15 godzin temu
Z 2,6 mld zł na początku 2024 roku, przez 3,6 mld zł na koniec 2024 roku, po 3,8 mld zł w 2025 roku wzrósł budżet wojewody podkarpackiego. Dzięki temu w regionie przybywa inwestycji w infrastrukturę graniczną, drogową, rosną nakłady na opiekę społeczną, żłobki, ochronę zdrowia i pomoc osobom z niepełnosprawnościami. Potężne nakłady przeznaczone są również na poprawę poziomu bezpieczeństwa na Podkarpaciu. W 2026 roku wsparcie dla naszego regionu ma być jeszcze większe.
Ostatnie dwa lata to bardzo dobry czas dla naszego województwa. Nakłady na rozwój Podkarpacia są rekordowe.
Tak jest chociażby w przypadku największych inwestycji drogowych, które w regionie realizuje Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad. Jej rzeszowski oddział przeznaczył na nie w latach 2022-2023 -1 841 mln zł (2022 roku 678 mln zł, w 2023 roku – 1.163 mln zł,) zaś w latach 2024 – 2025 – 3 312 mln zł (2024 roku – 1.509 mln zł by w 2025 roku osiągnąć 1.803 mln zł). Jest to wzrost aż o 1 mld 471 mln zł.
– Ostatnie lata to głównie realizacja i oddawanie do ruchu kolejnych odcinków drogi ekspresowej S19 oraz przygotowanie kolejnych inwestycji, w tym S74, nowe obwodnice ośmiu miast – mówi Marek Ustrobiński, dyrektor rzeszowskiego oddziału GDDKiA.
Z docelowych ok. 169 km drogi ekspresowej S19 w naszym województwie, kierowcy korzystają już z 101,9 km tej trasy. Na ponad 64 km, między Rzeszowem a Barwinkiem, realizowane są roboty budowlane, co czyni S19 jednym z największych placów budowy w Polsce. Dwa odcinki zostały oddane do ruchu, cztery odcinki są w budowie, jeden na etapie uzyskiwania decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej (ZRID) oraz jeden na etapie opracowywania dokumentacji niezbędnej do złożenia wniosku o ZRID. Dodatkowo, rozbudowywany o drugą jezdnię jest prawie 14-kilometrowy odcinek między węzłami Sokołów Małopolski Północ i Jasionka.
– W cyklu realizacji inwestycji drogowej najwięcej czasu pochłania nie sama budowa, ale proces prac przygotowawczych. I właśnie na etapie przygotowania jest kolejna droga ekspresowa w naszym regionie, S74 na odcinku Opatów – Nisko o długości ok. 73 km. Bieżący rok to dla S74 dwa ważne wydarzenia. Pierwsze to uzyskanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, a drugie to ogłoszenie przetargu na kolejny etap, czyli na wykonanie elementów koncepcji programowej – dodaje dyrektor Ustrobiński.
W naszym województwie GDDKiA przygotowuje aktualnie także osiem obwodnic. W tym roku została podpisana umowa na zaprojektowanie i budowę obwodnicy Pilzna w ciągu DK73. Wartość kontraktu to prawie 88 mln zł. Wykonawca na realizację wszystkich prac i uzyskanie pozwolenia na użytkowanie ma 35 miesięcy. Jest to już druga po Sanoku obwodnica skierowana do realizacji. Drogowcy przygotowują także budowę obwodnic Jasła w ciągu DK73, Nowej Dęby w ciągu DK9, Kolbuszowej w ciągu DK9, Miejsca Piastowego w ciągu DK28, Brzostku i Kołaczyc w ciągu DK73 oraz Przemyśla w ciągu DK28/77.
W budżecie wojewody, w ramach Rządowego Funduszu Rozwoju Dróg, łączne wsparcie udzielone samorządom na budowę, przebudowę i remonty dróg powiatowych i gminnych w latach 2024-2025 wyniosło z kolei 489.518.178,69 zł. Łączna wartość dofinansowanych inwestycji to 742.216.674,45 zł, Wspartych zostało 219 zadań, wybudowano, przebudowano lub wyremontowano 247,53 km dróg.
Fundusz Rozwoju Przewozów Autobusowych to w latach 2024-2025 łączne wsparcie wynikające z umów z organizatorami publicznego transportu w wysokości 164.321.267,24 zł. Zawarto 109 umów, wsparciem objęto 840 linii komunikacyjnych o łącznej długości 26 858,28 km.
Ochrona zdrowia z potężnym wsparciem
Potężnym wsparciem objęta jest także ochrona zdrowia na Podkarpaciu. Na kontraktowanie świadczeń przez NFZ oddział podkarpacki w latach 2024-2025 wydano ok. 20 mld 700 tys. zł, czyli o ponad 5 mld złotych więcej w porównaniu do lat 2022-2023 (15,6 mld zł). Rekordowa jest również kwota na inwestycje w ochronę zdrowia – 1 140 mln zł.
Wsparcie finansowe podkarpackich podmiotów leczniczych, w tym w ramach funduszy europejskich (KPO i FENIKS), Funduszu Medycznego, Programu Ochrony Ludności i Obrony Cywilnej na lata 2025-2026 oraz budżetu wojewody to łącznie aż 1 140 268 862 zł.
Na tę kwotę składają się m.in.:
- 368 523 074 zł – w ramach Krajowego Planu Odbudowy (KPO), w zakresie Krajowej Sieci Onkologicznej, opieki długoterminowej oraz Krajowej Sieci Kardiologicznej;
- 756 339 474 zł – w ramach Funduszu Medycznego (FM), w zakresach onkologicznych (w tym na zadania: Rozbudowa Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego im. Fryderyka Chopina w Rzeszowie w zakresie onkologii – 299 859 144 zł oraz Poprawa dostępności oraz jakości lecznictwa onkologicznego w województwie podkarpackim przez rozbudowę, modernizację i doposażenie Szpitala Specjalistycznego w Brzozowie Podkarpackiego Ośrodka Onkologicznego im. Ks. Bronisława Markiewicza – 298 300 034 zł), oraz w zakresie opieki psychiatrycznej;
- 3 809 244 zł – w ramach Narodowej Strategii Onkologicznej (NSO), zakup sprzętu;
- 300 000 zł – w ramach Ratownictwa Medycznego (w tym z przeznaczeniem na: Dofinansowanie zakupu ambulansu wraz z noszami dla potrzeb Zespołu Państwowego Ratownictwa Medycznego Samodzielnego Publicznego Pogotowia Ratunkowego w Krośnie – 150 000 zł oraz dofinansowanie zakupu ambulansu dla Wojewódzkiej Stacji Pogotowia Ratunkowego w Rzeszowie – 150 000 zł)
- 11 297 070 zł – w ramach Programu Ochrony Ludności i Obrony Cywilnej na lata 2025-2026 – zakup sprzętu medycznego
Z kolei z danych Narodowego Funduszu Zdrowia wynika, iż rosną także nakłady na funkcjonowanie szpitali. Najwyższy wzrost w latach 2022 – 2025 wśród szpitali wojewódzkich zanotowano: szpital w Przemyślu – 176 %, szpital w Żurawicy – 167 %, wśród szpitali powiatowych: szpital w Stalowej Woli – 186%, Centrum Medyczne Łańcut – 178 %, szpital w Strzyżowie – 176 %. W przypadku szpitala MSWiA w Rzeszowie to aż 194 %. W czerwcu otwarto tutaj nowy oddział Gastroenterologii Endokrynologii i Chorób Wewnętrznych, a wcześniej m.in. Zakład Diagnostyki Obrazowej, wyposażony w nowy rezonans magnetyczny. Koszt zakupu urządzenia i adaptacji pomieszczeń to 8,5 mln zł, a pieniądze w całości pochodzą z Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji.
Jak podaje podkarpacki NFZ, wartość umów z podkarpackimi szpitalami jest najwyższa w historii. Podczas gdy w 2022 roku wynosiła 3 546 565 502,37 zł, w 2024 roku było to już 5 534 193 177,29 zł, a w tym roku aż 5 782 310 419,59 zł.
Ochrona ludności i obrona cywilna – wszyscy korzystają
Realizowany od tego roku Program Ochrony Ludności i Obrony Cywilnej na lata 2025-2026 to największe tego typu przedsięwzięcie w historii Polski. Jego celem jest zbudowanie odporności na różnego rodzaju sytuacje kryzysowe, które w ostatnich latach zdarzają się coraz częściej.
– To przede wszystkim różnego rodzaju zdarzenia wynikające ze zmian klimatycznych. Coraz częściej będziemy się mierzyć z powodziami błyskawicznymi, wichurami, czy suszą. Działania, szkolenia i zakupy sprzętu oraz rozbudowa infrastruktury mają pomóc nam przygotować się na ich skutki – mówi wojewoda Teresa Kubas-Hul.
Ogólna kwota przyznana w tym roku dla województwa podkarpackiego na ten cel to 278,77 mln zł. Dzięki potężnemu zaangażowaniu pracowników Podkarpackiego Urzędu Wojewódzkiego, samorządowców i Państwowej Straży Pożarnej, w krótkim czasie udało się zaangażować całą kwotę, podpisując łącznie 460 umów na 1800 zadań do realizacji. W rozdaniu pieniędzy uwzględniono wszystkie samorządy województwa.
W ramach realizacji zadań przez jednostki samorządu terytorialnego przeznaczono znaczące środki na wzmocnienie bezpieczeństwa kryzysowego, infrastruktury technicznej i zaplecza ratowniczego. Miasto Tarnobrzeg skoncentrowało się na doposażeniu służb w sprzęt do reagowania na powodzie i przerwy w dostawach energii, m.in. agregaty prądotwórcze, mobilne stacje uzdatniania wody, osuszacze, sprzęt ratowniczy oraz środki łączności. Powiat tarnobrzeski zrealizował modernizację baz magazynowych oraz zakupy sprzętu ratowniczego, energetycznego i medycznego, w tym defibrylatorów, masztów oświetleniowych i wyposażenia dla organizacji pozarządowych.
Powiat łańcucki przeznaczył środki na doposażenie magazynu kryzysowego w agregaty, namioty i sprzęt oświetleniowy, a także na wsparcie szpitala w Łańcucie poprzez zakup łóżek i zasilania awaryjnego. Powiat rzeszowski zainwestował w niezależność energetyczną i wodną, kupując agregaty, stację uzdatniania wody, sprzęt ciężki oraz system magazynowania energii.
Największe środki trafiły do miasta Rzeszowa, gdzie sfinansowano m.in. kontenerową stację uzdatniania wody, sprzęt przeciwpowodziowy i gaśniczy, system łączności awaryjnej, wyposażenie ochronne i medyczne oraz zapasy żywności i wody na wypadek sytuacji kryzysowych. Gmina Trzebownisko skupiła się na zabezpieczeniu dostaw wody pitnej poprzez budowę awaryjnych zbiorników oraz zakup specjalistycznego sprzętu ratowniczego. Z kolei Gmina Głogów Małopolski uruchomiła rezerwowe ujęcia wody pitnej i wzmocniła potencjał Ochotniczych Straży Pożarnych, finansując zakup samochodu ratowniczo-gaśniczego, namiotu i pojazdów do działań w terenie.
Wśród innych zakupów i inwestycji realizowanych w naszym regionie za te pieniądze są: koparki, koparko-ładowarki; ciągniki; cysterny na wodę; agregaty prądotwórcze dużej mocy; motopompy o dużej przepustowości; budowa i doposażenie magazynów; sprzęt do reagowania kryzysowego; worki; rękawy; folie; osuszacze; agregaty; filtry; pakiety odkażające; sprzęt dla ratowników i poszkodowanych: łóżka, namioty, nagrzewnice, kuchnie polowe, kontenery mieszkalne, klimatyzatory, zapasy żywności, środki sanitarne i opatrunkowe; sprzęt medyczny, diagnostyczny oraz środki ochrony osobistej (kamizelki, hełmy, rękawice); urządzenia do oświetlenia i ewakuacji; zapewnienie ciągłości dostaw: żywność, woda, leki, energia, paliwo, telekomunikacja.
– W przyszłym roku Podkarpacie otrzyma jeszcze wyższa kwotę na dalsze zadania w tym zakresie – zapewnia wojewoda Teresa Kubas-Hul.
Bezpieczna granica państwa
W ramach Funduszu Pomocy Ukrainie wsparcie na przejścia graniczne w 2025 roku wyniosło na Podkarpaciu 12 171 709,96 zł.
– Najważniejsza inwestycja to zakup 8 bramek skanujących podróżnych dla Krajowej Administracji Skarbowej o łącznej wartości 10,5 mln zł. Bramki zostały zamontowane na wszystkich drogowych przejściach granicznych, pieszym przejściu w Medyce oraz kolejowym przejściu w Przemyślu – mówi Monika Barszcz-Chodkowska, dyrektor Wydziału Infrastruktury Podkarpackiego Urzędu Wojewódzkiego w Rzeszowie.
Są to pierwsze na polskich przejściach granicznych, najnowocześniejsze bramki wykorzystujące do skanowania technologię fal milimetrowych. Przechodzący przez bramkę podróżny jest prześwietlany z dokładnością do pokazania monety 5 gr przenoszonej w kieszeni. Jest to niezwykle skuteczna technologia pozwalająca wykrywać próby przenoszenia niebezpiecznych przedmiotów np. broni.
Dzięki środkom Funduszu na kolejowym przejściu w Przemyślu podwojona została liczba stanowisk odprawowych z 5 do 10.
– To niezwykle istotny element usprawniający proces odprawy, który można było zrealizować w krótkim czasie. Jest to istotne w kontekście uruchomienia przez PKP od 14 grudnia 4 dodatkowych połączeń międzynarodowych. Pozwoli na odprawę zwiększonej liczby podróżnych. Jednocześnie realizowane są prace nad budową nowego terminala odprawowego. Do końca roku zatwierdzona zostanie koncepcja dla tego przedsięwzięcia. Kolejny rok poświęcony zostanie projektowaniu inwestycji. Na ten cel zabezpieczone mamy ponad 10 mln zł – dodaje dyrektor Barszcz-Chodkowska.
Terminal ma powstać obok w tej chwili funkcjonującego budynku odpraw, pozwoli na płynną odprawę pociągów w obu kierunkach. Spełniać będzie wszelkie standardy służb i inspekcji odpowiedzialnych za odprawę podróżnych, a odprawa odbywać się będzie w komfortowych warunkach dla podróżnych.
Wśród najważniejszych przedsięwzięć na granicy wymienić należy przede wszystkim uruchomienie w grudniu 2024 roku przejścia granicznego w Malhowicach. Koszt inwestycji to około 150 mln zł, ruch na przejściu – około 40 tys. podróżnych miesięcznie. Rozpoczęto także strategiczne inwestycje rządowe na przejściach. To na przykład inwestycja polegająca na przebudowie drogowego przejścia granicznego w Korczowej w terminal odpraw towarowych. W 2025 roku powstała koncepcja architektoniczna (koszt 700 tys. zł), kolejny rok poświęcony będzie wykupom gruntów pod inwestycję oraz opracowaniu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Szacowany koszt inwestycji 1,2 mld zł.
Rozpoczęta została także inwestycja polegająca na budowie terminali do odpraw pasażerów i towarów w ruchu kolejowym. W 2025 roku powstała koncepcja architektoniczna (koszt 700 tys. zł), kolejny rok poświęcony będzie projektowaniu. Na ten cel zabezpieczone mamy ponad 10 mln zł. Szacowany koszt inwestycji 300 mln zł.
– Pozyskaliśmy już także środki w ramach zapewnienia finansowania na realizację dwóch innych ważnych inwestycji. W 2026 roku wybudowana zostanie poczekalnia dla podróżnych w ruchu autokarowym na drogowym przejściu w Budomierzu. Postępowanie przetargowe zostanie uruchomione jeszcze w tym roku. Z kolei w latach 2026-2027 rozbudowany zostanie Budynek Odpraw Autokarów w drogowym przejściu granicznym w Medyce. Inwestycja pozwoli podwoić tempo odpraw (autokary będą odprawiane w obu kierunkach jednocześnie) i zapewniona będzie poczekalnia dla podróżnych, co zapewni adekwatny komfort odprawy. Postępowanie przetargowe zostanie uruchomione jeszcze w tym roku – mówi Monika Barszcz-Chodkowska.
Wsparcie osób o szczególnych potrzebach
Ponad 1,5 miliarda złotych przeznaczyła w tym roku wojewoda Teresa Kubas-Hul na wsparcie osób z niepełnosprawnościami w regionie. To aż o 232 miliony złotych więcej, niż w 2024 roku.
Szacuje się, iż w województwie podkarpackim mieszka około 320 tysięcy osób z niepełnosprawnościami (na ponad 2 mln mieszkańców – dane GUS z czerwca 2024 r.)
– Na Podkarpaciu takie osoby mogą liczyć na szerokie wsparcie – zaznacza Teresa Kubas-Hul, wojewoda podkarpacki. – W tym roku na ten cel przeznaczyłam 1 mld 511 mln zł. To o 232 mln zł więcej niż w 2024 r. Wsparcie dla osób z niepełnosprawnościami i ich opiekunów to jeden z moich priorytetów. Istotne jest, by nasze działania odpowiadały potrzebom i dawały osobom z niepełnosprawnościami zarówno w dużych aglomeracjach, jak i małych gminach równy dostęp do usług – mówi wojewoda.
System wsparcia obejmuje między innymi pomoc finansową dla osób z niepełnosprawnościami oraz ich opiekunów. Na to zadanie zabezpieczonych jest w 2025 roku 1 mld 161 mln 59 tys. zł, czyli o 132 mln 771 tys. zł więcej niż w minionym roku.
Osoby z niepełnosprawnościami, które pozostają w miejscu zamieszkania otrzymują wsparcie w postaci specjalistycznych usług opiekuńczych. Mogą liczyć na pomoc opiekunki, opiekuna bądź terapeuty w codziennym funkcjonowaniu, uczeniu i samodzielności, prowadzeniu rehabilitacji i zapewnieniu dostępu do opieki zdrowotnej. W bieżącym roku w budżecie wojewody przeznaczonych jest na ten cel 11 mln 720 tys. zł.
– Z kolei „Asystent osobisty osoby z niepełnosprawnościami” to program mający na celu zapewnienie wsparcia osobom z niepełnosprawnościami w codziennym życiu i aktywności społecznej – mówi Irena Marszałek-Czekierda, dyrektor Wydziału Polityki Społecznej w Podkarpackim Urzędzie Wojewódzkim.
– Asystent pomaga w wykonywaniu codziennych czynności, z którymi dana osoba ma trudności, jak ubranie się, higiena, prowadzenie gospodarstwa domowego, poruszanie się, komunikacja z otoczeniem itp. W tym roku na ten cel pójdą 74 mln 141 tys. zł (w 2024 r. było to 49 mln 950 tys. zł) – dodaje dyr. Marszałek-Czekierda.
– Wiem, ile troski i wysiłku wkładają opiekunowie, by adekwatnie zadbać o swoich najbliższych. Stąd też program „Opieka wytchnieniowa”, który ma na celu wsparcie członków rodzin lub opiekunów osób niepełnosprawnych poprzez zapewnienie im czasowej, doraźnej pomocy w opiece. Program umożliwia opiekunom odpoczynek, regenerację sił oraz załatwienie spraw osobistych, podczas gdy osoba niepełnosprawna znajduje się pod fachową opieką – mówi wojewoda Teresa Kubas-Hul.
Skierowany jest on do osób sprawujących bezpośrednią opiekę nad dziećmi od 2 do 16. roku życia z orzeczeniem o niepełnosprawności oraz osobami dorosłymi ze znacznym stopniem niepełnosprawności lub orzeczeniem traktowanym na równi ze znacznym stopniem niepełnosprawności. 16 mln 777 tys. zł – to kwota przeznaczona na ten cel w 2025 r. (w minionym było to 12 mln 902 tys. zł).
Kolejne wsparcie to mieszkania wspomagane i treningowe, czyli miejsce, gdzie osoby z niepełnosprawnościami – przy wsparciu specjalistów – przygotowywane są do niezależnego, samodzielnego życia. Mieszkania te dostosowane są do indywidualnych potrzeb i możliwości ruchowych mieszkańców. Zapewniają im bezpieczne i komfortowe warunki do życia oraz uczą samodzielności.
– Osoby z niepełnosprawnościami uczą się tu, jak samodzielnie dbać o zdrowie, gospodarować pieniędzmi, spędzać wolny czas, załatwiać sprawy w urzędach, przygotowywać posiłki, robić zakupy, prać, sprzątać. Sami płacą za czynsz, prąd, wodę, pokryją koszty wyżywienia, zakupu lekarstw, przejazdów, udziału w imprezach kulturalno-rekreacyjnych i wycieczkach – tłumaczy dyrektor Irena Marszałek-Czekierda.
A wojewoda podkarpacki podkreśla, iż wsparcie dla osób z niepełnosprawnościami i ich opiekunów to jeden z jej priorytetów.
– Istotne jest, by nasze działania odpowiadały potrzebom i dawały osobom z niepełnosprawnościami zarówno w dużych aglomeracjach jak i małych gminach równy dostęp do usług. Stąd też bardzo dziękuję wójtom, burmistrzom, prezydentom, iż zgłaszają chęć tworzenia kolejnych miejsc w których osoby z niepełnosprawnością przy wsparciu profesjonalistów będą mogły uczyć się samodzielności – mówi wojewoda.
Kwota na mieszkania wspomagane i treningowe w 2025 r. wyniosła 4 mln 775 tys. zł (w 2024 – 0 zł).
Z myślą o osobach potrzebujących powstają także centra opiekuńczo-mieszkalne. To sieć placówek pobytu dziennego i całodobowego, gdzie zapewnione są różnego rodzaju aktywności oraz rehabilitacje. Aktualnie na terenie województwa mamy 13 takich jednostek. Kwota na COM w 2025 to 19 mln 176 tys. zł (w 2024 r. 6 mln 203 tys. zł).
Istotna jest także rola środowiskowych domów samopomocy, które w stu procentach utrzymywane są z budżetu państwa a pobyt uczestników jest całkowicie bezpłatny. Na Podkarpaciu korzysta z nich ok. 3 tys. osób. Zabezpieczone w 2025 r. środki na ŚDS-y wynoszą 123 mln 326 tys. zł.
Środowiskowe domy samopomocy to ośrodki dziennego i całodobowego wsparcia dla osób z zaburzeniami psychicznym. Celem usług świadczonych w tego typu miejscach jest zwiększenie zaradności i samodzielności uczestników zajęć, a także ich integracja społeczna.
Natomiast domy pomocy społecznej służą osobom wymagającym całodobowej opieki z powodu wieku, choroby lub niepełnosprawności, nie mogącym samodzielnie funkcjonować w codziennym życiu, którym nie można zapewnić niezbędnej pomocy w formie usług opiekuńczych. Celem działania DPS jest zapewnienie mieszkańcom warunków bezpiecznego i godnego życia, intymności, niezależności dostosowanej do poziomu sprawności i podtrzymywanie samodzielności.
Każdy z DPS zapewnia całodobową opiekę oraz zaspokaja niezbędne potrzeby bytowe, edukacyjne, społeczne i religijne. Kwota zapisana na DPS-y w tym roku to 100 mln 480 tys. zł (w ubiegłym było to 77 mln 44 tys. zł).
Świadczenie wspierające – zastrzyk finansowy dla potrzebujących
Świadczenie wspierające, obowiązujące od 1 stycznia 2024 r., stanowi istotny element systemu wsparcia osób z niepełnosprawnościami po 18. roku życia i przysługuje niezależnie od dochodu oraz innych świadczeń. Na Podkarpaciu zainteresowanie programem jest bardzo duże – w 2025 r. do Wojewódzkiego Zespołu Orzekania o Niepełnosprawności trafia miesięcznie ponad 2 tys. wniosków, a od początku obowiązywania przepisów złożono ich już ponad 71 tys.
– Liczba wydanych przez Wojewódzki Zespół decyzji, w których wartość punktowa nie przekroczyła minimalnego progu uprawniającego do świadczenia, czyli 70 pkt. wynosi 21 787, tj. 33,5% z ogólnej liczby wydanych decyzji. Oznacza to, iż blisko 70 procent wnioskujących o wydanie decyzji osób uzyskuje prawo do świadczenia wspierającego – mówi Łukasz Dąbek, Przewodniczący Wojewódzkiego Zespołu do spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Województwie Podkarpackim.
Aktualnie w naszym regionie średni czas oczekiwania na wydanie decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia wynosi około 4 miesięcy. Należy podkreślić, iż wnioskodawcy, który uzyskał satysfakcjonującą decyzję, ZUS wypłaci świadczenie wspierające od dnia złożenia wniosku o wydanie przez Wojewódzki Zespół decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia.
Tylko od stycznia do końca listopada 2025 r. podkarpacki ZUS wypłacił z tego tytułu ponad 731 mln zł dla 25 tys. osób, podczas gdy w całym 2024 r. było to ponad 313 mln zł. Łącznie od wejścia w życie ustawy do jesieni 2025 r. do mieszkańców regionu trafiło już ponad 1 mld zł. Wysokość świadczenia, zależna od punktowej oceny potrzeby wsparcia, wynosi w tej chwili od ok. 750 zł do ponad 4,1 tys. zł miesięcznie, a prawo do niego uzyskuje blisko 70 proc. wnioskujących.
Więcej miejsc w żłobkach, wsparcie dla seniorów
W latach 2024–2025 także Wydział Programów Rządowych i Funduszy Europejskich odegrał kluczową rolę w realizacji polityki społecznej i rozwojowej wojewody podkarpackiego, przekazując do samorządów setki milionów złotych wsparcia. Tylko w programach społecznych w 2024 r. rozdysponowano m.in. 4,39 mln zł w ramach programu Senior+ (48 gmin), ponad 343 mln zł w perspektywie programu Aktywny Maluch, w wyniku którego powstaje 3891 miejsc opieki nad dziećmi do lat 3, a także 51,9 mln zł na program Asystent osobisty osoby z niepełnosprawnością (116 gmin). Znaczące środki trafiły również na wsparcie seniorów i rodzin – 13,4 mln zł na opiekę wytchnieniową, 2,68 mln zł na program Opieka 75+ oraz 2,55 mln zł w ramach Korpusu Wsparcia Seniorów. Równolegle w 2024 r. zakontraktowano 26,7 mln euro z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w programach Interreg Polska–Słowacja i Polska–Ukraina.
– Rok 2025 przyniósł dalsze zwiększenie skali wsparcia. Na realizację programu Aktywny Maluch w województwie zabezpieczono już ponad 392,8 mln zł, co pozwoli na utworzenie kolejnych 4780 miejsc opieki, a do połowy roku wypłacono ponad 44,4 mln zł. Program Senior+ objął blisko 50 gmin z budżetem przekraczającym 4 mln zł, natomiast na asystencję osobistą przeznaczono rekordowe 74,1 mln zł dla 140 gmin – mówi Anna Szydełko, dyrektor Wydziału Programów Rządowych i Funduszy Europejskich PUW.
Rosły także nakłady na opiekę wytchnieniową (16,8 mln zł), Opiekę 75+ (4,3 mln zł) oraz Korpus Wsparcia Seniorów (3,16 mln zł). Ważnym elementem były inwestycje infrastrukturalne – 6,37 mln zł na 32 place zabaw w ramach programu Aktywne Place Zabaw oraz 17,85 mln zł na centra opiekuńczo-mieszkalne. Uzupełnieniem działań były środki transgraniczne – łącznie z lat 2024–2025 zakontraktowano już ponad 30,9 mln euro w programach Interreg – oraz Rządowy Program Rozwoju Północno-Wschodnich Obszarów Przygranicznych, w ramach którego podpisano umowy na blisko 21 mln zł w latach 2024–2025, z kolejnymi 21 mln zł zaplanowanymi na 2026 r.
Dialog z rolnikami – wspólne rozwiązania
W ciągu ostatnich dwóch lat wojewoda Teresa Kubas-Hul wraz z administracją rządową podejmowała intensywne działania na rzecz rolnictwa i środowisk wiejskich na Podkarpaciu. Kluczowym elementem tej strategii było powołanie Zespołu ds. Rolnictwa i Obszarów Wiejskich, w którego skład wchodzą eksperci oraz przedstawiciele środowisk rolniczych. Zespół spotyka się regularnie w Podkarpackim Urzędzie Wojewódzkim, by diagnozować najważniejsze problemy w sektorze oraz wypracowywać rekomendacje i rozwiązania.
W ramach konsultacji organizowanych przez wojewodę podejmowane były także rozmowy bezpośrednio z rolnikami, służbami i inspekcjami. Do najważniejszych ustaleń należały propozycje zmian w rozporządzeniach dotyczących importu produktów rolnych z Ukrainy, postulaty dotyczące oznakowania polskich produktów w sklepach oraz wnioski o przyjęcie ustawy o gospodarstwie rodzinnym – szczególnie istotnej dla regionu, gdzie gospodarstwa rodzinne stanowią znaczną część produkcji. Dodatkowo wojewoda przedstawiła konkretne plany zwiększenia liczby badań i kontroli importowanych towarów oraz ich jakości, a także rozszerzenia współpracy służb w zakresie inspekcji.
Rządowe mechanizmy wsparcia trafiały do podkarpackich producentów również poprzez konkretne instrumenty finansowe. Na Podkarpaciu realizowane było m.in. wsparcie dla producentów poszkodowanych przez gradobicie, ulewy i przymrozki, pomoc dla producentów kukurydzy i zbóż w związku z ograniczeniami na rynku spowodowanymi agresją Rosji na Ukrainę oraz zwrot podatku akcyzowego zawartego w cenie oleju napędowego wykorzystywanego na cele rolnicze.
Dzięki współpracy wojewody i instytucji rządowych udało się doprowadzić do zakończenia protestów środowisk rolniczych i podpisania porozumień z producentami, utrzymując obietnice dotyczące wsparcia finansowego. W wyniku tych uzgodnień zwiększono środki na kredyty płynnościowe oraz dopłaty do upraw kukurydzy – w 2024 r. ARiMR odnotowała na Podkarpaciu ponad 13 758 wniosków o dopłaty na łączną kwotę blisko 52,2 mln zł, a także ponad 6209 wniosków o kolejne dopłaty na ponad 39,3 mln zł w różnych kategoriach wsparcia dla producentów zbóż.
Wojewoda powołała także kolejny zespół – do spraw rybołówstwa śródlądowego i ichtiofauny, którego głównym założeniem jest rozwiązywanie problemów związanych z funkcjonowaniem gospodarstw rolnych zajmujących się hodowlą ryb. Zespół zajmuje się także kwestiami dotyczącymi zanieczyszczenia wód, śnięcia ryb oraz negatywnego wpływu kormoranów na działalność gospodarstw rybackich.
W 2025 roku, w związku z wystąpieniem na Podkarpaciu niekorzystnych zjawisk atmosferycznych, takich jak deszcze nawalne i gradobicia, uruchomiono szerokie wsparcie finansowe dla rolników i samorządów, obejmujące łącznie 82 zadania na kwotę 17 196 618,39 zł. Istotną część pomocy stanowiły środki na przeciwdziałanie i usuwanie skutków ruchów osuwiskowych ziemi – po zmianach plan finansowy wyniósł 13 074 189 zł i pozwolił na realizację 23 zadań, w tym opracowanie dokumentacji geologiczno-inżynierskich i projektowo-budowlanych, wykonawstwo robót oraz wykup nieruchomości pod inwestycje, z czego na podstawie zawartych umów zaangażowano już 9 202 916,54 zł.
Równolegle zabezpieczono środki na wypłatę odszkodowań za szkody łowieckie w uprawach i płodach rolnych. Wypłacono 1 896 424,47 zł na podstawie 1632 protokołów szacowania szkód, zapewniając realne wsparcie rolnikom dotkniętym stratami spowodowanymi przez zwierzęta łowne.
Podwyżki dla nauczycieli
1 stycznia tego roku zniknęła dotychczasowa subwencja oświatowa. Dla szkół oznaczało to więcej pieniędzy na nauczycieli specjalistów, na pomoc psychologiczno-pedagogiczną dla uczniów ze specjalnymi potrzebami, a także na dodatkowe finansowanie dzieci objętych wychowaniem przedszkolnym.
Nowy system to lepsze dopasowanie finansowania do rzeczywistych potrzeb placówek edukacyjnych. Transparentny algorytm podziału środków ma wspierać samorządy w planowaniu budżetów oświatowych. W 2025 roku nauczyciele otrzymali znaczące podwyżki. Nauczyciele początkujący zyskali 33% więcej, czyli ok. 1 218 zł (minimalne wynagrodzenie – 4 908 zł). Nauczyciele mianowani i dyplomowani otrzymali podwyżki 30-procentowe, czyli odpowiednio ok. 1 167 zł i 1 365 zł (przy minimalnych wynagrodzeniach: 5 057 zł i 5 915 zł).
Na Podkarpaciu pracuje 40 998 nauczycieli, w tym 35 658 pełnozatrudnionych.
– Działania na rzecz poprawy życia mieszkańców Podkarpacia obejmują wiele dziedzin a to, co przedstawiliśmy w podsumowaniu jest tylko ich przykładem. Ja i moi współpracownicy codziennie spotykamy się z ludźmi zarówno w Podkarpackim Urzędzie Wojewódzkim, jak i w terenie. Rozmawiamy, wsłuchujemy się w rozmaite głosy, zarówno te pozytywne, jak i w te krytyczne. Wszystkie uwagi bierzemy do siebie i staramy się pracować tak, aby warunki życia były coraz lepsze. Zdajemy sobie sprawę z tego, iż jeszcze wiele jest do zrobienia, ale jesteśmy jednocześnie świadomi tego, jak wiele już udało się zrobić. Robimy, nie gadamy! – zapewnia wojewoda Teresa Kubas-Hul.
