Zmiana w prawie! Tysiące emerytów traci świadczenie

Od 1 czerwca 2025 r. obowiązują nowe limity dorabiania dla emerytów i rencistów. Ich przekroczenie może skutkować zmniejszeniem lub choćby zawieszeniem wypłaty świadczenia. To ważna zmiana, która dotyczy osób aktywnych zawodowo, ale przez cały czas pobierających emeryturę lub rentę.

Fot. Shutterstock

Nie każdy wie, iż dorabianie w czasie pobierania świadczeń z ZUS ma swoje granice. Gdy zostaną one przekroczone, wypłata emerytury lub renty zostanie obniżona lub wstrzymana. Wyjątkiem są osoby, które osiągnęły powszechny wiek emerytalny – czyli 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn – i nie pracują już u dawnego pracodawcy.

Nowe limity od czerwca 2025 r.

Od 1 czerwca 2025 roku obowiązują nowe progi dochodowe:

• 6 273,60 zł brutto – przekroczenie tej kwoty miesięcznego przychodu powoduje zmniejszenie świadczenia,
• 11 651,00 zł brutto – przekroczenie tej kwoty skutkuje zawieszeniem wypłaty świadczenia.

Limity te zmieniają się co kwartał i zależą od średniego wynagrodzenia w gospodarce, ogłaszanego przez GUS. ZUS publikuje je w „Monitorze Polskim”.

Kogo obowiązują ograniczenia?

Limity dorabiania dotyczą:

• osób pobierających wcześniejsze emerytury,
• rencistów z tytułu niezdolności do pracy,
• osób otrzymujących rentę rodzinną lub rentę socjalną.

Nie dotyczą:

• emerytów, którzy ukończyli 60/65 lat i nie pracują u dawnego pracodawcy,
• osób z prawem do tzw. renty wdowiej,
• inwalidów wojennych i ich rodzin oraz rencistów wojskowych związanych ze służbą.

Co liczy się jako przychód?

Przychodem, który ZUS bierze pod uwagę przy ocenie limitów, jest:

• wynagrodzenie z umowy o pracę lub zlecenia,
• przychód z prowadzenia działalności gospodarczej,
• świadczenia chorobowe, opiekuńcze, rehabilitacyjne,
• zasiłki macierzyńskie i wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy.

Nie wlicza się natomiast honorariów za działalność twórczą lub artystyczną.

Ile można stracić?

Jeśli dochód przekroczy próg 70% średniego wynagrodzenia (czyli 6 273,60 zł), ZUS zmniejszy emeryturę lub rentę. Kwota zmniejszenia nie może przekroczyć ustalonego limitu, który od 1 marca 2025 r. wynosi:

• 939,61 zł – emerytura lub renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy,
• 704,75 zł – renta z tytułu częściowej niezdolności,
• 798,72 zł – renta rodzinna (dla jednej osoby).

W przypadku renty wdowiej wypłacanej w 15%, limity te wynoszą odpowiednio 140,94 zł i 105,71 zł. Od stycznia 2027 r. renta wdowia wzrośnie do 25% świadczenia po zmarłym małżonku.

Obowiązek zgłoszenia przychodu do ZUS

Każdy, kto pobiera wcześniejszą emeryturę lub rentę i pracuje, musi poinformować ZUS o wysokości przychodu. Służy do tego formularz EROP. jeżeli tego nie zrobi, a przekroczy limit – ZUS może zażądać zwrotu nadpłaconych świadczeń.

Co ważne:

• jeśli emeryt/rencista poinformuje ZUS o przychodach – będzie musiał zwrócić ewentualną nadpłatę tylko za ostatni rok,
• jeśli nie poinformuje – ZUS może żądać zwrotu choćby za trzy lata.

Oświadczenie o przychodach trzeba złożyć do końca lutego za rok poprzedni.

Co to oznacza dla emeryta lub rencisty?

Dla osób dorabiających do świadczeń to ważna informacja – przekroczenie limitu może oznaczać mniejszy przelew z ZUS lub brak przelewu w ogóle. Dlatego każdy, kto przez cały czas pracuje lub planuje podjąć pracę, powinien sprawdzać obowiązujące limity i regularnie informować o przychodach.

Nieprzestrzeganie tych zasad może skutkować nie tylko stratą części świadczenia, ale też obowiązkiem zwrotu nienależnych wypłat. Warto więc trzymać rękę na pulsie – zwłaszcza iż limity zmieniają się co trzy miesiące.