1 dzień temu
W niedzielę 23 marca w południowej i zachodniej części Polski pojawił się pył znad Sahary. 24 i 25 marca drobiny suną dalej na wschód kraju, pozostawiając charakterystyczne ślady na samochodach, parapetach i innych powierzchniach. Zjawisko to w Polsce jest dużo mniej intensywne, bo tutaj dociera już tylko część pyłu. W południowej Europie, na Malcie czy we Włoszech samochody czy szyby pokryte są grubą warstwą pyłu.
Fot. Warszawa w Pigułce
Czy pył z Sahary jest niebezpieczny dla zdrowia?
Pył saharyjski składa się głównie z bardzo drobnych cząstek mineralnych, które mogą mieć średnicę mniejszą niż 10 mikrometrów (PM10) lub choćby mniejszą niż 2,5 mikrometra (PM2.5). To właśnie te najmniejsze cząsteczki stanowią potencjalne zagrożenie dla zdrowia, ponieważ mogą przedostawać się głęboko do układu oddechowego.
Dla większości osób obecność pyłu saharyjskiego w powietrzu nie stanowi poważnego zagrożenia. Organizm człowieka posiada naturalne mechanizmy obronne, które potrafią sobie poradzić z niewielkim stężeniem zanieczyszczeń. Jednak niektóre grupy powinny zachować szczególną ostrożność.
Kto powinien uważać na saharyjski pył?
Osoby z grup ryzyka powinny ograniczyć aktywność na świeżym powietrzu w czasie zwiększonego stężenia pyłu:
- Osoby cierpiące na choroby układu oddechowego, szczególnie astmę i przewlekłą obturacyjną chorobę płuc (POChP),
- Alergicy – pył może nasilać reakcje alergiczne,
- Pacjenci z chorobami układu krążenia,
- Dzieci – ze względu na rozwijający się układ oddechowy i wyższą częstotliwość oddechów,
- Osoby, których mechanizmy obronne organizmu są osłabione.
Dla tych grup zwiększone stężenie pyłu może prowadzić do zaostrzenia objawów chorób przewlekłych, trudności w oddychaniu, kaszlu, podrażnienia oczu i gardła, a w skrajnych przypadkach – do ataków astmy.
Jak się chronić?
Jeśli należysz do grupy ryzyka lub po prostu chcesz zminimalizować ekspozycję na pył znad Sahary, możesz podjąć kilka prostych kroków:
- Śledź informacje o jakości powietrza – aplikacje pokazujące aktualne stężenie pyłu PM10 i PM2.5 mogą być pomocne,
- Ogranicz aktywność fizyczną na zewnątrz, szczególnie w godzinach, gdy stężenie pyłu jest największe,
- Zamykaj okna, gdy pył jest widoczny w powietrzu,
- Rozważ używanie maseczki ochronnej, która filtruje drobne cząsteczki, jeżeli musisz przebywać na zewnątrz,
- Po powrocie do domu umyj twarz i dłonie, a jeżeli to możliwe, weź prysznic i zmień ubranie,
- Osoby z chorobami układu oddechowego powinny mieć przy sobie leki, które stosują w przypadku zaostrzenia objawów.
Jak długo potrwa epizod pyłowy?
Obecność pyłu z Sahary w polskim powietrzu zwykle trwa od kilku dni do tygodnia, w zależności od warunków atmosferycznych. Deszcz skutecznie oczyszcza powietrze, więc opady mogą gwałtownie zakończyć epizod pyłowy. Według prognoz meteorologicznych, pył będzie przemieszczał się z zachodu na wschód kraju, stopniowo zmniejszając swoje stężenie.
Choć widok pyłu na samochodach i parapetach może budzić niepokój, dla większości osób nie stanowi on poważnego zagrożenia dla zdrowia. Warto jednak zachować podstawowe środki ostrożności, szczególnie jeżeli należymy do grupy podwyższonego ryzyka.
Fot. Warszawa w Pigułce
