18.05.2025 Nie tylko rozrywkowa niedziela radiowa

Zdjęcie: 18.05.2025 Nie tylko rozrywkowa niedziela radiowa

W cyklu „Do-powiedzenia” Edyta Frelik opowie o Niki de Saint Phalle, o której pisze: „Barwna jak jej rzeźby i niepokorna jak pociski, którymi strzelała do swoich obrazów — Niki de Saint Phalle to francusko-amerykańska artystka, która nigdy nie mieściła się w ramach. Najlepiej znana jest jako twórczyni kobiet-gigantów, którymi zapełniła świat, rzucając wyzwanie temu, jak społeczeństwo postrzega kobiety. Jej seria kolorowych „Nan” to celebracja kobiecości niedoskonałej, ale prawdziwej, silnej i obecnej. W sztuce Saint Phalle równie istotne jak euforia i zabawa były kobiecy gniew i bunt — wszystkie te emocje rozumiała jako akt polityczny, opór wobec opresji, sztywnych norm i wykluczenia. Chciała, by sztuka nie była elitarna, zamknięta w muzeach, ale żywa, obecna w codzienności, dostępna dla wszystkich — dla dzieci, dla ludzi z marginesu, dla tych, którzy nigdy nie odważyli się nazywać siebie artystami. Jej prace mówią: sztuka może być przestrzenią wolności, wspólnoty i przemiany. dla wszystkich. Co próbowała „do-powiedzieć” światu swoją twórczością — obrazem, słowem, działaniem — i jak wiele z tego przez cały czas do nas przemawia?”

Związek Literatów powstał w Lublinie 21 maja 1932 roku. Jego członkami założycielami byli: Franciszka Arnsztajnowa, Józef Czechowicz, Wacław Gralewski, Kazimierz Andrzej Jaworski, Józef Nikodem Kłosowski, Józef Łobodowski, Antoni Madej i Bronisław Ludwik Michalski. W Muzeum Czechowicza znajduje się księga Związku Literatów w Lublinie, która zawiera pisane przez nich protokoły. Całość otwiera niezwykła mowa inauguracyjna Józefa Czechowicza. Zajrzymy do księgi z kierownikiem muzeum, prof. Aleksandrem Wójtowiczem. Spróbujemy też odpowiedzieć na pytanie, dlaczego na jej okładce jest napis: „Szkoła specjalna w Lublinie”?

Czy czas musi płynąć do przodu? Jak się plecie opowieści? Kto wszystko wie, a kto boi się ciszy? Jak przekłada się doświadczenie w pisaniu tekstów piosenek na pisanie prozy? Skąd się biorą kundle? Na te m.in. pytania opowiadała w Teatrze Starym w Lublinie Katarzyna Groniec. Pretekstem do spotkania była debiutancka książka piosenkarki zatytułowana „Kundle” (wyd. Nisza, 2023). Wrócimy do fragmentów tego wieczoru zapowiadając jednocześnie koncert Katarzyny Groniec w Teatrze Starym.

Na spotkanie wokół najnowszego numeru kwartalnika Akcent zaprosi Bogusław Wróblewski.

W 449 odcinku słuchowiska „Bazarek” Zosia lata i skacze a Wiesława za nią.

Na zdjęciu – strona z księgi Związku Literatów w Lublinie. Fot. Grażyna Lutosławska