Budowa trasy Via Carpatia (S19) na południe od Rzeszowa: od budowy tuneli po rozbudowę infrastruktury

Rzeszów Południe – Babica

Długość 10 km, wykonawca: Mostostal Warszawa i Acciona Construcción, wartość 2,2 mld zł

W ramach inwestycji powstanie węzeł Babica (węzeł typu trąbka) zlokalizowany w pobliżu skrzyżowania DK19 z DW988. Zakres prac obejmuje także budowę obiektów inżynierskich, w tym tunelu o długości 2,3 km, sześciu estakad, dwóch wiaduktów nad S19, bezkolizyjnego przejazdu nad linią kolejową w ciągu istniejącej DK19 (WK), trzech przejść dla zwierząt i jednego przejazdu pod S19 (PG).

W ramach umowy wybudowane zostanie również pierwsze w województwie podkarpackim Centrum Zarządzania Tunelem. Inwestycja obejmuje także budowę dwóch Miejsc Obsługi Podróżnych (MOP): MOP Lutoryż (kierunek Rzeszów i Barwinek) oraz dwóch lądowisk dla śmigłowców Lotniczego Pogotowia Ratunkowego (na MOP Lutoryż w kierunku Rzeszowa i przy Centrum Zarządzania Tunelem).

Dwunawowy tunel pod wzgórzem Grochowiczna drążony jest przez maszynę TBM o nazwie Karpatka. Pracuje ona w skomplikowanych i złożonych warunkach gruntowo-wodnych (flisz karpacki). Wykrycie obecności metanu wymusiło konieczność dostosowania maszyny do pracy w takich warunkach oraz zmiany rozwiązań projektowych w zakresie tunelu. Maszyna TBM musiała zostać przeprojektowana, by spełniać wymogi unijnej dyrektywy ATEX, która odnosi się do urządzeń i systemów ochronnych przeznaczonych do użytku w atmosferze potencjalnie wybuchowej. Maszyna rozpoczęła pracę 11 lipca 2024 r. Do tej pory wydrążyła 150 m tunelu.

Na pozostałej części odcinka wykonawca kontynuuje prace budowlane. W branży drogowej zaawansowanie rzeczowe wynosi 65 proc. Realizowane są roboty ziemne (wykopy i nasypy) oraz układane są warstwy konstrukcyjne na trasie głównej i dodatkowych jezdniach. realizowane są prace mostowe, których zaawansowanie wynosi 82 proc. Najbardziej zaawansowane są roboty na estakadach w Racławówce ES-1, Mogielnicy ES-5 i Lutoryżu ES-7, a także na estakadach i wiadukcie nad koleją w Babicy, gdzie prowadzone są prace wykończeniowe. Na estakadzie ES-9 w Lutoryżu wykonywany jest ustrój nośny. Aktualnie realizowane są prace związane z wyposażeniem obiektów. Portal południowy tunelu wykonany został w 100 proc., a portal północny w 80 proc. W zakładzie prefabrykacji kontynuowana jest produkcja prefabrykowanych segmentów obudowy tunelu.

Aktualne zaawansowanie prac to ok. 42 proc.

fot. Jerzy Żygadło/PUW

S19 Babica – Jawornik

Długość 11,6 km, wykonawca: Przedsiębiorstwo Usług Technicznych Intercor, wartość: 1,25 mld zł

Odcinek ten jest jednym z ciekawszych odcinków trasy Via Carpatia. Niewątpliwym atutem budowanej drogi są spektakularne walory widokowe, które będą mogli podziwiać kierowcy podróżujący tym odcinkiem.

W ramach kontraktu zostanie wybudowana droga z dwoma pasami ruchu w obu kierunkach, dodatkowo z pasem awaryjnym. Powstanie również węzeł komunikacyjny zlokalizowany w rejonie miejscowości Strzyżów i Czudec, na skrzyżowaniu z drogą powiatową relacji Żarnowa – NIebylec . Pojawi się także Miejsce Obsługi Podróżnych Jawornik (w kierunku Rzeszowa).

Projekt zakłada też budowę obiektów inżynierskich. Będzie to osiem estakad na bardzo wysokich podporach, w tym największa o długości ok. 1,15 km i filarach o wysokości ok. 80 m, sześć wiaduktów oraz trzy przejścia dla zwierząt (dwa dla zwierząt średnich, jedno dla zwierząt dużych).

Powstanie także tymczasowy łącznik z DK19 w miejscowości Jawornik, który jest wynikiem etapowania budowy S19 między Babicą a Domaradzem i podziałem na dwa odcinki realizacyjne: Babica – Jawornik (z tymczasowym łącznikiem S19 z DK19) oraz Jawornik Domaradz. Jednak docelowo droga ekspresowa S19 nie będzie się łączyła z drogą krajową nr 19.

Najbliższe miesiące na budowie to przede wszystkim kontynuacja robót ziemnych. Aktualnie wykonywane są wykopy i nasypy na trasie głównej S19, drodze powiatowej relacji Żarnowa – NIebylec , łączniku DK19 oraz na Miejscu Obsługi Podróżnych w miejscowości Jawornik. Wykonawca kontynuuje także prace związane z umacnianiem skarp gwoździami gruntowymi oraz montażem siatki stalowej na skarpach.

Z dużą intensywnością kontynuowane są także prace w branży mostowej. Sukcesem wykonawcy w ostatnich miesiącach było skomunikowanie wszystkich obiektów inżynierskich na zaplanowanej trasie. Tym samym uzyskano możliwość transportu niezbędnych materiałów potrzebnych do budowy obiektów. w tej chwili prowadzone są roboty z zakresu wykonywania pali wielkośrednicowych pod posadowienie podpór mostowych obiektów inżynierskich takich jak wiadukty i estakady. Budowane są podpory oraz ustroje nośne przęseł tych obiektów. W związku z tym realizowane są roboty związane m.in. z montażem zbrojenia palii oczepów fundamentowych, betonowaniem ław fundamentowych oraz prefabrykacją słupów. W najbardziej spektakularnym miejscu na budowie, na najwyższej estakadzie ES-26 usytuowanej pomiędzy miejscowościami Żarnowa i Godowa, realizowane są prace związane z wykonywaniem pali wielkośrednicowych, pali docelowych, deskowaniem i betonowaniem. Wykonane zostały tam już pierwsze oczepy fundamentowe.

Na budowie kontynuowane są również prace dotyczące przebudowy kolidujących sieci uzbrojenia terenu. W trakcie wykonywania jest kanalizacja deszczowa.

W najbliższych miesiącach planowane jest zakończenie przebudowy sieci energetycznych. Kontynuowane będzie wykonywanie warstw mrozoochronych oraz podbudowy pomocniczej i zasadniczej. Do końca roku przewidziane jest zakończenie robót związanych z budową pali pod podpory estakad.

Aktualne zaawansowanie prac to blisko 30 proc.

S19 Lutcza – Domaradz

Długość 6,4 km, wykonawca: Kolin Inşaat Turizm Sanayi ve Ticaret, wartość: 1,4 mld zł

28 maja br. podpisaliśmy umowę na realizację tego odcinka w systemie Projektuj i buduj. Aktualnie wykonawca jest na etapie uzgadniania rozwiązań projektowych będących podstawą do opracowania projektu budowlanego wraz z wnioskiem o ZRID. Wykonawca planuje go złożyć w pierwszej połowie 2025 r.

Zakres inwestycji obejmuje budowę drogi ekspresowej o przekroju dwujezdniowym, po dwa pasy ruchu w obu kierunkach wraz z pasem awaryjnym. W ramach zadania wybudowany zostanie m.in. węzeł drogowy Domaradz zlokalizowany w miejscu skrzyżowania S19 z drogą wojewódzką relacji Domaradz – Brzozów – Sanok. Powstanie również tymczasowy łącznik z drogą krajową nr 19 w miejscowości Lutcza.

W ramach zadania wybudowane zostaną także obiekty inżynierskie. Największym wyzwaniem będzie budowa dwunawowego tunelu pod górą Hyb o długości około 990 m. Ponadto w ciągu trasy głównej powstaną: estakada, trzy mosty, pięć wiaduktów drogowych, przejście górne dla średnich zwierząt, a także szereg obiektów w ciągu dodatkowych jezdni. Wybudowany będzie również Obwód Drogowy w Domaradzu. Jego częścią będzie Centrum Zarządzania Tunelami obsługujące wszystkie tunele w ciągu drogi ekspresowej S19 w województwie podkarpackim. Na potrzeby akcji ratunkowych wykonane zostaną także dwa całodobowe lądowiska dla śmigłowców LPR. Ponadto droga zostanie wyposażona w urządzenia bezpieczeństwa ruchu drogowego oraz ochrony środowiska.

Aby umożliwić wcześniejsze oddanie do ruchu sąsiedniego odcinka Domaradz – Krosno, węzeł Domaradz wraz z prawie kilometrowym odcinkiem drogi ekspresowej zostanie wykonany w krótszym terminie, czyli 35 miesięcy od daty podpisania umowy. Pozostała część odcinka, wraz z tunelem, będzie ukończona w ciągu 53 miesięcy.

S19 Domaradz – Krosno

Długość 12,5 km, wykonawca: Mostostal Warszawa, wartość: 1,1 mld zł

W marcu br. do Wojewody Podkarpackiego trafił wniosek o wydanie ZRID dla tego odcinka drogi ekspresowej. Decyzja określi granice terenu przewidzianego do przejęcia pod budowę drogi i umożliwi rozpoczęcie procedury odszkodowawczej za przejmowane na rzecz Skarbu Państwa nieruchomości. Postępowanie administracyjne w tej sprawie będzie prowadził Wojewoda Podkarpacki. Dla wykonawcy inwestycji uzyskanie decyzji ZRID będzie oznaczało możliwość rozpoczęcia robót budowlanych po wcześniejszym przekazaniu placu budowy.

W ciągu trasy głównej powstaną dwa wiadukty, dziesięć estakad pełniących funkcję przejść dla zwierząt średnich i dużych, dziesięć mostów, w tym sześć pełniących funkcję przejść dla zwierząt średnich i małych, a także siedem wiaduktów i przepusty w ciągu dróg poprzecznych oraz dodatkowych jezdni. Rozpiętość dwóch estakad w ciągu drogi ekspresowej będzie przekraczać 500 m, natomiast najdłuższa będzie mierzyć ok. 750 m i przebiegać będzie nad leśną doliną na filarach o wysokości dochodzącej do 30 m.  W miejscowości Zagórze wybudowane zostaną dwa Miejsca Obsługi Podróżnych.

S19 Krosno – Miejsce Piastowe

Długość 10 km, wykonawca: Aldesa, wartość: 365 mln zł

W ramach zadania wybudowany zostanie nowy odcinek drogi ekspresowej o przekroju dwujezdniowym, po dwa pasy ruchu w obu kierunkach, wraz z pasem awaryjnym. Powstaną dwa węzły drogowe: Krosno i Miejsce Piastowe. Węzeł Krosno połączy drogę ekspresową S19 z drogą krajową nr 19 i drogą powiatową relacji Krosno – Krościenko Wyżne – Iskrzynia, natomiast węzeł Miejsce Piastowe stanowić będzie połączenie z drogą krajową nr 28.

Zakres prac obejmuje także budowę obiektów inżynierskich, w tym dziewięciu mostów, trzech wiaduktów w ciągu drogi ekspresowej, czterech wiaduktów nad drogą ekspresową, czterech przejść dla zwierząt oraz jednego przepustu pod trasą główną. W miejscowości Widacz droga ekspresowa poprowadzona zostanie wiaduktem nad linią kolejową nr 108 relacji Stróże – Krościenko. Droga zostanie wyposażona również w urządzenia BRD oraz ochrony środowiska. Przebudowane lub rozbudowane zostaną kolidujące drogi poprzeczne, a także infrastruktura techniczna, cieki wodne i urządzenia melioracyjne. W celu realizacji zadań związanych z bieżącym utrzymaniem drogi, wybudowany zostanie Obwód Drogowy zlokalizowany w miejscowości Miejsce Piastowe.

Najbliższe miesiące to przede wszystkim kontynuacja robót ziemnych: wykonywanie warstwy mrozoochronnej, podbudowy pomocniczej i zasadniczej. Trwa układanie elementów brukarskich. Celem umożliwienia objazdu dla nowobudowanego ronda, na DK19 w m. Iskrzynia (węzeł Krosno) funkcjonuje objazd. Objazd jest także na DK28 w m. Miejsce Piastowe dzięki czemu możliwa jest przebudowa drogi krajowej i budowa węzła drogowego Miejsce Piastowe. Podobne rozwiązanie zastosowano w m. Widacz, gdzie realizowane są prace przy budowie wiaduktu nad drogą powiatową i zmianie przebiegu drogi. Wykonawca w ramach kontraktu wybudował wytwórnię mas bitumicznych (WMB). Aktualnie trwa układanie mieszanki mineralno-asfaltowej (MMA).

W branży mostowej kontynuowane są prace żelbetowe w zakresie obiektów mostowych oraz przepustów. realizowane są prace związane z wykonywaniem murów oporowych z gruntów zbrojonych wraz z zasypkami inżynierskimi obiektów mostowych. Realizowane są prace w zakresie kap chodnikowych. Na koniec roku wykonawca planuje zakończyć budowę trzech wiaduktów drogowych w ciągu dróg gminnych (WD-1/15 i WD-1/16 w m. Zalesie oraz WD-1/18 w m. Targowiska).

Wykonawca zakończył przebudowę sieci wodociągowych i kanalizacji sanitarnej. realizowane są ostatnie prace przy budowie kanalizacji deszczowej. Na terenie Obwodu Utrzymania Drogi przy węźle Miejsce Piastowe trwa budowa obiektów kubaturowych.

W najbliższych miesiącach kontynuowana będzie przebudowa rowów melioracyjnych oraz drenażu niezinwentaryzowanego, a także budowa zbiorników retencyjnych.

Aktualne zaawansowanie prac wynosi ok. 64 proc.

S19 Miejsce Piastowe – Dukla

Długość 10 km, wykonawca: Strabag, wartość: 479 mln zł

W ramach zadania wybudowany zostanie nowy odcinek drogi ekspresowej o długości 10,1 km, o przekroju dwujezdniowym po dwa pasy ruchu w obu kierunkach. Powstanie także węzeł drogowy zlokalizowany w rejonie miejscowości Dukla, łączący drogę ekspresową S19 z obecną drogą krajową nr 19 oraz drogą powiatową relacji Zręcin – Wietrzno – Zboiska (nr 1956R). Wychodząc naprzeciw wnioskom zgłoszonym przez władze samorządowe, rozwiązania projektowe węzła (węzeł typu karo) umożliwiają późniejsze włączenie do niego nie tylko drogi krajowej i drogi powiatowej, ale także drogi wojewódzkiej nr 993 relacji Gorlice – Nowy Żmigród – Dukla.

Na tym odcinku S19 powstaje 20 obiektów inżynierskich w ciągu głównym drogi ekspresowej (trzy estakady, pięć wiaduktów, dziewięć mostów, jedno przejście dolne dla średnich zwierząt i dwa przepusty), przejście górne dla dużych zwierząt nad drogą ekspresową, a także pięć konstrukcji oporowych. Droga zostanie wyposażona w urządzenia BRD oraz ochrony środowiska. Przebudowane lub rozbudowane zostaną kolidujące drogi poprzeczne, a także infrastruktura techniczna oraz cieki wodne i urządzenia melioracyjne. Wybudowane zostaną również dwa Miejsca Obsługi Podróżnych na wysokości miejscowości Równe.

Aktualnie na budowie kontynuowane są prace w zakresie odhumusowania, wykopów, nasypów, warstwy mrozoochronnej i dróg dojazdowych. Na trasie głównej wykonywane są warstwy konstrukcji nawierzchni, w tym m.in. podbudowa pomocnicza i zasadnicza niezwiązana, podbudowa oraz warstwa wiążąca z betonu asfaltowego.

Nieustannie realizowane są prace w zakresie obiektów mostowych. Na estakadzie ES-2/2 w miejscowości Równe została zabetonowana płyta; realizowane są prace wykończeniowe. Na początku października połączono dwa brzegi rzeki Jasiołki lewą nitką estakady ES-2/3 w m. Zboiska, która realizowana jest w technologii nawisowej. W październiku zaplanowano montaż belek na przejściu dla dużych zwierząt nad trasą główną i jezdniami dodatkowymi (PZGd 2/3). Na obiektach mostowych, na których wykonano już ustroje nośne oraz ściany boczne, realizowane są prace w zakresie wykonywania zasypek inżynierskich. Na pozostałych obiektach prowadzone są prace zbrojarsko-betoniarskie, jak i wykończeniowe. Ponadto, wznoszone są mury oporowe z gruntu zbrojonego.

Wykonawca prowadzi także roboty branżowe. Na ukończeniu są przebudowy sieci kolidujących z przebiegiem drogi. realizowane są roboty związane z wykonywaniem kanalizacji deszczowej, zbiorników retencyjnych, prace regulacyjne cieków wodnych, a także przebudowa drenaży rolniczych.

Aktualne zaawansowanie prac to około 35 proc.

S19 Dukla – Barwinek (granica państwa)

Długość 18,2 km, wykonawca: Polaqua, wartość: 1,5 mld zł

W grudniu 2023 r. do Wojewody Podkarpackiego trafił wniosek o wydanie decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej (ZRID) dla tego odcinka drogi ekspresowej. Decyzja ZRID określi granice terenu przewidzianego do przejęcia pod budowę drogi i umożliwi rozpoczęcie procedury odszkodowawczej za przejmowane na rzecz Skarbu Państwa nieruchomości. Postępowanie administracyjne w tej sprawie będzie prowadził Wojewoda Podkarpacki. Dla wykonawcy inwestycji, uzyskanie decyzji ZRID oznaczać będzie możliwość rozpoczęcia robót budowlanych po wcześniejszym przekazaniu placu budowy.

Trasa między Duklą a Barwinkiem graniczy bezpośrednio ze Słowacją. To jeden z trudniejszych odcinków drogi ekspresowej S19 pod względem budowy geologicznej i uwarunkowań środowiskowych. W ramach zadania wybudowany zostanie węzeł drogowy Barwinek zlokalizowany w miejscu połączenia S19 z istniejącą DK19.

Wybudowane zostaną także obiekty inżynierskie. W ciągu trasy głównej będzie to 15 estakad. Najdłuższa będzie miała ok. 1,1 km i rozpięta będzie nad doliną na filarach o wysokości ok. 30 m od poziomu terenu. Powstanie również dziewięć mostów, cztery wiadukty drogowe, sześć przejść dla zwierząt (cztery dla zwierząt małych, jedno dla zwierząt średnich, jedno dla zwierząt dużych), a także szereg obiektów w ciągu poprzecznych oraz dodatkowych jezdni.

Ponadto droga zostanie wyposażona w urządzenia BRD oraz ochrony środowiska. Przebudowane i rozbudowane zostaną kolidujące drogi poprzeczne, a także infrastruktura techniczna, cieki i urządzenia melioracyjne. Powstaną również cztery miejsca do kontroli i ważenia pojazdów.

Budowa tego odcinka S19 jest dofinansowana ze środków UE. GDDKiA podpisała z CINEA (Europejska Agencja Wykonawcza ds. Klimatu, Infrastruktury i Środowiska) Grant Agreement (GA), którego przedmiotem jest dofinansowanie projektu pn. Stworzenie transgranicznego połączenia drogowego na szlaku Via Carpatia pomiędzy Polską i Słowacją, obejmujący realizację drogi ekspresowej S19 odc. Dukla – Barwinek (granica państwa) w ramach instrumentu Łącząc Europę (CEF 2). Dofinansowanie obejmuje projektowanie i budowę drogi S19 oraz wykup gruntów niezbędnych do realizacji inwestycji. Zgodnie z GA dofinansowanie wynosi 85 proc. Dla odcinka S19 między Duklą a Barwinkiem kwota dofinansowania to 326 161 490 EUR.

Rozbudowa S19 Sokołów Małopolski Północ – Jasionka

Długość 13,8 km, wykonawca: Strabag, wartość: 273 mln zł.

Zakres prac w ramach rozbudowy S19 obejmuje dostosowanie istniejących obiektów inżynierskich, urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego (BRD) i ochrony środowiska. Węzły Sokołów Małopolski Północ, Sokołów Małopolski i Jasionka, które posiadają pełny, docelowy przekrój dwujezdniowy, nie będą wymagały rozbudowy. Łączna długość planowanych do rozbudowy odcinków drogi wynosi ok. 13,8 km.

W ramach inwestycji powstaną nowe obiekty inżynierskie, w tym estakada o długości 155,6 m w miejscowości Nienadówka, dwa wiadukty (w tym jeden z funkcją przejścia dla zwierząt średnich) oraz dwa przejazdy gospodarcze. W zakresie ochrony środowiska zostaną wykonane cztery przejścia dla zwierząt średnich (jedno zespolone z wiaduktem), cztery przejścia dla zwierząt małych, osiem przejść dla płazów, ponad 2,7 km ekranów akustycznych oraz zbiorniki retencyjne (13 otwartych i 5 zamkniętych). Posadzona zostanie zieleń dogęszczająca, izolacyjna, krajobrazowa i naprowadzająca. Powstaną też urządzenia oczyszczające ścieki opadowe z jezdni i osłony przeciwolśnieniowe.

Ponadto w ramach inwestycji istniejący MOP Stobierna (kierunek Lublin) zostanie rozbudowany, co oznacza, iż w przyszłości będzie mogła powstać tu stacja paliw i obiekty gastronomiczno-handlowe. Natomiast istniejąca stacja benzynowa zlokalizowana przy dawnej DK19 w Stobiernej zostanie podłączona do drogi ekspresowej S19. Tym samym kierowcy jadący od Lublina w kierunku Rzeszowa będą mogli zatankować swoje pojazdy.

16 kwietnia br. Wojewoda Podkarpacki wydał decyzję o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej (ZRID) dla dobudowy drugiej jezdni drogi ekspresowej pomiędzy węzłami Sokołów Małopolski Północ i Jasionka. W maju ruszyły roboty budowlane.

Rozpoczął się pierwszy etap robót ziemnych, obejmujący odhumusowanie terenu w tym dróg dojazdowych oraz wykonanie konstrukcji tych dróg dla ruchu technologicznego, a także wzmocnienie w zakresie dróg dojazdowych i technologicznych. W kolejnym etapie robót ziemnych prowadzone będą prace na ciągu głównym S19, związane z odhumusowaniem, wymianą gruntu, stabilizacją podłoża oraz budową nasypów. Frezowane są też części nawierzchni bitumicznej od strony dobudowywanej jezdni. Wykonawca przystąpił do rozbudowy obiektów mostowych, budowy kanału technologicznego, usuwania kolizji z sieciami wodociągowymi oraz elektroenergetycznymi. Na całym przebudowywanym odcinku drogi ekspresowej S19 wprowadzony został ruch dwukierunkowy, po jednym pasie ruchu w każdym kierunku, bez pasów do wyprzedzania.

Po rozbudowie droga będzie posiadała dwie jezdnie po dwa pasy ruchu, pas awaryjny o szerokości 2,5 m oraz pobocza. Docelowa nośność to 11,5 t/oś.