Zasiłek opiekuńczy – wsparcie dla osób opiekujących się bliskimi

Zdjęcie: zasiłek opiekuńczy 2025

Zasiłek opiekuńczy. To musisz wiedzieć

Kiedy choruje rodzic, współmałżonek lub inne bliskie osoby, możemy zająć się ich opieką i otrzymać zasiłek opiekuńczy. Świadczenie to przysługuje osobom objętym ubezpieczeniem chorobowym, z którego wypłacane są także zasiłki chorobowe, macierzyńskie i inne świadczenia. Oznacza to, iż możemy skorzystać z tego wsparcia nie tylko wtedy, gdy sami zachorujemy, ale również wtedy, gdy musimy pomóc naszym bliskim.

Kto może otrzymać zasiłek opiekuńczy?

O zasiłek opiekuńczy mogą wnioskować osoby, które podlegają ubezpieczeniu chorobowemu – obowiązkowo lub dobrowolnie.

• Dla osób zatrudnionych na umowę o pracę ubezpieczenie chorobowe jest obowiązkowe.

• W przypadku osób pracujących na umowę zlecenie, agencyjną lub prowadzących działalność gospodarczą, ubezpieczenie to jest dobrowolne i wymaga samodzielnego opłacania składek.

To właśnie z tych składek ZUS wypłaca zasiłki opiekuńcze w sytuacjach, gdy pracownik musi zająć się chorym członkiem rodziny.

Opieka nad dzieckiem – dane za 2024 rok

W 2024 roku absencja chorobowa z tytułu opieki nad dzieckiem wyniosła w Polsce 10,9 mln dni.

• Na Podkarpaciu wykorzystano 519 tys. dni, co stanowiło 4,8% wszystkich zasiłków w kraju.

• Mężczyźni korzystali z opieki nad dziećmi przez 2,3 mln dni, a kobiety przez 8,5 mln dni.

• Przeciętna długość nieobecności wyniosła 3,8 dnia.

• Najczęściej zasiłek pobierały osoby w wieku 30–39 lat.

Opieka nad innym członkiem rodziny

W ubiegłym roku w całej Polsce zasiłek z tytułu opieki nad innym członkiem rodziny wykorzystano przez 2,4 mln dni, w tym:

• 1,4 mln dni przez mężczyzn,

• 988 tys. dni przez kobiety.

• Na Podkarpaciu wykorzystano 138 tys. dni, co stanowiło 5,7% wszystkich zasiłków w kraju.

• Przeciętna nieobecność trwała 5 dni.

• Najczęściej świadczenie pobierały osoby w wieku 30–39 lat, a następnie w przedziale 50–59 lat.

Jak i gdzie złożyć wniosek o zasiłek opiekuńczy?

Aby otrzymać świadczenie, należy złożyć wniosek do ZUS. Ważne jest, by zrobić to poprawnie – błędy mogą spowodować wszczęcie postępowania wyjaśniającego i opóźnić wypłatę pieniędzy.

Formy złożenia wniosku:

• osobiście w placówce ZUS,

• pocztą tradycyjną,

• najwygodniej elektronicznie – dzięki profilu PUE ZUS, składając formularz Z-15A lub Z-15B z podpisem elektronicznym.

W dużych firmach (powyżej 20 pracowników) zasiłek wypłaca pracodawca, natomiast w mniejszych przedsiębiorstwach – ZUS.

Zasiłek opiekuńczy – limity dni w roku

Przepisy określają, na ile dni w roku kalendarzowym można otrzymać zasiłek opiekuńczy. Limit zależy od rodzaju opieki i wieku osoby, którą się zajmujemy.

Maksymalnie 60 dni w roku

Zasiłek można otrzymać maksymalnie na 60 dni w roku w przypadku opieki nad:

• chorym dzieckiem do 14 lat,

• zdrowym dzieckiem do 8 lat, np. w razie nagłego zamknięcia żłobka lub przedszkola.

Zasiłek przysługuje tylko jednemu z rodziców w danym okresie, i tylko jeżeli nie ma innej osoby mogącej zapewnić opiekę.

Do 30 dni w roku

Na opiekę nad niepełnosprawnym dzieckiem w wieku 8–18 lat przysługuje do 30 dni zasiłku, m.in. w razie:

• choroby, porodu lub pobytu w szpitalu rodzica, który zwykle opiekuje się dzieckiem,

• choroby dziecka niepełnosprawnego (14–18 lat).

Zasiłek przysługuje, gdy dziecko ma orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności lub o niepełnosprawności z określonymi wskazaniami do stałej opieki i rehabilitacji.

Do 14 dni w roku

Zasiłek do 14 dni w roku można uzyskać na opiekę nad:

• chorym dzieckiem powyżej 14 lat (bez niepełnosprawności),

• innym chorym członkiem rodziny (małżonkiem, rodzicem, teściem, dziadkiem, rodzeństwem, wnukiem).

Łączny okres wypłaty zasiłku opiekuńczego w roku kalendarzowym nie może przekroczyć 60 dni, niezależnie od liczby osób, którymi się opiekujemy.

Zasiłek opiekuńczy bez wymaganego stażu ubezpieczeniowego

W przeciwieństwie do niektórych świadczeń, zasiłek opiekuńczy przysługuje bez względu na długość ubezpieczenia chorobowego. Oznacza to, iż choćby jeżeli ktoś rozpoczął pracę zaledwie tydzień temu, a jego dziecko zachoruje, ma prawo do tego świadczenia.

Zasiłek opiekuńczy – wsparcie dla rodzin w trudnych sytuacjach

Zasiłek opiekuńczy to ważne narzędzie wsparcia dla rodzin, które znajdują się w sytuacji wymagającej czasowej opieki nad bliskimi. Dzięki niemu pracownicy nie muszą rezygnować z pracy ani brać urlopu bezpłatnego, by pomóc swoim najbliższym.