Zarząd sukcesyjny – czyli jak kontynuować działalność po śmierci przedsiębiorcy?

Przedsiębiorco, czy pomyślałeś o zabezpieczeniu swojej firmy na wypadek śmierci? Zarząd sukcesyjny to rozwiązanie prawne, które umożliwia tymczasowe zarządzanie przedsiębiorstwem po śmierci przedsiębiorcy – osoby fizycznej prowadzącej jednoosobową działalność gospodarczą zarejestrowaną w CEIDG. Dzięki temu mechanizmowi działalność nie zostaje zamknięta, może działać bez przerywania ciągłości, a spadkobiercy mają czas na uregulowanie spraw spadkowych i podjęcie decyzji dotyczących przyszłości przedsiębiorstwa.

Zasady tymczasowego zarządzania przedsiębiorstwem po śmierci przedsiębiorcy reguluje ustawa z dnia 5 lipca 2018 r. o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej i innych ułatwieniach związanych z sukcesją przedsiębiorstw.

Zarządca sukcesyjny prowadzi przez cały czas firmę spadkodawcy, ale nie jest jej właścicielem, ponieważ działa w imieniu wszystkich spadkobierców. Takim zarządcą może być osoba fizyczna, która ma pełną zdolność do czynności prawnych. Zarządca sukcesyjny może być ustanowiony na dwa sposoby:

1. przez samego przedsiębiorcę za jego życia,
2. po śmierci przedsiębiorcy przez spadkobierców lub sąd.

Do powołania zarządcy sukcesyjnego przed właściciela działalności jeszcze za jego życia potrzebne jest: a) oświadczenie o powołaniu zarządcy sukcesyjnego w formie pisemnej, b) pisemna zgoda zarządcy na pełnienie tej funkcji, c) zgłoszenie (wpis) zarządcy do CEIDG. Dzięki wskazaniu zarządcy sukcesyjnego za życia przedsiębiorcy i zgłoszeniu go do rejestru CEIDG, przedsiębiorstwo zachowuje pełną płynność działania. Zarządca natychmiast po śmierci przedsiębiorcy może zająć się natychmiastowym prowadzeniem przedsiębiorstwa (bez konieczności załatwiania spraw u notariusza).

Jeżeli natomiast zarząd sukcesyjny nie został ustanowiony za życia przedsiębiorcy, wówczas w ciągu dwóch miesięcy od dnia śmierci przedsiębiorcy zarządcę sukcesyjnego może powołać:

1. małżonek przedsiębiorcy, któremu przysługuje udział w przedsiębiorstwie w spadku, lub
2. spadkobierca ustawowy przedsiębiorcy, który przyjął spadek, albo
3. spadkobierca testamentowy przedsiębiorcy, który przyjął spadek, albo
4. zapisobierca windykacyjny, który przyjął zapis windykacyjny, o ile zgodnie z ogłoszonym testamentem przysługuje mu udział w przedsiębiorstwie w spadku.

Pamiętać należy, iż powołanie zarządcy sukcesyjnego po śmierci przedsiębiorcy wymaga zachowania formy aktu notarialnego.

Zarząd sukcesyjny wygasa w terminie 2 lat od dnia śmierci przedsiębiorcy. Z ważnych powodów sąd może przedłużyć ten okres, na czas nie dłuższy niż 5 lat. Zarządca sukcesyjny działa na rachunek właścicieli przedsiębiorstwa w spadku. W trakcie wykonywania tymczasowego zarządu posługuje się własnymi danymi, a także nazwą firmy zmarłego przedsiębiorcy z dodatkowym oznaczeniem – „w spadku”. Zarządca korzysta z numeru NIP zmarłego przedsiębiorcy.

Każda osoba prowadząca jednoosobową działalność gospodarczą powinna wziąć pod uwagę jeszcze za swojego życia ustanowienie zarządu sukcesyjnego, aby zagwarantować przedsiębiorstwu stabilność oraz zabezpieczyć jego dorobek. To proste rozwiązanie daje spadkobiercom czas na przejęcie lub zbycie przedsiębiorstwa, jednocześnie chroniąc pracowników i kontrahentów.

Kontakt: Adwokat Gniezno.