W okresie świąteczno-noworocznym odwiedzałem park miejski w Pniewach. Podczas porannego spaceru w pierwsze Święto Bożego Narodzenia, zauważyłem na powierzchni jeziora duże ilości gęsi, wśród których udało się dostrzec 3 gatunki: rodzimą gęgawę oraz 2 gatunki z północy – gęś tundrową i gęś białoczelną. Przyglądając im się dokładniej w wizjerze aparatu, dostrzegłem na szyi jednej z gęgaw żółtą obrożę, a chwilę później dwie czerwone na gęsiach tundrowych. Obroże te posiadają własny kod literowy, bądź literowo-cyfrowy, dzięki którego jesteśmy w stanie określić konkretnego osobnika i w ten sposób poznać jego historię. Mimo sporej odległości, warunki oświetleniowe były bardzo dobre i szczęśliwie udało się odczytać wszystkie 3 kody.
Gęgawa została zaobrączkowana na Stawach Kiszkowskich w Kiszkowie 01.06.2024 jako ptak dorosły, czyli w tym przypadku ptak po 2. kalendarzowym roku życia, gdyż tylko do tego momentu można dokładnie określić wiek gęsi. Od tego czasu była widziana tylko raz w okolicach Kościana,
a obserwacja na Jeziorze Pniewskim jest jej drugim stwierdzeniem. Gdzie ptak jest lęgowy, jeszcze nie wiadomo. Mogę tylko powiedzieć, iż później spotkaliśmy się jeszcze 3 razy w tym samym miejscu! Ostatnie stwierdzenie miało miejsce 5 stycznia. Przemieszczenie w linii prostej od miejsca zaobrączkowania wyniosło 70 km.
Historia gęsi tundrowych jest natomiast bardzo podobna. Oba ptaki zostały zaobrączkowane jednego dnia, tj. 16.04.2020 jako ptaki dorosłe i z historii stwierdzeń wynika, iż jest to para.
Mają zatem co najmniej 6 lat. Gęsi tundrowe nie lęgną się w Polsce, ale odwiedzają nasz kraj
na przelotach w okresie jesienno-zimowym oraz wczesną wiosną. Ta para została zaobrączkowana w Finlandii, na zachód od miejscowości Kuopio. Później ptaki były widziane w kilku miejscach
w Wielkopolsce oraz w okolicy Żmigrodu, tj. Dolinie Baryczy w województwie dolnośląskim.
Wizyta na jeziorze w Pniewach była dla nich przemieszczeniem o 1364 km w linii prostej od miejsca zaobrączkowania.
Ostatnią z oznakowanych gęsi spotkałem w pierwszy dzień nowego roku, standardowo przeglądając pływające po jeziorze gęsi. Była to gęgawa zaobrączkowana 13.06.2024 w Parku Narodowym „Ujście Warty” jako ptak dorosły. Przed wizytą w Pniewach, ptak był widziany jeden raz – w miejscu, gdzie został zaobrączkowany. Tego osobnika udało mi się łącznie spotkać 3 razy – kolejno w dniach 1., 3. i 5 stycznia. Pomimo dalszych poszukiwań, nie udało się już go odnaleźć
w kolejnych dniach. Przemieszczenie w linii prostej od miejsca zaobrączkowania wyniosło 101 km.
Tekst i zdjęcia: Jan Kotlarz
