcie może pomóc w uniknięciu błędów i zoptymalizować proces wdrożenia.

Wprowadzenie JPK-CIT to kolejny krok w kierunku pełnej digitalizacji systemu podatkowego w Polsce. Choć zmiany te budzą obawy, ich celem jest zwiększenie transparentności oraz skuteczniejsze wykrywanie nieprawidłowości podatkowych. Jednak tempo wdrażania i stopień skomplikowania nowych obowiązków wymaga od firm zarówno czasu, jak i zasobów, aby sprostać nowym standardom.

Nieprzygotowanie może skutkować karami finansowymi, dlatego przedsiębiorcy powinni potraktować ten temat priorytetowo już teraz.