Jeden grób

Historia starego cmentarza żydowskiego w Kaliszu to siedem wieków pochówków. Trudno określić ilu wyznawców judaizmu żyjących nad Prosną zostało pochowanych na tej zniszczonej w czasie II wojny światowej przez Niemców nekropolii, a przez to też nie sposób wskazać miejsca pochówki konkretnych osób. Z wyjątkiem znanego na całym świecie XVII wiecznego teologa żyjącego w Kaliszu rabina Abrahama Gombinera.

„Z przekazów ustnych wiemy, iż w momencie, kiedy Niemcy nakazali zabranie macew z tego cmentarza i wyłożenie nimi brzegów Prosny oraz ulic w mieście ktoś ze społeczności żydowskiej w miejscu pochówku tego zacnego rabina posadził drzewo. Prawdopodobnie dzięki temu wiemy, gdzie znajduje się grób tej wyjątkowej osoby. Rabin Abraham Gombiner był i jest rabinem znanym na całym świecie, był doskonałym teologiem. Napisał komentarz do "Szulchan Aruch", czyli takiego żydowskiego kodeksu prawa” - powiedział radiuCENTRUM Zbigniew Judasz z Wydziału Kultury i Sztuki, Sportu i Rekreacji Urzędu Miasta Kalisza zajmujący się starym cmentarzem żydowskim przy Nowym Świecie.

na fot.: Zbigniew Judasz opiekujący się starym cmentarzem żydowskim w Kaliszu

Grób rabina znajduje się na niewielkim wzniesieniu. W miejscu, gdzie posadzono drzewo, które zgodnie z przekazem ma wskazywać miejsce pochówku teologa jest tablica w języku hebrajskim informująca oraz miejsce umożliwiające zapalenie świecy. W przyszłości, kiedy powstanie lapidarium, także tablica ma zostać wymieniona.