Zajezdnia Nowy Port: między historią a nowoczesnością

Jednym z najważniejszych kierunków inwestycyjnych spółki Gdańskie Autobusy i Tramwaje, obok zakupu i modernizacji taboru, jest modernizacja zajezdni tramwajowych, czyli zaplecza technicznego. Jego stan w oczywisty sposób przekłada się na sprawność i niezawodność obsługiwanych pojazdów, a także na warunki, w jakich pracownicy GAiT na co dzień dokonują obsługi technicznej, remontu i zaopatrzenia tramwajów.

Zajezdnia tramwajowa w Nowym Porcie, odrestaurowana fasada główna. Na wymianę czekają bramy wjazdowe, fot. P. Połoczański

Ciekawym przypadkiem jest zajezdnia w Nowym Porcie, ponieważ oprócz bezpośrednich zadań pełni też funkcję zabytkową. Dlatego każda, choćby najdrobniejsza, zmiana na zewnątrz zajezdni wymaga pozwolenia konserwatora zabytków. Dokonane w ciągu ostatnich kilkunastu miesięcy modernizacje mają na celu nie tylko poprawę warunków pracy w zajezdni, ale również zachowanie jej wartości historycznej. Kolejny etap transformacji zajezdni został zakończony. Projekt objął modernizację hali głównej i hali kuźni oraz przebudowę pomieszczeń warsztatowo-magazynowych.

CO ZOSTAŁO JUŻ ZROBIONE

Zmodernizowana hala główna zajezdni tramwajowej w Nowym Porcie, fot. P. Połoczański

Jest cieplej! Zainstalowano ogrzewanie kanałów oraz kurtyny powietrzne nad bramami i system wentylacyjny w pomieszczeniach warsztatowych i magazynowych. Modernizacja wnętrza zajezdni miała na celu lepsze warunki pracy, zwłaszcza w okresie zimowym. Kurtyny powietrzne uniemożliwiają wpływ zimnego powietrza z zewnątrz choćby przy otwartych bramach wjazdowych.

Jednym z elementów modernizacji była instalacja kurtyn powietrznych nad bramami wjazdowymi oraz montaż systemu wentylacji w pomieszczeniach warsztatowych i magazynowych. Fot. P. Połoczański

Lepsze warunki pracy to m.in. ogrzewane kanały naprawcze. Fot. P. Połoczański

Cały obiekt został podłączony do miejskiej sieci ciepłowniczej – to z kolei ważne dla czystszego powietrza w tej części miasta. Efekt obliczany tylko w emisji dwutlenku węgla można porównać do trwałego usunięcia z otoczenia ok. 430 przeciętnych samochodów osobowych.

W 2017 roku została zlikwidowana kotłownia parowa, w tej chwili zajezdnia podłączona jest do miejskiej sieci ciepłowniczej. Fot. P. Połoczański

Nowoczesna sprężarka śrubowa, zaopatruje całą zajezdnię w sprężone powietrze do narzędzi i urządzeń. W przyszłości będzie obsługiwać automatykę do napełniania piasecznic tramwajowych, fot. P. Połoczański

Automat wyciągowy do wentylacji stanowiskowej. W tym miejscu pracownicy zajezdni mogą wykonywać prace, którym towarzyszy nadmierne pylenie, fot. P. Połoczański

W 2017 roku został wymieniony transformator, wykorzystywany dla potrzeb własnych zajezdni, fot. P. Połoczański

Ceglany płot, którego renowacja została uzgodniona z konserwatorem zabytków i mieszkańcami sąsiadujących budynków, fot. P. Połoczański

Podczas modernizacji zostało wymienione oświetlenie. Ledowe lampy w halach i na terenie zajezdni poprawiają bezpieczeństwo ruchu i pracę na zajezdni. „Stare” pozostały tylko słupy, które zostały wypiaskowane i pomalowane, fot. P. Połoczański

Teren zajezdni jest monitorowany, fot. P. Połoczański

Fasada budynku i okna zostały odnowione zgodnie z zaleceniami konserwatora zabytków, fot. P. Połoczański

Koszt modernizacji wyniósł ponad 6 mln zł.

PLANY MODERNIZACJI ZAJEZDNI W NOWYM PORCIE

Na wymianę czekają skrzydła bram hali głównej, fot. P. Połoczański

Wyremontowane zostanie ogrodzenie na tyłach zajezdni. Zakończyły się już uzgodnienia na ten temat z konserwatorem zabytków i sąsiadującymi mieszkańcami, fot. P. Połoczański

Wyremontowane zostanie ogrodzenie frontowe wraz z bramami wjazdowymi na teren zajezdni (płot, bramy dwuskrzydłowe, zdalnie sterowane szlabany), fot. P. Połoczański

Zmodernizowane zostaną tory i krzyżownice na terenie zajezdni (400mb). W planach jest również wymiana 5 zwrotnic i remont instalacji odwodnienia zwrotnic wraz z instalacją burzową na terenie zajezdni, fot. P. Połoczański

Wyremontowana zostanie elewacja budynku podstacji, fot. P. Połoczański

Na remont czeka nawierzchnia placu parkingowego. W planach mamy również przebrukowanie terenu zajezdni, fot. P. Połoczański

Na odnowienie czeka elewacja jednej ściany hali głównej, od strony placu postojowego, fot. P. Połoczański

Już niedługo do rejestru pomników przyrody zostanie wpisany orzech czarny, jedno z dwóch takich drzew w Gdańsku, fot. P. Połoczańki

HISTORIA ZAJEZDNI TRAMWAJOWEJ W NOWYM PORCIE

Zajezdnia tramwajowa w Nowym Porcie została wybudowana w 1899 roku przy Bergstraβe, dzisiejszej ulicy Władysława IV – dla nowych połączeń tramwajowych z Nowego Portu do Centrum i Wrzeszcza przez Brzeźno. Pierwotnie w budynku dzisiejszej podstacji zasilającej sieć tramwajową znajdowała się elektrownia. Dostarczała ona dla dzielnicy Nowy Port (do czasu podłączenia jej do sieci miejskiej) pierwszą energię elektryczną. Wraz z budową w 1928 roku nowego układu torowego w Nowym Porcie rozbudowana została również zajezdnia. Szczęśliwie przetrwała wojnę. Ponownie została przebudowana w latach 60. XX w.

Zajezdnia Nowy Port, wrzesień 1974 r. (Fot. Michał Russell) z książki S. Zomkowskiego „Tramwajem przez Gdańsk”. W latach 70. XX w. specjalizacja zajezdni Wrzeszcz w obsłudze technicznej nowoczesnego taboru generacji 102N i 105N spowodowała stopniowe przesunięcie taboru klasycznego do zajezdni Nowy Port, w której coraz bardziej doskwierał problem brakującego miejsca. W 1976r., po kilkuletnim opóźnieniu spowodowanym deficytem szyn i rozjazdów, oddano do użytku dodatkowe tory postojowe (po lewej stronie hali) oraz stanowiska obsługi codziennej wagonów. Wojewoda gdański specjalnie zabezpieczył środki dewizowe na zakup deficytowych rozjazdów z importu.

Zajezdnia Nowy Port, wrzesień 1974r., fot. Peter Walker, ze zbiorów Sigurda Hilkenbacha, z książki S. Zomkowskiego „Tramwajem przez Gdańsk”.

Zajezdnia Nowy Port, wrzesień 1974r., fot. Michael Russell, z książki S. Zomkowskiego „Tramwajem przez Gdańsk”.