Od świętej Anki zimne noce i poranki

Zdjęcie: Obchodzący swoje święto Krzysztof i Anna są ważnymi postaciami na świętokrzyskiej wsi.

Obchodzący swoje święto Krzysztof i Anna są ważnymi postaciami na świętokrzyskiej wsi. W polskiej tradycji ci święci od początków chrześcijaństwa darzeni byli wyjątkowym szacunkiem mieszkańców, którzy zawierzali im swój los.

W ludowej tradycji jak mówi etnograf dr Alicja Trukszyn, święty Krzysztof to patron kierowców i podróżujących. – Wiadomo, iż pochodził z Azji Mniejszej, prawdopodobnie z terenów dzisiejszej Turcji – gdzie poniósł śmierć męczeńską za panowania cesarza Decjusza, około 250 roku. Jedna z legend głosi, iż przez wiele lat służył pogańskim możnym tego świata, ale kiedy zetknął się z nauką Chrystusa, przyjął chrzest.

– Pokutując za grzeszny żywot, osiedlił się nad Jordanem i przenosił przez rzekę pielgrzymów, idących do Ziemi Świętej. W trakcie jednej z przepraw, niosąc na plecach dziecko, na środku Jordanu poczuł ogromny ciężar przekraczający jego siły. Bliski utopienia usłyszał głos: Jam jest Jezus, twój Zbawiciel. Dźwigając Mnie, dźwigasz cały świat. Stąd też imię świętego – Christoforos – niosący Chrystusa – wyjaśnia dr Alicja Trukszyn.

Święty Krzysztof jest patronem przewoźników, tragarzy, flisaków, pielgrzymów i wszystkich udających się w drogę. Do dzisiaj jest uważany za patrona kierowców, a jego wizerunek zdobi wiele pojazdów mechanicznych, które błogosławi się w dniu 25 lipca, 31 maja, 29 września, 2 października.

Święta Anna swój dzień ma 26 lipca. Według przekazów jest matką Maryi i babcią Jezusa Chrystusa.

– Święta Anna i jej mąż Joachim prowadzili pobożne i dobre życie, ale nie mogli jednak przez długi czas doczekać się potomstwa. Za sprawą żarliwej modlitwy do Boga, w wieku jak na owe czasy podeszłym, Anna zaszła w ciążę i urodziła córkę, którą nazwała Maryja. Kilkanaście lat później Anna została babcią Jezusa. Święta Anna cieszyła się ogromnym szacunkiem na wsi, zwłaszcza wśród starszych kobiet, które modliły się, by ich wnuk został biskupem lub przynajmniej księdzem proboszczem. Jest patronką małżeństw, wdów, służących, gospodyń, pomaga też przy wychowaniu dzieci. W jej dniu dawniej święcono wianki z ziół, które miały moc odpędzania złego – mówi Alicja Trukszyn.

Ze świętą Anną wiążą się ludowe przysłowia i porzekadła:

Od świętej Anki zimne noce i poranki.

Szczęśliwy, kto na Annę wyszuka sobie pannę.

Święta Anka pasie baranka.

Święta Hanna – to już jesienna panna.