W tym roku, 14 lutego to data ważna i pamiętna nie tylko dla zakochanych. Na ten dzień czekali szczególnie pacjenci, ponieważ weszła w życie nowelizacja ustawy, zmieniająca zasady funkcjonowania aptek, wystawiania recept na bezpłatne leki, a także rozszerzająca uprawnienia farmaceutów w zakresie darmowych szczepionek. Poniżej przedstawiamy najważniejsze zapisy, z którymi warto się zapoznać, by uniknąć m.in. stania w długich kolejkach do lekarza.

Apteki zwrócą wynagrodzenie
Od 14 lutego obowiązuje nowelizacja ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Wprowadza ona m.in. nowe zasady dotyczące dyżurów aptecznych. Otóż apteki ogólnodostępne, które nie wypełnią obowiązku pełnienia dyżurów lub wykonają je w zakresie mniejszym niż wskazano w uchwale zarządu powiatu, będą zmuszone do zwrotu wynagrodzenia ryczałtowego (wypłacanego przez Narodowy Fundusz Zdrowia) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie. Od otrzymania wezwania, apteka ma 14 dni na zwrot środków. Od nowej zasady będą dwa wyjątki. Zwrot nie będzie konieczny, gdy przyczyną niewywiązania się z obowiązku pełnienia dyżuru okaże się siła wyższa, np. awaria czy klęska żywiołowa. Druga usprawiedliwiona sytuacja to „inne przyczyny losowe”, takie jak nagła choroba farmaceuty i brak możliwości zastępstwa. Istotne jest to, iż aby powyższe powody zostały uznane, muszą być prawidłowo udokumentowane oraz zgłoszone do zarządu powiatu i NFZ w terminie 14 dni od ich wystąpienia.

Farmaceuci otrzymają nowe uprawnienia
Dla pacjentów jedną z najważniejszych zmian jest zwiększenie uprawnień farmaceutów, w zakresie wystawiania recept farmaceutycznych. Przed nowelizacją ustawy, aptekarze mogli wystawiać tylko recepty farmaceutyczne odpłatne w 100%, gdy zdrowie i życie pacjenta było zagrożone, a także na szczepionkę przeciwko grypie. Natomiast od 14 lutego br., mogą już wystawiać recepty na wszystkie szczepionki, w tym refundowane, niezbędne do wykonywania w aptece szczepień ochronnych u osób dorosłych, zgodnie z ustawą o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi. Wystawiając recepty na szczepionki, farmaceuci będą przy tym uwzględniać uprawnienia pacjentów do ulg i zwolnień, takich jak bezpłatne leki dla dzieci i seniorów (S, DZ) oraz inne kategorie, np. dla dawców krwi (ZK), weteranów (WE), inwalidów wojennych, osób represjonowanych (IB) czy inwalidów wojskowych (IW).
Warto wiedzieć, iż recepty farmaceutyczne to specyficzne dokumenty, które mogą być wystawiane przez farmaceutów z prawem wykonywania zawodu pracujących w aptece lub punkcie aptecznym, ale tylko na określone leki, mające kategorię dostępności Rp (leki wydawane z przepisu lekarza). Nie mogą być wystawiane na produkty lecznicze zawierające środki odurzające lub substancje psychotropowe (określone w przepisach o przeciwdziałaniu narkomanii).
Nowelizacja wprowadziła też zmiany dotyczące danych potrzebnych do wystawienia i realizacji recepty farmaceutycznej. Otóż, jeżeli przynajmniej jeden z przepisanych leków jest wydawany ze zniżką, to dokument musi zawierać informację o poziomie odpłatności za ten lek. jeżeli recepta farmaceutyczna będzie wypisana na szczepionkę, nie musi już zawierać przyczyny zastosowania, jeżeli z kolei na lek refundowany to konieczne jest, aby znalazł się na niej numer wpisu do rejestru zezwoleń na prowadzenie apteki.

Lekarze bez kontraktu przepiszą darmowe leki
Odczuwalną dla pacjentów zmianą ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej jest fakt, iż od 14 lutego lekarze niezależnie od kontraktu z NFZ wystawią receptę na darmowe leki dla dzieci do 18. roku życia oraz seniorów po 65. roku życia. To oznacza, iż również lekarze prowadzący prywatną praktykę mogą już wystawiać recepty na leki z kategorii „DZ” i „S” (bezpłatne dla dzieci i seniorów). Nowe przepisy objęły również innych specjalistów – pielęgniarki i położne prowadzące prywatną praktykę. Do tej pory takie uprawnienia mieli jedynie lekarze współpracujący w ramach umowy z NFZ, w zakresie podstawowej opieki zdrowotnej, ambulatoryjnej opieki specjalistycznej lub leczenia szpitalnego, a także niektóre pielęgniarki i lekarze emeryci. Dzięki zmianom, pacjenci korzystający z prywatnych wizyt u specjalistów, np. diabetologa czy kardiologa, nie muszą już dodatkowo umawiać się do lekarza podstawowej opieki zdrowotnej, aby otrzymać receptę na leki. Reforma dotyczy różnych dziedzin medycyny, w tym psychiatrii, leczenia uzależnień, stomatologii, opieki paliatywnej i hospicyjnej.
Celem zmian wprowadzonych 14 lutego jest ograniczenie liczby przypadków, w której pacjenci nie mają dostępu do aptek (szczególnie w małych miejscowościach i na wsiach). Nowelizacja ma też ułatwić pacjentom uzyskanie recepty na bezpłatne leki, ponieważ nie będzie się to już wiązało z bieganiem od lekarza prywatnego do lekarza POZ. Z kolei dzięki temu, iż farmaceuta przepisze receptę na szczepienie ochronne, lekarze zyskają więcej czasu w leczenie pacjentów ciężko chorych, co ma przyczynić się do odciążenia systemu ochrony zdrowia.

Potrzebujesz pomocy prawnej? Skorzystaj z darmowych porad w punktach na terenie całej Polski!
Z nieodpłatnej pomocy prawnej oraz nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego skorzystać może:
– każda osoba fizyczna, która potwierdzi stosownym, pisemnym oświadczeniem, iż nie jest w stanie ponieść kosztów odpłatnej pomocy prawnej (do pobrania i podpisania w punkcie),
– osoby prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą, niezatrudniające innych osób w ciągu ostatniego roku, co należy potwierdzić dodatkowym oświadczeniem.
Każda osoba, która chce skorzystać z porady, powinna wcześniej umówić się na wybrany dzień i godzinę wizyty w konkretnym punkcie. Rejestracji można dokonać:
– telefonicznie pod numerem: (81) 531 52 81
– e-mailowo: [email protected]
– on-line: za pośrednictwem strony www.zapisy-np.ms.gov.pl
Podczas rejestracji nie trzeba podawać żadnych swoich danych osobowych, ani informować o sprawie, w której potrzebujemy pomocy lub konsultacji.