Zakopianka staje się prawdziwą górską drogą

Zakopianka to popularna nazwa trasy z Krakowa do Zakopanego. Stara, między Krakowem a Rabką-Zdrojem przebiega w ciągu DK7, a dalej DK47 i liczy łącznie 102 km. Zakopianką określa się również planowane i budowane nowe odcinki. Okresowo na dużej części trasy, szczególnie podczas wzmożonych wyjazdów turystycznych, natężenie jest wyższe od przepustowości i tworzą się zatory. Tysiące przejeżdżających samochodów stanowi też zagrożenie dla mieszkańców miejscowości leżących wzdłuż zakopianki. Nie może więc dziwić, iż Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych (GDDKiA) planuje cały szereg przedsięwzięć, zarówno w zakresie dotychczasowego, jak i nowego przebiegu. Inwestycje opisujemy nie w porządku alfabetycznym a geograficznym, podążając z Krakowa na południe, w kierunku Zakopanego, a także w podziale na starą i zupełnie nową trasę.

Stara zakopianka

Rozbudowa skrzyżowania z autostradą A4

Pod koniec 2023 r. wydano tzw. decyzję środowiskową dla rozbudowy węzła Kraków Południe, czyli skrzyżowania A4 i DK7. Najważniejszą zmianą będzie zbudowanie estakady o długości około 300 m, którą pobiegnie zakopianka. Obiekt zostanie też połączony z dwoma kierunkami autostrady A4 (Katowice, Rzeszów). Pod estakadą planuje się rondo. Poza tym zbudowane zostaną m.in. dwa przejścia dla pieszych pod zakopianką. Uzyskanie decyzji środowiskowej to najważniejszy etap prac projektowych sporządzenia studium techniczno-ekonomiczno-środowiskowego z elementami koncepcji programowej (STEŚ-R). W kolejnym kroku przygotowany zostanie szczegółowy projekt budowy, a następnie złożony będzie wniosek o zezwolenie na realizację inwestycji drogowej (ZRID). Roboty budowlane mają zakończyć się najwcześniej w 2027 r.

Budowa tunelu pod zakopianką

Nieco ponad 1 km dalej, w Libertowie przy granicy z Krakowem, nastąpi przebudowa układu drogowego (kontrakt „projektuj i buduj” parafowano w sierpniu 2023 r.). W planie jest przede wszystkim likwidacja obecnego skrzyżowania zakopianki z lokalnymi ulicami Góra Libertowska i Świetlistą. Będzie można skręcać tylko w prawo, a przejazd między dwoma stronami Libertowa zapewni długi na 52 m tunel pod zakopianką (powstanie 1 km od skrzyżowania w stronę Myślenic). W podziemnym obiekcie będzie też ciąg pieszo-rowerowy, a w okolicy zlikwidowanego skrzyżowania kładka, która zastąpi przejście w poziomie jezdni. Projektowany jest tunel o konstrukcji ramowej. Żelbetowy, monolityczny strop zostanie oparty na ścianach szczelinowych. Na dojazdach przewidywane są konstrukcje oporowe (także w formie ścian szczelinowych). Warunki geologiczno-inżynierskie w miejscu tunelu są skomplikowane, występują m.in. grunty tiksotropowe (możliwość rozrzedzania pod wpływem drgań, wibracji itp.). Przebudowa układu drogowego w Libertowie pochłonie 149,5 mln zł.

Zniknie najgroźniejsze skrzyżowanie

W Gaju kończy się budowa węzła, którego głównym elementem jest długi na 122 m wiadukt nad zakopianką, łączący dwie strony miejscowości. To bardzo ważna inwestycja, gdyż przez dotychczasowe skrzyżowanie codziennie przejeżdża prawie 60 tys. pojazdów. Fakt, iż należy do niego podjeżdżać „pod górkę”, bardzo ogranicza widoczność, a od dawna funkcjonująca kładka jest na tyle daleko od skrzyżowania z przystankami, iż duża część mieszkańców po prostu przebiega przez zakopiankę (na wiadukcie zaplanowano także ciąg dla pieszych). W latach 2016–2021 doszło tutaj do ośmiu wypadków, w których 11 osób zostało rannych, a jedna zginęła. Budowa węzła kosztuje prawie 32 mln zł.

KOMENTARZ EKSPERTA

Jarosław Szlachetka
burmistrz Miasta i Gminy Myślenice

Inwestycje na terenie Gminy Myślenice na drodze krajowej nr 7 są istotne z kilku powodów. Oczywiście najważniejsze jest bezpieczeństwo, nie tylko naszych mieszkańców, ale też wszystkich użytkowników tej trasy. Statystyki nie kłamią - istniejące rozwiązania nie przystają do założeń funkcjonujących od co najmniej 50 lat. Tam, gdzie mamy do czynienia ze skrzyżowaniem z ruchem lokalnym, dochodzi bardzo często do kolizji oraz wypadków. Szczególnie niebezpieczne są lewoskręty, począwszy od Myślenic, w Jaworniku, Krzyszkowicach, Bęczarce i Głogoczowie. Wyjazd z każdej miejscowości zlokalizowanej wzdłuż zakopianki to wielkie ryzyko. Kolejnym argumentem za budowaniem bezkolizyjnych skrzyżowań jest dostępność terenów przemysłowych w Jaworniku oraz Głogoczowie. Bez rozwiązań zapewniających bezpieczny i wygodny przejazd tereny te będą stały niezabudowane. A jest to ponad 100 ha terenów inwestycyjnych.
Kolejnym argumentem jest rosnąca świadomość mieszkańców, iż za rozwojem przestrzennym powinny iść adekwatne rozwiązania transportowe. I to właśnie ten ostatni argument był największym wyzwaniem i problemem na etapie projektowym. jeżeli chodzi o węzeł przy ul. Sobieskiego w Myślenicach, to już na etapie decyzji środowiskowej nie uwzględniał on jednego z kierunków ruchu oraz rzeszy małych, acz istotnych dodatkowych rozwiązań, które wpływały na bezpieczeństwo i komfort, głównie naszych mieszkańców. Brak odpowiednich szerokości dróg dojazdowych, brak pasów dedykowanych do skrętu, a przede wszystkim brak kładki, udało się skorygować zmianą decyzji. Jednak żeby obsłużyć przeciwną stronę zakopianki, decyzja musiałaby być procedowana od nowa.
Kolejny węzeł, w Jaworniku, udało się zawczasu wyposażyć w rozwiązania na miarę XXI w. Ścieżka rowerowa, dodatkowe drogi uwalniające tereny przemysłowe czy krótki, liczący 30 m odcinek drogi, za pomocą którego uda się zlikwidować dwa niebezpieczne wyjazdy na zakopiankę, to niewielkie korekty, jednak bardzo istotne – nie z perspektywy ruchu tranzytowego, ale naszych mieszkańców. W przypadku tego węzła bardzo ważne było, iż udało się również wprowadzić rezerwowe wejście do węzła przyszłej obwodnicy wschodniej Myślenic i powiązać węzeł z projektowaną linią kolejową. O ile z realizacją inwestycji w Jaworniku czekamy na ZRID, to na ten moment prace budowlane realizowane są już w Krzyszkowicach i przy węźle na Sobieskiego.

Jeszcze w tym roku przejdą nad zakopianką

Mniej więcej dwie minuty jazdy autem dalej, w Mogilanach, zakończono już najtrudniejsze etapy budowy kładki nad zakopianką – o długości 40 m i szerokości 3,4 m (pomost znajduje się 6 m nad drogą). Przeprawa połączy dwie strony miejscowości, po jej otwarciu zlikwidowane zostanie przejście w poziomie DK7. Budowa pochłonie 6 mln zł. Wszystko powinno być gotowe w listopadzie tego roku.

Jedna miejscowość, kilka inwestycji

Kolejna miejscowość za Mogilanami to Głogoczów, gdzie przewidziano kilka inwestycji. Trwa już (ponad 5,4 mln zł) budowa kładki nad zakopianką. Będzie mieć 33,5 m długości oraz 3,4 m szerokości. Piesi będą poruszać się 6 m nad jezdnią. Po oddaniu tej kładki do użytku dotychczasowe przejście przez zakopiankę zostanie zlikwidowane. W przypadku Głogoczowa realizowane są także prace przygotowawcze do przebudowy trzech skrzyżowań z zakopianką (łącznie 4 km drogi). W planie jest dwupoziomowy węzeł w miejscu skrzyżowania z drogą powiatową (zjazd na Bęczarkę) oraz dwa bezkolizyjne skrzyżowania w centrum Głogoczowa przy Starodrożu (w sąsiedztwie obu starych kładek nad zakopianką). w tej chwili powstaje studium techniczno-ekonomiczno-środowiskowe z elementami koncepcji programowej. Finałem tych prac ma być uzyskanie decyzji środowiskowych.

Kolejny przejazd pod zakopianką

W marcu 2024 r. GDDKiA przekazała plac budowy wykonawcy węzła w Krzyszkowicach. W ramach wartej 91,1 mln zł inwestycji powstanie m.in. przejazd pod zakopianką (znajdzie się w nim też chodnik). Przebudowany układ będzie umożliwiać bezpieczny wjazd z Krzyszkowic na zakopiankę w kierunku Krakowa i Myślenic. W latach 2017-2021 doszło tu do 45 kolizji drogowych i 18 wypadków. Zginęła jedna osoba, a 23 zostały ranne.
Na tym jednak nie koniec, jeżeli chodzi o Krzyszkowice, gdyż w styczniu 2024 r. podpisano umowę na zaprojektowanie trzech obiektów mostowych w ciągu zakopianki. Nowe obiekty zastąpią budowle z 1936 r. Dwie przeprawy w Krzyszkowicach (plus jedna w Jaworniku) w 1972 r. zostały rozbudowane i dostosowane do zmodernizowanej wówczas zakopianki, jednak po kolejnym półwieczu funkcjonowania są w dużym stopniu wysłużone. To obiekty niewielkie, zaledwie kilkumetrowe, ale kluczowe, ponieważ umożliwiają przejazdy zakopianką nad przeszkodami wodnymi. Oba nowe mosty w Krzyszkowicach zostaną dostosowane do planowanego węzła. GDDKiA planuje, iż budowa rozpocznie się jesienią 2025 r. lub wiosną 2026 r. Prace powinny potrwać rok, a zakopianka ma być w tym czasie przejezdna.

Wiaduktem nad zakopianką

We wspomnianym Jaworniku, poza niewielkim mostem, kierowcy skorzystają też z bezkolizyjnego węzła, dla którego w lutym 2023 r. złożono wniosek o decyzję środowiskową. Inwestycja polega na budowie, po nowym śladzie, dwupoziomowego węzła i łącznic. Zaplanowano m.in. pasy włączeń i wyłączeń po obu stronach zakopianki. Preferowany wariant zakłada powstanie bezkolizyjnego połączenia z DW955, dwóch rond i wiaduktu.

Węzeł typu trąbka i kolejna kładka

W grudniu 2023 r. podpisano umowę na budowę węzła w Myślenicach, na skrzyżowaniu zakopianki z ul. Sobieskiego. Powstanie węzeł typu trąbka z dodatkowymi pasami włączania i wyłączania. Kierowcy jadący zarówno od strony Krakowa, jak i Zakopanego będą mogli płynnie włączyć się do ruchu dzięki dodatkowych pasów. Między DK7 a rondem powstanie czterowlotowe skrzyżowanie ul. Sobieskiego z istniejącymi drogami dojazdowymi. Zaplanowano również kładkę. Wszystko (56 mln zł) powinno być gotowe do końca 2025 r.

Jak zmienią zakopiankę od Nowego Targu?

1 grudnia 2023 r. podpisano umowę na opracowanie dokumentacji dla rozbudowy fragmentu DK47 Nowy Targ – Szaflary. Odcinek ma 6,7 km, w części przebiegając przez obszar zabudowany (117 zjazdów do posesji). Z uwagi na zabudowę tego terenu możliwości modernizacji odcinka zakopianki są ograniczone. GDDKiA zakłada miejscowo dobudowę dodatkowych pasów ruchu, rozbudowę skrzyżowań, przebudowę wszystkich zjazdów do posesji, chce też, by powstało 1,2 km chodnika. Dokładny zakres prac poznamy po przygotowaniu koncepcji programowej. Dokumentacja (3,7 mln zł) ma być gotowa za około dwa lata.

Kiedy znikną kłopoty na dojeździe do stolicy Tatr?

W styczniu 2023 r. podpisano kontrakt (3,5 mln zł) na przygotowanie koncepcji programowej na potrzeby optymalizacji przepustowości DK47 od Szaflar do Zakopanego. Odcinek ma 11,8 km, z czego na prawie 10 km przebiega przez teren zabudowany (aż 186 zjazdów do posesji). Wykonawca dokumentacji wstępnie oceni zakres rzeczowy i finansowy inwestycji. Przedstawi m.in. warianty przebiegu, przebudowy i ewentualnej rozbudowy zakopianki, poza tym określi rodzaje i podstawowe parametry koniecznych do wybudowania obiektów. Zbada możliwość optymalizacji przepustowości zakopianki przy założeniu minimalnej ingerencji w teren przyległy. Na połowę 2025 r. zakłada się pozyskanie decyzji środowiskowej.

W Zakopanem praca wre

W lutym 2024 r. rozpoczęto budowę dwóch rond w Zakopanem. Wykonane w latach 2020-2021 badania pokazały, iż każdego dnia do Zakopanego poprzez DK47 wjeżdża średnio prawie 21 tys. pojazdów. Jeszcze więcej aut jest w okresie turystycznym. GDDKiA tłumaczy, iż ruch utrudnia wjazd na DK47 z ul. Wojdyły i ul. Ustup (to trasy gminne). Sytuację poprawić ma budowa dwóch rond.
Pierwsze, jadąc od strony Nowego Targu, zaplanowano na skrzyżowaniu ul. Wojdyły z ul. Kasprowicza (DK47). Będzie ono turbinowe, co pozwoli na płynny przejazd w trzech kierunkach: do centrum Zakopanego, Poronina i na Olczę. Drugie przewidziano 50 m dalej, na skrzyżowaniu ul. Kasprowicza z ul. Ustup. Dzięki niemu poprawić ma się połączenie zakopianki z Ustupem i Harendą. Warte ponad 10 mln zł powinny zakończyć się w kwietniu 2025 r.

Nowa zakopianka

Najwyżej położona budowa w Polsce

W tym roku będzie już można korzystać z nowego odcinka DK47 Rdzawka – Nowy Targ. To najwyżej położona budowa drogi krajowej w Polsce. W okolicy węzła Obidowa roboty prowadzone są na wysokości 800 m n.p.m. Kończące się zadanie polega na budowie trasy klasy GP o długości 16,1 km – z czterema węzłami (Obidowa, Klikuszowa, Nowy Targ Zachód, Nowy Targ Południe) oraz niemal 30 obiektami inżynieryjnymi. Wartość inwestycji wynosi 994,5 mln zł. Zakończenie prac przewidywane jest na wrzesień 2024 r. Fragment Rdzawka–Nowy Targ, poprzez połączenie z DK47 z Chabówki do Rdzawki, stanowi przedłużenie S7 – Zakopianki z tunelem pod Małym Luboniem.

Droga od Krakowa pełna tuneli

14 marca 2024 r. podpisano umowę na opracowanie studium techniczno-ekonomiczno-środowiskowego dla drogi ekspresowej S7 z Krakowa do Myślenic. Projektanci zaproponować mają warianty przebiegów – każdy w pasie terenu o szerokości od 80 do 150 m. w tej chwili trudno choćby w przybliżeniu powiedzieć, którędy pobiegnie zakopianka, natomiast można być pewnym, iż nie zabraknie tuneli, ponieważ w każdym z szerokich od 3 do 5 km korytarzy zaproponowano podziemne obiekty – najmniej trzy, najwięcej pięć. Końcem obecnego etapu będzie tzw. decyzja środowiskowa, w której określony zostanie przebieg nowej trasy. W ramach inwestycji być może powstanie w Głogoczowie połączenie nowej S7 z planowaną Beskidzką Drogą Integracyjną (droga S52).