6 godzin temu
Problemy z ostrością widzenia mogą mieć różne przyczyny, a jedną z najczęściej diagnozowanych wad refrakcji jest astygmatyzm. To schorzenie dotyczy osób w każdym wieku i może znacząco wpływać na jakość codziennego funkcjonowania. Wiele osób, które zauważają u siebie zamglony obraz, zadaje sobie pytanie: co to jest astygmatyzm i jak można go skutecznie korygować? W tym artykule wyjaśniamy mechanizm tej wady, jej objawy oraz dostępne sposoby leczenia.
Co to jest astygmatyzm – wyjaśnienie wady wzroku
Aby zrozumieć, co to jest astygmatyzm, trzeba najpierw przyjrzeć się budowie oka i zasadom widzenia. W oku zdrowym światło załamuje się w soczewce i rogówce w taki sposób, iż promienie świetlne ogniskują się w jednym punkcie na siatkówce. Dzięki temu możliwe jest wyraźne widzenie. W przypadku astygmatyzmu powierzchnia rogówki lub soczewki ma nieregularny, niesymetryczny kształt – przypomina raczej owal niż idealną kulę.
W wyniku tego światło nie ogniskuje się równomiernie, ale tworzy dwa lub więcej ognisk, co skutkuje rozmazanym lub zniekształconym obrazem. Astygmatyzm może występować samodzielnie lub łączyć się z innymi wadami wzroku, takimi jak krótkowzroczność czy nadwzroczność. Odpowiadając na pytanie co to jest astygmatyzm, można więc powiedzieć, iż to wada refrakcji wynikająca z nieregularności powierzchni optycznych oka, która prowadzi do nieostrego widzenia.
Objawy astygmatyzmu – jak rozpoznać tę wadę?
Objawy astygmatyzmu mogą być subtelne, zwłaszcza przy niewielkim nasileniu wady. Najczęściej pacjenci skarżą się na zamglony, rozmazany obraz – zarówno z bliska, jak i z daleka. Typowe jest też trudniejsze widzenie szczegółów, zniekształcenie kształtów i problemy z czytaniem drobnego tekstu. Często osoby z astygmatyzmem mrużą oczy, próbując poprawić ostrość widzenia.
Inne objawy to: bóle głowy, szczególnie w okolicach czoła, uczucie zmęczenia oczu, podwójne widzenie lub kłopoty z oceną odległości. Wiele osób odczuwa też pogorszenie widzenia wieczorem lub podczas prowadzenia pojazdu po zmroku. U dzieci objawy mogą przejawiać się trudnościami w nauce, niechęcią do czytania lub częstym przysuwaniem książki do twarzy. Znajomość odpowiedzi na pytanie co to jest astygmatyzm pozwala szybciej rozpoznać pierwsze symptomy i skonsultować się ze specjalistą.
Co to jest astygmatyzm – przyczyny i czynniki ryzyka
W większości przypadków astygmatyzm ma charakter wrodzony, co oznacza, iż jest obecny od urodzenia. Wada może mieć również podłoże genetyczne – jeżeli jeden z rodziców ją posiada, zwiększa się prawdopodobieństwo, iż rozwinie się także u dziecka. Oprócz predyspozycji dziedzicznych, astygmatyzm może pojawić się w wyniku urazów oka, zabiegów chirurgicznych, blizn rogówki lub chorób takich jak stożek rogówki (keratoconus).
Czasem wada rozwija się stopniowo i początkowo jest niezauważalna. Wbrew powszechnej opinii, długotrwałe korzystanie z komputera czy telefona nie powoduje astygmatyzmu, ale może nasilić objawy już istniejącej wady. Zrozumienie, co to jest astygmatyzm, ułatwia ocenę czynników ryzyka i zachęca do regularnych badań kontrolnych, które pozwalają wykryć nieprawidłowości na wczesnym etapie.
Diagnostyka astygmatyzmu – jak wygląda badanie?
Rozpoznanie astygmatyzmu możliwe jest wyłącznie poprzez specjalistyczne badanie wzroku u okulisty lub optometrysty. Podczas wizyty wykonywany jest pomiar ostrości wzroku, badanie refrakcji oraz ocena rogówki. W przypadku podejrzenia nieregularnego astygmatyzmu lekarz może zlecić topografię rogówki – badanie, które tworzy dokładną mapę jej powierzchni.
Ważnym elementem diagnostyki jest też subiektywna ocena widzenia przez pacjenta – testy z tablicami optycznymi pomagają dobrać odpowiednią korekcję. Po zdiagnozowaniu wady specjalista dobiera okulary lub soczewki kontaktowe, a w niektórych przypadkach proponuje laserową korekcję wzroku. Dzięki temu, iż wiemy już co to jest astygmatyzm, możemy świadomie podejść do badań i zadbać o jakość naszego widzenia.
Korekcja astygmatyzmu – dostępne możliwości
Astygmatyzm można skutecznie korygować, co pozwala na normalne funkcjonowanie i komfortowe widzenie. Najczęściej stosowaną metodą są okulary z soczewkami cylindrycznymi, które kompensują nierówności rogówki i umożliwiają ostre widzenie. To najprostsza i najczęściej wybierana forma korekcji, szczególnie u dzieci i osób starszych.
Alternatywą są soczewki kontaktowe toryczne – zaprojektowane specjalnie z myślą o osobach z astygmatyzmem. Zapewniają one większe pole widzenia i są dobrym rozwiązaniem dla osób aktywnych fizycznie. Kolejną opcją jest laserowa korekcja wzroku, polegająca na modelowaniu powierzchni rogówki dzięki lasera. Zabieg ten jest bezbolesny, szybki i pozwala na trwałą redukcję wady. Wybór metody korekcji zależy od wielu czynników, takich jak wiek, styl życia i indywidualne preferencje pacjenta. jeżeli ktoś zadaje sobie pytanie co to jest astygmatyzm, powinien również poznać możliwe ścieżki leczenia i dostępne opcje korekcji.
