5 godzin temu
Prezydent Andrzej Duda ogłosił dzień 26 kwietnia dniem żałoby narodowej w związku z pogrzebem papieża Franciszka. Co to dokładnie oznacza dla zwykłych obywateli i jak wpłynie na życie codzienne?
Fot. Shutterstock
Papież Franciszek zmarł w poniedziałek 21 kwietnia o godzinie 7:35 rano. We wtorek poinformowano, iż prezydent Andrzej Duda weźmie udział w uroczystościach pogrzebowych, które odbędą się w sobotę 26 kwietnia w Watykanie. Jednocześnie prezydent zdecydował o ogłoszeniu w dniu pogrzebu żałoby narodowej w Polsce.
Kto i kiedy może ogłosić żałobę narodową?
Zgodnie z ustawą z 31 stycznia 1980 roku o godle, barwach i hymnie Rzeczypospolitej Polskiej oraz o pieczęciach państwowych, prawo do ogłoszenia żałoby narodowej ma wyłącznie prezydent Polski. Robi to w drodze rozporządzenia, które musi być kontrasygnowane (podpisane) przez premiera.
W takim dokumencie muszą znaleźć się informacje o przyczynach wprowadzenia żałoby oraz czasie jej trwania. Przy podejmowaniu decyzji prezydent bierze pod uwagę uwarunkowania kulturowe, historyczne oraz przyjęte zwyczaje.
Żałobę narodową ogłasza się najczęściej po śmierci wybitnych osobistości związanych z krajem, po tragicznych wydarzeniach lub jako hołd dla ofiar katastrof. W przeszłości w Polsce ogłaszano ją między innymi po śmierci papieża Jana Pawła II, po katastrofie smoleńskiej czy po zamachu na World Trade Center. Ostatni raz żałobę narodową w Polsce wprowadzono w lutym 2019 roku po śmierci byłego premiera Jana Olszewskiego.
Co się zmienia podczas żałoby narodowej?
Podczas żałoby narodowej obowiązują szczególne zasady:
- Flagi państwowe na gmachach publicznych opuszcza się do połowy masztów lub przepasuje kirem (czarną wstęgą)
- Odwoływane są zwykle imprezy masowe, takie jak koncerty i wydarzenia sportowe
- Stacje telewizyjne zmieniają swoje ramówki, ograniczając emisję programów rozrywkowych
Tym razem żałoba wypada w sobotę, a więc część Polaków będzie miała dzień wolny. Warto jednak podkreślić, iż ustawowo dzień żałoby narodowej nie jest dniem wolnym od pracy więc wszyscy, którzy pracują w soboty, tym razem również będą musieli iść do pracy. Mimo ogólnokrajowego charakteru tego wydarzenia, urzędy, sklepy i kina działają normalnie. Nie ma również obowiązku odwoływania prywatnych uroczystości, takich jak zamówione wcześniej imprezy urodzinowe, rocznicowe, wesela czy komunie.
Dla większości osób żałoba narodowa nie wpłynie znacząco na codzienne życie. To raczej symboliczny czas refleksji i oddania szacunku zmarłej osobie. Główne zmiany, które można zauważyć, to flagi opuszczone do połowy masztów na budynkach urzędowych oraz mniej rozrywkowych programów w telewizji. Osoby, które planowały udział w większych imprezach rozrywkowych lub wydarzeniach sportowych 26 kwietnia, powinny sprawdzić, czy nie zostały one odwołane lub przełożone.
