Maj 2025 roku przyniesie długo wyczekiwaną zmianę dla tysięcy osób pobierających rentę socjalną w Polsce. Już za kilka dni Zakład Ubezpieczeń Społecznych rozpocznie wypłaty nowego, bezprecedensowego dodatku dopełniającego w wysokości 2520 złotych brutto miesięcznie. Co więcej, pierwsza wypłata będzie zawierała wyrównanie za wszystkie poprzednie miesiące 2025 roku, co oznacza, iż uprawnieni beneficjenci mogą spodziewać się jednorazowego zastrzyku gotówki sięgającego kilkunastu tysięcy złotych.

fot. Warszawa w Pigułce
Nowy dodatek dopełniający skierowany jest do ściśle określonej grupy odbiorców – osób uprawnionych do renty socjalnej, które jednocześnie posiadają orzeczenie o całkowitej niezdolności do pracy oraz niezdolności do samodzielnej egzystencji. Świadczenie to ma stanowić realne wsparcie dla osób znajdujących się w najtrudniejszej sytuacji zdrowotnej, które ze względu na swój stan nie są w stanie samodzielnie funkcjonować i wymagają stałej opieki innych osób.
Na szczególną uwagę zasługuje fakt, iż pierwsze wypłaty dodatku będą zawierały wyrównanie sięgające wstecz aż do stycznia 2025 roku. Oznacza to, iż osoby uprawnione otrzymają jednorazowo sumę odpowiadającą pięciu miesięcznym dodatkom. Co istotne, wysokość dodatku uległa zmianie w trakcie tego okresu. Za styczeń i luty wynosiła ona 2520 złotych brutto miesięcznie, natomiast od marca, po przeprowadzonej waloryzacji, wzrosła do kwoty 2610,72 złotych brutto. Należy jednak pamiętać, iż od tych kwot będą jeszcze odliczane składki na ubezpieczenie zdrowotne oraz zaliczka na podatek dochodowy, co oznacza, iż realna kwota, która trafi do kieszeni beneficjentów, będzie nieco niższa.
ZUS wprowadził dwie ścieżki przyznawania nowego dodatku, w zależności od indywidualnej sytuacji osoby uprawnionej. Dla wielu osób cały proces będzie przebiegał automatycznie, bez konieczności składania jakichkolwiek wniosków. Dotyczy to tych rencistów, którzy na dzień 1 stycznia 2025 roku (czyli w dniu wejścia w życie ustawy zmieniającej) spełniali wszystkie wymagane warunki – posiadali przyznaną rentę socjalną oraz orzeczenie o całkowitej niezdolności do pracy i niezdolności do samodzielnej egzystencji. W takich przypadkach ZUS przyzna dodatek z urzędu, a osoby uprawnione otrzymają wypłatę wraz z wyrównaniem za wszystkie poprzednie miesiące roku.
Inaczej wygląda sytuacja osób, które na dzień 1 stycznia 2025 roku miały przyznaną rentę socjalną i orzeczenie o całkowitej niezdolności do pracy, ale nie posiadały orzeczenia o niezdolności do samodzielnej egzystencji. W takim przypadku konieczne jest złożenie odpowiedniego wniosku. Formularz EDD-SOC można znaleźć zarówno na oficjalnej stronie internetowej ZUS, jak i we wszystkich stacjonarnych placówkach tej instytucji. Istotnym elementem wniosku jest aktualne zaświadczenie o stanie zdrowia, które musi być wystawione przez lekarza prowadzącego leczenie na specjalnym formularzu OL-9. Ważne, aby między datą wystawienia zaświadczenia a złożeniem wniosku nie upłynął więcej niż miesiąc.
W przypadku osób, które będą musiały złożyć wniosek o przyznanie dodatku dopełniającego, wypłata świadczenia nastąpi dopiero po pozytywnym rozpatrzeniu wniosku i potwierdzeniu spełnienia wszystkich wymaganych warunków. Co istotne, takie osoby otrzymają dodatek dopiero od miesiąca, w którym złożyły wniosek – bez wyrównania za wcześniejsze miesiące 2025 roku. Jest to ważna różnica w porównaniu z osobami otrzymującymi dodatek automatycznie, które dostaną wyrównanie od stycznia.
Wprowadzenie nowego dodatku dopełniającego wiąże się z pewną reorganizacją systemu świadczeń dla osób niepełnosprawnych. Osoby, które otrzymają nowy dodatek, utracą prawo do dotychczas pobieranego świadczenia uzupełniającego dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji, potocznie nazywanego „500+ dla osób niesamodzielnych”. Jest to konsekwencja zasady, która mówi, iż te same okoliczności nie mogą stanowić podstawy do otrzymywania dwóch różnych świadczeń o podobnym charakterze.
Należy jednak podkreślić, iż taka zmiana jest zdecydowanie korzystna dla osób uprawnionych, ponieważ nowy dodatek dopełniający jest ponad pięciokrotnie wyższy od dotychczasowego świadczenia uzupełniającego. W praktyce oznacza to, iż renciści socjalni z najcięższymi niepełnosprawnościami zyskają dodatkowo ponad 2000 złotych miesięcznie, co w skali roku przełoży się na ponad 24 000 złotych dodatkowego wsparcia.
Nowy dodatek dopełniający wpisuje się w szerszą politykę państwa mającą na celu poprawę sytuacji materialnej osób z niepełnosprawnościami, szczególnie tych znajdujących się w najtrudniejszej sytuacji zdrowotnej i społecznej. Jest to odpowiedź na wieloletnie postulaty środowisk osób niepełnosprawnych, które zwracały uwagę na niewystarczającą wysokość dotychczasowych świadczeń w kontekście rosnących kosztów życia, leczenia i rehabilitacji.
Dla wielu rodzin opiekujących się osobami z ciężkimi niepełnosprawnościami, zwiększenie wsparcia finansowego może przynieść realną ulgę w codziennym funkcjonowaniu. Dodatkowe środki mogą zostać przeznaczone na zakup specjalistycznych leków, środków medycznych, usług opiekuńczych czy rehabilitacyjnych, a także na dostosowanie mieszkania do potrzeb osoby niepełnosprawnej. W niektórych przypadkach wyższe świadczenie może choćby umożliwić rezygnację z pracy zarobkowej przez jednego z członków rodziny, który będzie mógł poświęcić się pełnoopieczej opiece nad osobą niepełnosprawną.
Wprowadzenie dodatku dopełniającego to również krok w kierunku większego uznania wartości pracy opiekuńczej wykonywanej przez rodziny osób z niepełnosprawnościami. Opieka nad osobą całkowicie niezdolną do pracy i samodzielnej egzystencji to zajęcie wymagające ogromnego poświęcenia, często 24 godziny na dobę, siedem dni w tygodniu. Wyższe świadczenie stanowi formę rekompensaty za tę niewidzialną, ale niezbędną pracę, która w wielu przypadkach ratuje budżet państwa przed koniecznością zapewnienia kosztownej opieki instytucjonalnej.
Osoby, które mają wątpliwości dotyczące swojego prawa do dodatku dopełniającego lub procedury jego uzyskania, mogą skontaktować się z najbliższą placówką ZUS. Pracownicy tej instytucji udzielą szczegółowych informacji na temat warunków przyznawania świadczenia, pomogą w wypełnieniu wniosku oraz wskażą, jakie dokumenty są niezbędne do jego złożenia. Informacje na ten temat można również znaleźć na oficjalnej stronie internetowej ZUS oraz na infolinii tej instytucji.
Wprowadzenie dodatku dopełniającego w wysokości 2520 złotych brutto miesięcznie (a od marca 2610,72 złotych brutto) to bezprecedensowy krok w kierunku poprawy sytuacji materialnej osób z najcięższymi niepełnosprawnościami w Polsce. Dzięki automatycznemu przyznawaniu świadczenia wielu uprawnionych nie będzie musiało podejmować dodatkowych działań, aby otrzymać należne im wsparcie. Z kolei osoby, które muszą złożyć wniosek, mają do dyspozycji przejrzystą procedurę oraz wsparcie ze strony pracowników ZUS.
Maj 2025 roku zapisze się jako ważna data w historii polskiego systemu zabezpieczenia społecznego. Dla tysięcy rencistów socjalnych z najcięższymi niepełnosprawnościami będzie to moment, w którym ich sytuacja materialna ulegnie znaczącej poprawie, a oni sami oraz ich rodziny będą mogli liczyć na większe wsparcie ze strony państwa. W obliczu rosnących kosztów życia, leczenia i rehabilitacji, nowy dodatek dopełniający stanowi realną odpowiedź na potrzeby tej grupy społecznej i wyraz solidarności całego społeczeństwa z osobami znajdującymi się w najtrudniejszej sytuacji.
źródło: superbiz.se.pl/Warszawa w Pigułce