3 godzin temu
Niekończąca się opowieść o budowie obwodnicy Brzegu, a adekwatnie blokowaniu tej inwestycji przez wójta gminy Skarbimierz, trwa od kilku lat. W ostatnich tygodniach o sprawie znów mówi się więcej, ponieważ niekorzystne działania wójta w końcu postanowił wytknąć starosta Jacek Monkiewicz (niegdyś zastępca wójta Pulita), a w jednym rzędzie z szefem powiatu stanęli burmistrz Brzegu i wójt Lubszy. Taki rozwój wydarzeń rozzłościł wójta Skarbimierza, co objawiło się mało poważnym oświadczeniem włodarza gminy Skarbimierz. Andrzej Pulit nie tylko zarzucił samorządowcom wpisywanie się w „kampanię oszczerstw i pomówień”, ale stwierdził również, iż budowę obwodnicy Brzegu blokuje… GDDKiA oddział w Opolu. Teraz do sprawy odniósł się inwestor nowej drogi. Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad w sposób faktograficzny dosłownie wypunktowała działania wójta Pulita. Poniżej publikujemy pełną treść korespondencji, jaką przekazano naszej redakcji:
Obwodnica Brzegu – odpowiadamy na zarzuty Wójta Gminy Skarbimierz
Program Inwestycji dla budowy obwodnicy Brzegu w ciągu DK39, określający ogólny zarys tej inwestycji wraz z zapewnieniem finansowania, został podpisany przez Ministra Infrastruktury w 2018 r. Harmonogram prac na początkowym etapie przewidywał budowę obwodnicy w latach 2024-2026.
Decyzja środowiskowa z odwołaniem Wójta Gminy Skarbimierz
Po wydaniu przez Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Opolu decyzji środowiskowej dla tej inwestycji w czerwcu 2024 r., Zastępca Wójta Gminy Skarbimierz, działający w imieniu Wójta Gminy Skarbimierz, wniósł odwołanie do wydanej decyzji. Odwołanie jest aktualnie rozpatrywane przez Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska.
Odwołanie dotyczy kilku aspektów, które Wójt starał się w sposób ogólny powtórzyć w swoim ostatnim stanowisku – oświadczeniu. Oddział GDDKiA w Opolu, wobec konieczności sprostowania wielu nieprawdziwych informacji zawartych w stanowisku Wójta, postanowił odnieść się do zawartych w nim kwestii.
Ad. 1 „Organem adekwatnym do wydania decyzji środowiskowej jest Wójt Gminy Skarbimierz”
Organem adekwatnym do wydania decyzji środowiskowej dla obwodnicy Brzegu w ciągu drogi krajowej nr 39 jest Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Opolu. Konieczność przebudowy linii kolejowej relacji Wrocław – Opole w ramach budowy obwodnicy oznacza, iż organem adekwatnym do wydania decyzji środowiskowej dla całej inwestycji (obwodnica + przebudowa linii kolejowej) jest Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska (RDOŚ) w Opolu.
Właściwość RDOŚ do wydania decyzji dla inwestycji drogowych obejmujących zakresem ingerencje w przejazdy kolejowe została potwierdzona postanowieniem Naczelnego Sądu Administracyjnego z 3 lutego 2022 r. rozstrzygającym spór kompetencyjny pomiędzy Prezydentem Wrocławia a Regionalnym Dyrektorem Ochrony Środowiska we Wrocławiu (sygn. III OW 132/21).
W postanowieniu NSA czytamy m.in., iż „planowane w tej sprawie przedsięwzięcie niewątpliwie jest inwestycją w zakresie linii kolejowych, ponieważ ingeruje w istniejący przejazd kolejowy, a zatem we fragment inwestycji o charakterze liniowym wykraczającej swoim zasięgiem poza granice Gminy Wrocław. Wbrew zatem stanowisku Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska we Wrocławiu, w tej sprawie uzasadnione jest powierzenie kompetencji do wydania decyzji środowiskowej organowi wyspecjalizowanemu, o szerzej określonej adekwatności miejscowej, na podstawie art. 75 ust. 1 pkt 1 lit. t ustawy środowiskowej.”.
Poza tym w wyniku powstałych wątpliwości co do organu adekwatnego Wójt miał możliwość wejścia w spór kompetencyjny z RDOŚ na etapie postępowania przed wydaniem decyzji środowiskowej, czego nie uczynił.
Ad. 2 „Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska procedowała warianty niezgodne z prawem miejscowym, tj. zagospodarowaniem przestrzennym Gminy Skarbimierz i Gminy Brzeg”
Inwestycja polegająca na budowie obwodnicy Brzegu w ciągu drogi krajowej nr 39 jest inwestycją celu publicznego, polegającą na budowie drogi publicznej, realizowanej w oparciu o przepisy ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych. Zgodnie z art. 11i ust. 2 ustawy „W sprawach dotyczących zezwolenia na realizację
inwestycji drogowej nie stosuje się przepisów o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz przepisów ustawy z dnia 9 października 2015 r. o rewitalizacji (…).”.
Zatem biuro projektowe analizując warianty przebiegu obwodnicy, nie ma obowiązku projektowania drogi zgodnie z przebiegiem ustalonym w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego (MPZP) poszczególnych gmin.
Niemniej jednak dla czterech wariantów (1a,1d,2a i 2b) zgodność przebiegu w stosunku do MPZP gminy Skarbimierz i Lubsza wynosi od 60 do 70 proc. w zależności od wariantu. Natomiast wskazany do realizacji wariant 1d poza początkowym odcinkiem (od początku przebiegu do skrzyżowania z linią kolejową) przebiega zgodnie z MPZP gminy Skarbimierz oraz w swoim przebiegu jest zgodny z MPZP gminy Lubsza.
Ad. 3 „W nazwie podano, iż jest to obwodnica miasta Brzeg, gdzie w rzeczywistości jest to obwodnica miejscowości Zielęcice i Brzezina”
Przy ustalaniu przebiegu obwodnicy, jej początku i końca, istotnym elementem jest
zapewnienie ciągłości drogi, w ciągu której jest realizowana. Jest to ważne m.in. w celu wyprowadzenia ruchu tranzytowego z miejscowości. Istniejące zagospodarowanie terenu powoduje, iż budowa obwodnicy Brzegu zmienia przebieg drogi krajowej nr 39 z zabytkowego centrum miasta na tereny zlokalizowane w niewielkiej odległości od aglomeracji miejskiej.
Jest to naturalna sytuacja, która występuje każdorazowo przy realizacji tego typu zadań inwestycyjnych. Bezsprzecznym zatem należy uznać fakt, iż inwestycja polega na budowie obwodnicy Brzegu w ciągu DK39 i wpisuje się w ramy uzgodnionego przez Ministra Infrastruktury w październiku 2018 r. Programu Inwestycji.
Ponadto zwrócenia uwagi wymaga fakt, iż organy opiniujące, uzgadniające lub też wydające decyzje nie mają podstaw prawnych do określania lub też narzucania inwestorowi tytułu przedsięwzięcia inwestycyjnego. Jest to wyłączne prawo inwestora, czyli w tym przypadku GDDKiA.
Ad. 4 „Nie uwzględniono potrzeb mieszkańców Miasta Brzeg i potrzeb mieszkańców Gminy Skarbimierz”
Podczas całego dotychczasowego procesu przygotowawczego społeczeństwo miało możliwość zapoznawania się z przyjętymi rozwiązaniami projektowymi dla obwodnicy Brzegu. Zarówno mieszkańcy gminy Brzeg, Skarbimierz, jak i mieszkańcy gminy Lubsza skorzystali z tej możliwości, czynnie uczestnicząc w spotkaniach informacyjnych przeprowadzonych na I i II etapie Studium techniczno-ekonomiczno-środowiskowego – odpowiednio w 2019 i 2021 r.
Ponadto społeczeństwo miało możliwość wypowiedzenia się odnoście przedmiotowej inwestycji na etapie konsultacji społecznych prowadzonych przez RDOŚ w Opolu, w trakcie postępowania w sprawie wydania decyzji środowiskowej, a także podczas całego prowadzonego procesu przygotowawczego, m.in. w korespondencji lub podczas wielu innych spotkań roboczych.
Na skutek przeprowadzonych spotkań informacyjnych oraz zgłoszonych wniosków, uwag i opinii mieszkańców, biuro projektowe zweryfikowało rozwiązania projektowe, tj.:
– wprowadzono korektę ostatniego odcinka wariantów przebiegu obwodnicy pomiędzy drogą powiatową (DP 1167O) a istniejącym przebiegiem DK39 w stronę Lubszy,
– projektowany przebieg DK39 dla wariantów zachodnich został skomunikowany z drogą powiatową (DP 1167O) dzięki ronda,
– skorygowano przebieg wariantów 1a i 1d na odcinku pomiędzy Odrą a ulicą Wrocławską. Trasa została odsunięta od miejscowości Brzezina.
Ponadto w wyniku spotkania roboczego przeprowadzonego w Urzędzie Gminy Skarbimierz, mając na uwadze wniosek władz gminy oraz jej mieszkańców, w rozwiązaniach projektowych przewidziano włączenie ul. Piekarskiej w Zielęcicach do projektowanego ronda na skrzyżowaniu DK94 i DK39 (początek obwodnicy).
Nie sposób także zgodzić się z zarzutami Wójta, chociażby wobec faktu braku odwołania ze strony mieszkańców. Od decyzji środowiskowej odwołał się jedynie Wójt Skarbimierza. W związku z powyższym poddajemy w wątpliwość, iż opinie wyrażone w stanowisku Wójta są wyrazem stanowiska społeczności gminy Skarbimierz, a tym bardziej mieszkańców Brzegu.
Ad. 5 „Wybrano wariant z naruszeniem ekonomii i ochrony środowiska dla ludności”
Wybór wariantu rekomendowanego do wniosku o decyzję środowiskową wynika z przeprowadzonej Wielokryterialnej Analizy Porównawczej (WAP), w której każdy wariant został poddany badaniu uwzględniającemu kryteria techniczne, ekonomiczne i środowiskowe (w tym aspekty społeczne), podzielone na szereg podkryteriów. Opracowana metodą matematyczną WAP jest narzędziem pozwalającym na jednoznaczną i obiektywną ocenę oraz wybór najbardziej optymalnego wariantu przebiegu drogi, rekomendowanego do uzyskania decyzji środowiskowej. Narzędzie to jest powszechnie wykorzystywane na wszystkich inwestycjach przygotowywanych przez GDDKiA.
Należy zatem podkreślić, iż aspekty ekonomiczne oraz środowiskowe były przedmiotem wykonywanych analiz i odgrywały istotną rolę w wyborze rekomendowanego wariantu do wniosku o decyzję środowiskową. GDDKiA realizując inwestycje budowlane, stoi na straży finansów publicznych, rekomendując wyłącznie rozwiązania projektowe, które są zgodne z obowiązującymi przepisami techniczno-budowlanymi, spełniają postawione cele, a wybór rekomendowanego wariantu przebiegu drogi wynika z przeprowadzonej WAP.
Ad. 6 „Wariant 1d stwarza istotne utrudnienia dla mieszkańców Gminy Skarbimierz i mieszkańców Gminy Brzeg”
Dołożono wszelkich starań, aby przyjęte rozwiązania projektowe zostały zaakceptowane przez lokalną społeczność, co zakończyło się wydaniem przez RDOŚ decyzją środowiskową dla obwodnicy Brzegu.
Efektem spotkań z mieszkańcami na etapie prac przygotowawczych było wprowadzenie wielu udogodnień, w tym:
– ułatwienie włączenia z ul. Piekarskiej do ronda na skrzyżowaniu DK39 z DK94,
– poprawę bezpieczeństwa ruchu drogowego (BRD) poprzez budowę ronda na skrzyżowaniu DK94 z ul. Małujowicką,
– likwidację przejazdu kolejowego na ul. Wrocławskiej i budowę wiaduktu, co wpłynie na skrócenie czasu przejazdu i poprawę BRD na tym odcinku,
– budowę ekranów akustycznych, co wpłynie na poprawę komfortu życia mieszkańców Zielęcic.
Oświadczenie Wójta Gminy Skarbimierz
W oświadczeniu Wójta Skarbimierza wydanym w październiku br. znajduje się szereg nieprawdziwych informacji dotyczących działań GDDKiA. Wójt mija się z prawdą, zarzucając, iż tu cytat:
· „GDDKiA oddział w Opolu blokuje rozwiązania akceptowane przez społeczność gminy Skarbimierz i gminy Brzeg, poprzez zaniechanie prac dokumentacyjnych co najmniej przez okres 2 lat w ramach odwetu za brak zgody na wariant najdroższy i nie uwzględniający zasady ochrony środowiska”,
· „GDDKiA ma spec ustawę i nie musi honorować opinii społeczności lokalnej”,
· „GDDKiA pominęła obowiązujące prawo miejscowe z uzgodnieniami mieszkańców”,
· „GDDKiA ostatecznie złożyła ponownie raport oddziaływania na środowisko nie uwzględniając opinii mieszkańców i prawa miejscowego”.
GDDKiA od początku i bardzo konsekwentnie, w wyniku wielu oficjalnych, ale także roboczych spotkań z mieszkańcami poszczególnych gmin, w tym Skarbimierza, Brzegu oraz Lubszy, brała pod uwagę proponowane rozwiązania, które biuro projektowe uwzględniało w projekcie, mając na uwadze aktualne przepisy i uwarunkowania dla budowy obwodnicy Brzegu w ciągu DK39. Spotkania odbyły się na I etapie Studium techniczno-ekonomiczno-środowiskowego (STEŚ-R etap I) w 2019 r. i na II etapie Studium techniczno-ekonomiczno-środowiskowego (STEŚ-R etap II) w 2021 r. Ponadto społeczeństwo miało możliwość wypowiedzenia się odnoście przedmiotowej inwestycji na etapie konsultacji społecznych prowadzonych przez RDOŚ w Opolu, w trakcie postępowania w sprawie wydania decyzji środowiskowej. Przedstawiciele GDDKiA uczestniczyli także w spotkaniu z mieszkańcami Zielęcic, po którym szereg uwag mieszkańców zostało uwzględnionych w dokumentacji dla tego zadania.
Naniesiono zmiany w zakresie poprawy BRD poprzez budowę ronda na skrzyżowaniu DK94 z ul. Małujowicką, likwidacją przejazdu kolejowego na ul. Wrocławskiej i budowę wiaduktu, co wpłynie na skrócenie czasu przejazdu i poprawę BRD na tym odcinku, budowę ekranów akustycznych, co wpłynie na poprawę komfortu życia mieszkańców Zielęcic.
Po podpisaniu Programu Inwestycji dla budowy obwodnicy Brzegu w ciągu DK39 w 2018 r. i wyłonieniu w postępowaniu przetargowym biura projektowego odpowiedzialnego za przygotowanie dokumentacji, w listopadzie 2020 r. został złożony wniosek do Wójta Gminy Skarbimierz o wydanie decyzji środowiskowej (DŚU) dla tego zadania.
Kalendarium dla etapu DŚU:
· maj 2021 r. – Wójt Gminy Skarbimierz zawiesza postępowanie z uwagi na brak raportu dla wariantu przebiegu obwodnicy zgodnego z MPZP gminy Skarbimierz, pomimo otrzymania raportu dla analizowanych wariantów przebiegu drogi, w tym wariantu rekomendowanego we wniosku do DŚU,
· lipiec 2021 r. – pismo GDDKiA do Wójta Gminy Skarbimierz o wznowienie zawieszonego postępowania oraz przesłanie do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (WSA) skargi na przewlekłe prowadzenie postępowania przez Wójta Gminy Skarbimierz,
· marzec 2022 r. – wycofanie wniosku o wydanie DŚU przez Wójta Gminy Skarbimierz i przekazanie wniosku o DŚU do Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Opolu,
· czerwiec 2024 – wydanie DŚU przez RDOŚ w Opolu,
· lipiec 2024 – odwołanie się Wójta Skarbimierza od DŚU.
Specustawa drogowa, czyli ustawa z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych, określa m.in. sposób postępowania poprzedzającego rozpoczęcie robót budowlanych, w tym obowiązki wojewody w zakresie wydawania decyzji w odniesieniu do dróg publicznych. Reguluje też zasady nabywania nieruchomości pod budowę dróg oraz naliczania i wypłaty odszkodowań za przejęte nieruchomości.
Ponadto dla niemal wszystkich wariantów zgodność przebiegu w stosunku do MPZP gminy Skarbimierz i Lubsza wynosi od 60 do 70 proc. w zależności od wariantu, co wyklucza argumenty Wójta w tym zakresie.
W związku z ponownym złożeniem przez nas wniosku o wydanie decyzji środowiskowej dla tego zadania do RDOŚ w Opolu (w wyniku przewlekłości działań Wójta), niezbędne było ponowne złożenie Raportu o oddziaływaniu inwestycji na środowisko dla wariantu 1d – rekomendowanego we wniosku o DŚU, jednak nie uwzględnionego na wcześniejszym etapie przez Wójta Gminy Skarbimierz.
Podsumowując, każda z inwestycji realizowanych przez GDDKiA jest przygotowywana z należytą starannością w odniesieniu do każdego z etapów, w tym także etapu dokumentacji, którego istotnym elementem jest udział społeczeństwa i bieżące informowanie o przebiegu prac. Efektem spotkań ze społeczeństwem są proponowane przez mieszkańców i wspólnie wypracowane zmiany lub korekty, które biuro projektowe uwzględnia w dokumentacji, mając na uwadze aktualne przepisy i uwarunkowania dla każdej z inwestycji.
Planując zadania inwestycyjne, wskazujemy potrzeby, które mają istotne znaczenie dla rozwoju sieci dróg krajowych w konkretnym obszarze. Każde z zadań jest poparte szczegółowymi analizami w zakresie faktycznych potrzeb i wpływu na poprawę bezpieczeństwa na poszczególnych odcinkach, uwzględniając także sytuację powodziową i doświadczenia w tym zakresie.
Agata Andruszewska
Ekspert
Pion Dyrektora Oddziału
komórka ds. komunikacji
GDDKiA w Opolu
