Mniej strat, większa precyzja – co daje automatyzacja natrysku?

W wielu zakładach przemysłowych wciąż stosuje się manualne metody aplikacji powłok -wymagające doświadczenia, zmienne jakościowo i trudne do zoptymalizowania. Tymczasem rosnące wymagania dotyczące jakości wykończenia, stabilności procesu i zużycia materiałów powodują, iż coraz więcej firm inwestuje w automatyczne systemy natryskowe.

Automatyzacja pozwala ograniczyć zużycie medium, wyeliminować błędy wynikające z czynnika ludzkiego i precyzyjnie kontrolować każdy etap aplikacji — od ciśnienia i lepkości, po temperaturę podłoża czy trajektorię ruchu. Efekt? Mniej odpadów, większa powtarzalność i krótszy czas cyklu.

W dalszej części artykułu przyglądamy się, jakie konkretne korzyści niesie automatyzacja natrysku, w jakich obszarach przynosi największe oszczędności oraz kiedy jej wdrożenie ma realny sens.

Redukcja strat medium

Jednym z najczęstszych problemów w procesach natryskowych jest nadmierne zużycie materiału – zarówno farb, lakierów, jak i klejów czy bejc. W systemach manualnych straty wynikają głównie z overspray’u, nieoptymalnych ustawień parametrów natrysku, zmiennej odległości dyszy od powierzchni i błędów operatora. W efekcie część materiału trafia poza detal, osiada na ścianach kabiny lub wymaga poprawek.

Zautomatyzowane systemy lakiernicze pozwalają precyzyjnie kontrolować ilość aplikowanego medium, kąt natrysku, ciśnienie, a choćby temperaturę i lepkość cieczy. Dzięki temu każda porcja materiału wykorzystywana jest efektywnie — dokładnie tam, gdzie trzeba, i w takiej ilości, jaka jest potrzebna do uzyskania jednolitej powłoki.

Automatyzacja znacząco ogranicza też ryzyko nadmiernego zużycia przy lakierowaniu detali o nieregularnych kształtach. Odpowiednio zaprogramowany robot porusza się zgodnie z geometrią detalu, utrzymując stałą prędkość i odległość od powierzchni. Pozwala to wyeliminować miejsca z podwójną warstwą lub niedokryciem, które w aplikacji manualnej są trudne do wychwycenia.

Jednym z takich urządzeń jest robot lakierniczy GA 25.

Zmienność vs powtarzalność

W procesach natryskowych często największym wyzwaniem jest utrzymanie stabilnych parametrów w czasie. W aplikacjach manualnych choćby doświadczeni operatorzy nie są w stanie powtórzyć identycznie każdego ruchu – zmienia się prędkość prowadzenia dyszy, kąt natrysku, odległość od powierzchni czy siła nacisku. To prowadzi do zmienności grubości powłoki, zacieków lub nadmiaru materiału.

Automatyzacja pozwala wyeliminować tę nieprzewidywalność. Robot natryskowy wykonuje każdą sekwencję ruchów z identyczną trajektorią, prędkością i czasem aplikacji – niezależnie od zmiany operatora, pory dnia czy wielkości serii. Powtarzalność obejmuje nie tylko ruch, ale też warunki procesu: ciśnienie natrysku, temperatura medium, lepkość czy prędkość obrotu wrzeciona.

Dzięki temu jakość wykończenia nie zależy od „dobrej zmiany” czy najbardziej doświadczonego pracownika, ale od zdefiniowanej receptury i zaprogramowanego algorytmu. To ważne przy produkcji seryjnej, gdzie każdy detal musi spełniać te same wymagania – nie tylko wizualne, ale i funkcjonalne (grubość, odporność, przyczepność).

Im mniejsza zmienność, tym mniej reklamacji, poprawek i odpadów – a większa przewidywalność i lepsze panowanie nad procesem.

Bezpieczeństwo i ergonomia pracy

Aplikacja lakierów, klejów czy bejc w środowisku przemysłowym wiąże się często z obecnością lotnych związków organicznych, mgły natryskowej i hałasu. W przypadku manualnego natrysku operatorzy narażeni są na bezpośredni kontakt z substancjami chemicznymi, co wymaga stosowania środków ochrony osobistej i stałego monitorowania warunków pracy. choćby przy zachowaniu procedur bezpieczeństwa, ryzyko ekspozycji na szkodliwe czynniki pozostaje wysokie.

W systemach zautomatyzowanych te zagrożenia zostają w dużej mierze wyeliminowane. Cały proces przebiega w zamkniętej strefie aplikacyjnej, a operatorzy mają ograniczony kontakt z medium i przebywają poza obszarem natrysku. Wydajne systemy filtracyjne i kontrola środowiska wewnątrz kabiny sprzyjają utrzymaniu czystego i bezpiecznego otoczenia pracy.

Zyskuje na tym również ergonomia. Zamiast wykonywać powtarzalne ruchy w niewygodnej pozycji, pracownik nadzoruje proces z poziomu panelu operatorskiego, zajmując się konfiguracją receptur lub kontrolą jakości.

Podsumowanie

Automatyzacja natrysku to nie tylko sposób na zwiększenie wydajności. To realna poprawa jakości procesu, ograniczenie strat materiałowych oraz poprawa warunków pracy operatorów. Przy dobrze dobranym systemie zyskuje cała linia produkcyjna — od oszczędności w zużyciu medium, przez stabilność aplikacji, po większe bezpieczeństwo i ergonomię.

Więcej praktycznych artykułów o automatyzacji aplikacji, optymalizacji procesu i technice natryskowej znajdziesz na stronie wyżej wspomnianego producenta:
https://krautzberger.pl/blog/

– Materiał partnera