Dzisiaj, w Sadkach powtórny pochówek mjr. Józefa Bonawentury Garczyńskiego

Tegoroczne uroczystości majowe w Sadkach mają inny przebieg niż te z ubiegłych lat. Wszystko to związane jest z powtórnym pochówkiem mjr. Józefa Bonawentury Patrycego Garczyńskiego.

Z zamierzchłej przeszłości, poprzez otchłań czasu i śmierci, wracają do nas dawni bohaterowie. Jednym z nim jest major Józef Bonawentura Garczyński. Podchorąży w Szkole Podchorążych w Warszawie, członek Sprzysiężenia Wysockiego, uczestnik Nocy Listopadowej 1830 r. W szeregach 1. Pułku Piechoty Liniowej uczestniczył w 14 bitwach Powstania Listopadowego, w tym tych największych: pod Stoczkiem (14 lutego 1831 r.), Wawrem (19, 20 lutego 1831 r.), Olszynką Grochowską (25 lutego 1831 r.), Iganiami (2 kwietnia 1831 r.), Rogoźnicą (29 sierpnia 1831 r.). Mianowany porucznikiem, a we wrześniu 1831 r. kapitanem. W kwietniu 1831 r. Uhonorowany Złotym Krzyżem Orderu Virtuti Militari. Po upadku Powstania Listopadowego skazany przez cara na karę śmierci, zamienioną później na infamię i wieczną banicję. Przebywał na zachodzie Europy, we Francji, później Anglii. W 1843 r., wiedziony tęsknotą za Polską, osiedlił się w zaborze pruskim, nabywając majątek Mechnacz pod Kcynią. W 1846 r. włączył się do prac spiskowych w ramach planowanego powstania w Wielkopolsce; miał stanąć na czele ataku na Bydgoszcz. Aresztowany, więziony, w 1847 r. postawiony przed berlińskim sądem wraz z 253 innymi Polakami w procesie moabickim. W 1848 r. był jednym głównych dowódców w trakcie Powstania Wielkopolskiego. Uczestniczył w bitwach pod Książem i Miłosławiem, gdzie został ciężko ranny. Zmarł 8 lutego 1861 r. Pochowany został w krypcie przy kościele w Sadkach.

W trakcie prowadzonych w tej chwili badań archeologicznych przy kościele w Sadkach stwierdzono, iż krypta majora Józefa Bonawentury Garczyńskiego jest niemal w całości wypełniona gruzem betonowym i śmieciami. Kryptę oczyszczono, a szczątki polskiego bohatera złożone, zostały do nowej trumny nakrytej biało czerwoną flagą.

Główne tegoroczne uroczystości będą miały miejsce dzisiaj, 2 maja 2025 roku o godzinie 15:00 i rozpoczną się w budynku Urzędu Gminy w Sadkach.

tekst opracował: Tadeusz Sobol