Karta czy gotówka? Czy Europę czeka zmierzch gotówki?

Europejski Bank Centralny przeanalizował zwyczaje płatnicze mieszkańców strefy euro, wskazując na stopniowe zmniejszanie się roli gotówki. O ile jeszcze osiem lat temu banknoty i monety dominowały w niemal 80 proc. transakcji w sklepach, o tyle w 2024 roku ich udział spadł do 52 proc. Mimo to gotówka pozostaje najczęściej używaną formą płatności w fizycznych punktach handlowych, choć jej przewaga nad innymi metodami płatności stopniowo się kurczy.

Fot. Pixabay

Badanie, obejmujące 18 państw strefy euro i przeprowadzone na grupie 41 tysięcy respondentów, uwzględniało nie tylko zakupy w sklepach, ale także transakcje online i płatności między osobami (P2P). Wyniki wskazują, iż rośnie popularność płatności kartami – odpowiadają one za 45 proc. wartości transakcji w sklepach, podczas gdy gotówka stanowi 39 proc. Coraz większe znaczenie zyskują również płatności mobilne, których udział od 2022 roku podwoił się, osiągając 6 proc.

Wyniki różnią się w zależności od kraju. Na południu Europy, np. na Malcie, gotówka pozostaje dominującym środkiem płatniczym, wykorzystywana w 67 proc. transakcji. Na północy natomiast królują metody bezgotówkowe – w Holandii tylko 22 proc. płatności realizuje się dzięki fizycznego pieniądza. Co ciekawe, mimo ogólnego trendu spadkowego, Finlandia i Holandia odnotowały niewielki wzrost użycia gotówki.

Demografia również wpływa na sposób płacenia. Starsze osoby częściej korzystają z gotówki – w grupie 65+ jest to 57 proc. transakcji, wśród młodszych (18-24 lata) tylko 45 proc. Wykształcenie i dochody także odgrywają rolę – osoby z wyższym wykształceniem i wyższymi zarobkami preferują płatności bezgotówkowe.

Gotówka przez cały czas dominuje w płatnościach między osobami fizycznymi, gdzie odpowiada za 41 proc. transakcji, choć jej udział wartościowy to zaledwie 24 proc. Niemcy wyróżniają się na tle innych państw strefy euro, ponieważ aż 74 proc. drobnych płatności P2P odbywa się tam dzięki gotówki, co jest wynikiem znacznie wyższym niż średnia dla regionu.