1 tydzień temu
Już 6 stycznia 2025 roku na obszarze Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii rozpocznie się najbardziej rozbudowana w Polsce akcja pomiarowa dotycząca zanieczyszczeń powietrza pochodzących z transportu drogowego. W 14 miastach Metropolii zostaną zamontowane specjalne próbki pomiarowe (tzw. samplery) badające stężenie dwutlenku azotu (NO₂), a szczegółowy raport z wynikami zobaczymy w maju 2025 roku.
Celem inicjatywy, realizowanej przez GZM we współpracy ze Stowarzyszeniem Alarm Smogowy, jest wskazanie najbardziej zanieczyszczonych punktów na mapie regionu i uwrażliwienie mieszkańców na problem emisji spalin.
Gdzie pojawią się samplery i dlaczego?
Specjalne urządzenia będą zainstalowane przy słupkach przystankowych na terenie 14 miast, w tym m.in. w Katowicach, Sosnowcu, Dąbrowie Górniczej, Mysłowicach, Gliwicach, Bytomiu, Zabrzu i Czeladzi. Decyzję o dokładnych lokalizacjach podjęto we współpracy z władzami poszczególnych gmin. Za sam proces montażu i późniejsze zdjęcie urządzeń odpowiada spółka Serwis GZM.
W sumie na terenie tych 14 miast rozlokowanych zostanie 700 punktów pomiarowych, które przez miesiąc będą rejestrować wartości NO₂. Dodatkowo, w pięciu miejscach (w Zabrzu, Dąbrowie Górniczej, Sosnowcu oraz w dwóch wybranych punktach Katowic) samplery zostaną umieszczone w pobliżu stacji państwowego monitoringu jakości powietrza, co pozwoli porównać zebrane dane z oficjalnymi pomiarami. Część próbników umieszczona zostanie również w strefach parkowych, dalekich od głównych szlaków drogowych, aby lepiej zrozumieć różnice w stężeniach NO₂.
Raport w maju 2025 roku
Po zakończeniu pomiarów zespół odpowiedzialny za projekt przygotuje raport opisujący, gdzie stężenia NO₂ są najwyższe, i przeprowadzi akcję edukacyjną wśród społeczności GZM. Przedsięwzięcie ma zwrócić uwagę na konieczność dążenia do ograniczenia emisji spalin, a partnerem merytorycznym akcji jest Stowarzyszenie Alarm Smogowy.
Dwutlenek azotu stanowi poważny problem zdrowotny, zwłaszcza w miastach o dużym natężeniu ruchu samochodowego. Według zaleceń WHO z 2021 roku, roczna średnia zawartość NO₂ nie powinna przekraczać 10 µg/mł, tymczasem pomiary prowadzone w ostatnich latach w regionie wskazywały miejscami na wyraźne przekroczenia dozwolonych norm. NO₂ odpowiada za podrażnienia śluzówek nosa i gardła, napady duszności, a długotrwałe wdychanie tego gazu zwiększa ryzyko astmy, przewlekłej obturacyjnej choroby płuc, a choćby niektórych nowotworów.
